Thắc mắc về ý nghĩa tồn tại luôn là một vấn đề triết lý kinh điển. Nếu các triết gia lớn thường lo cho nhân loại với câu hỏi: “loài người chúng ta tồn tại vì cái gì?” thì mỗi một người thường cũng hay tự vấn: “tôi sinh ra trên đời này có ý nghĩa gì, có sứ mệnh gì?”. Đến lượt game thủ thì chắc nó sẽ gói gọn lại là: “ chơi điện tử để làm gì? ”
Chúng ta chơi điện tử để làm gì?
Tất nhiên các câu hỏi triết lý đó thường không có câu trả lời đúng, mỗi người sẽ trả lời theo quan niệm của mình. Có người cho rằng mình sống để ăn ngon, có người cho rằng phải chọc trời khuấy nước, có người chỉ đơn giản là sống để “chịch”. Riêng game thủ cũng vậy, mỗi người sẽ có câu trả lời riêng về mục đích mình sử dụng video game (hay gọi là chơi điện tử) trong cuộc sống.
Những gì viết theo kiểu “trà đá vỉa hè” dưới đây, xin khẳng định là ý kiến và góc nhìn cá nhân của tôi về vấn đề “cấp hàn lâm vũ trụ” này, nó không đại diện cho số đông hay bất cứ ai ngoài bản thân người viết là tôi.
Đầu tiên, để trả lời về mục đích – lý do mà bạn chơi điện tử, bạn cần nhìn nhận và định nghĩa về việc thế nào là một trò chơi điện tử.
Định nghĩa trò chơi điện tử
Video game (hay gọi theo tiếng Việt là trò chơi điện tử) là một trò chơi giải trí có tính tương tác giữa người chơi và trò chơi trên nền tảng công nghệ điện tử (digital) hiện đại. Nó phân biệt với các trò chơi truyền thống xuất hiện từ thời cổ đại do con người sáng tạo ra để giải trí như cờ vây, cờ vua, nhảy dây, lò cò, banh đũa…
Đọc sách – con người sẽ bước vào thế giối fantasy qua các dòng chữ
Có thể nói trò chơi điện tử là một bước phát triển tiếp nối cao hơn của các hình thức giải trí cổ điển như đọc sách hay xem phim. Trong khi sách là một hình thức giải trí lâu đời, người xem hòa mình vào thế giới của quyển sách thông qua chữ viết là chính. Xem phim là một hình thức phát triển cao hơn của đọc sách kết hợp với công nghệ phát hình và âm thanh. Chúng ta có một thành quả là một quyển sách mà bạn không phải đọc chữ là chính nữa mà trải nghiệm bằng nghe nhìn.
Xem phim – con người bước vào thế giới fantasy qua nghe – nhìn
Bước sang trò chơi điện tử, nó lại là một bước tiến hóa cao hơn của phim trong thế giới giải trí khi kết hợp cả nghe nhìn lẫn cốt truyện của phim với công nghệ máy tính (computing) và khả năng tương tác của người dùng. Bạn giờ đây không chỉ nghe nhìn một cách thụ động một câu chuyện mà còn trực tiếp hòa mình vào thế giới fantasy của game như một nhân vật trong đó.
Chơi điện tử – con người bước hẳn vào thế giới fantasy bằng cách nhập vai vào nhân vật
Tóm lại trò chơi điện tử là thành quả phát triển cao nhất của công nghệ giải trí hiện đại cho đến thời điểm này. Nó kết hợp tinh hoa của nhiều mảng như điện ảnh, văn học (cốt truyện), lập trình, đồ họa và sau này là motion capture và thực tế ảo. Nhiều người ví trò chơi điển tử như một môn nghệ thuật chính vì sự tinh xảo trong việc tạo tác ra một video game chất lượng cao cũng giống như làm ra một tác phẩm nghệ thuật.
Chơi điện tử để làm gì?
Nếu không trải qua phần bên trên chắc các bạn sẽ có rất nhiều câu trả lời cho câu hỏi này. Nhưng như trên đã nói, trò chơi điện tử là một sản phẩm của nền công nghiệp giải trí hiện đại. Nên tất nhiên câu trả lời căn bản nhất chính là chơi để giải trí. Quá dễ đúng không?
Nhưng mà chúng ta thường có câu “tưởng không khó nhưng lại khó không tưởng”. Nếu câu trả lời chỉ đến đó, rõ ràng không làm hài lòng phần lớn game thủ vì trong thâm tâm mỗi người họ đến với game bằng nhiều động cơ khác nhau sâu hơn phía sau 2 từ “giải trí” kia.
Giải trí – là cùng vui vẻ bên người thân, bạn bè
Bản thân tôi, tôi lý giải động cơ của mình là chơi vì đam mê và giải trí. Tôi chọn trò chơi điện tử như công cụ giải trí chính để đầu tư tiền bạc của mình vào đó. Thay vì bỏ tiền đi du lịch hay xem mọi phim ra rạp trong năm hay mua xe môtô chạy như những người có đam mê khác, tôi chọn đầu tư cho thú vui chơi game. Nó vượt khỏi tầm định nghĩa trung dung của 2 chữ “giải trí” đơn thuần.
Tất nhiên đó chỉ là với bản thân tôi. Còn với các game thủ khác có thể họ cũng có mục đích khác hơn và sâu hơn 2 chữ “giải trí”. Có người dùng nó để kết nối với bạn bè, tìm thêm bạn mới và dùng trò chơi điện tử (thường là game online) để làm bàn đạp kết thêm bạn bè ngoài đời qua các buổi offline nhóm.
Giải trí – là quên đi những phiền muộn trong công việc, học hành hàng ngày
Cũng có người muốn quên đi một nỗi buồn như thất tình, bò đá, điểm kém, trật lô… mà bước vào thế giới game như một sự giải thoát khỏi stress. Và rồi họ thấy hay quá nên… ở lại luôn. Một số bạn trật lô lò mò vào Dota 2 tập tành bet bủng thế là đời trắng d*i lại lặp lại chẳng có gì khác. Khác chăng là nó… vui hơn.
Vậy cuối cùng kết luận là gì?
Như vậy cuối cùng để trả lời cho câu hỏi chính của bài viết, chúng ta chơi điện tử để làm gì? Có thể trả lời một cách chung nhất là để thỏa mãn nhu cầu được giải trí và trải nghiệm những cái mới qua đó giảm đi những điều đè nặng trong cuộc sống mà mình đang mang.
Sau những phút giây cháy hết mình trong game, người ta lại sạc đầy năng lượng tích cực
Trò chơi điện tử đối với những game thủ chúng ta đóng vai trò như một nguồn sạc cảm xúc. Khi bạn gặp đủ chuyện rắc rối trong cuộc sống khiến cảm xúc bị đè nặng và mệt mỏi, trò chơi điện tử sẽ xua bớt đi một phần hoặc toàn bộ những cảm xúc tiêu cực đó. Để rồi một ngày mới lại đến, bạn lại bước ra đời và… bị đè bẹp lép tiếp.
Trừ khi bạn bị nghiện game và khi đó nó trở thành một cái gì đó khác và cũng xin hẹn nói về điều đó ở một bài viết khác. Chỉ cần làm rõ một điều chơi game và nghiện game là 2 loại người khác nhau.