Vấn nạn Pump và Dump (hay còn gọi là vấn nạn Bơm-Xả) vẫn tiếp tục tồn tại phổ biến trong thị trường Crypto, chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem nó hoạt động như thế nào.
Các sàn giao dịch Crypto luôn đầy ắp những rủi ro. Mặc dù chính phủ và những người muốn phát triển thị trường luôn rất nỗ lực để ngăn chặn, tuy nhiên đâu đó vẫn luôn ẩn giấu những người chỉ chực nhăm nhe đánh cắp tiền của bạn. Một trong những thủ đoạn phổ biến nhất hiện nay được gọi là vấn nạn “Pump-Dump”.
Nghe có vẻ quen? Pump và Dump xuất hiện trước cả khi tiền điện tử ra đời. Tiền điện tử rất dễ bị tổn hại bởi loại hoạt động bất chính này.
Pump và Dump ra đời sớm hơn Crypto
L.Burke Files, Chủ tịch Tập đoàn kiểm định và đánh giá tài chính, cho biết trong một email độc quyền gửi đến Finance Magnates rằng “Vấn nạn Pump và Dump đã tồn tại được khoảng 100 năm. Chính nó đứng đằng sau những vụ thị trường chứng khoán tăng cao vào cuối năm 1920 và vẫn còn tồn tại cho đến hôm nay, ở khắp mọi nơi trên thế giới, ở bất cứ thứ gì có thể giao dịch được.”
Vụ Pump và Dump lớn nhất gần đây được ghi nhận đã xảy ra vào năm 2001 khi tất cả các nhân viên của Enron phát hiện giá cổ phiếu của công ty tăng một cách không bình thường. Giám đốc điều hành kiếm được hơn một tỷ USD trước khi Enron tuyên bố phá sản. Trong khi Kenneth Kay (người sáng lập công ty) chết trước khi ông có thể bị kết án, và những đồng nghiệp của ông phải đối mặt với hàng triệu USD tiền phạt và những năm tháng ở tù.
Thậm chí có một số cáo buộc rằng những nhân tố chính trong thị trường crypto đã tham gia vào vấn nạn dump và pump này. Các thành viên của cộng đồng tiền số đã bắt đầu chỉ tay vào Roger Ver và các nhà quảng bá Bitcoin Cash vào giữa tháng 11 năm 2017 khi BCH đột ngột tăng từ $600 lên gần $2500, và sau đó rơi mạnh xuống mức giá gần $1000 chỉ trong vòng một tuần.
Pump và Dump hoạt động như thế nào?
Một vụ Pump và Dump xảy ra khi một nhóm các nhà đầu tư phối hợp mua và bán một lượng lớn một loại tiền điện tử nào đó trên một sàn giao dịch cụ thể. Các nhà tổ chức chính sẽ sử dụng các ứng dụng nhắn tin như Telegram hay Whatsapp để thông báo về một đồng tiền số, một sàn giao dịch, một thời gian cụ thể và tất cả mọi người sẽ hợp lại để mua cùng một lúc. Dường như hầu hết những người tham gia vào các vụ này đều là những người có số vốn nhỏ, nhưng Blockcocomi đã báo cáo rằng những “cá voi”-người giữ số vốn lớn có thể giúp cho một số nhóm thực sự đẩy được giá lên cao ngất trời.
Để có kết quả lí tưởng, coin phải có khối lượng giao dịch thấp, và sàn giao dịch nhỏ. Điều này cho phép những người tham gia trong kế hoạch có thể khóa thanh khoản coin và do đó, kiểm soát giá của nó một cách dễ dàng.
Đồng thời, những người tham gia được yêu cầu “quảng bá” tiền điện tử đã chọn lên mạng xã hội. Điều này có nghĩa là họ quảng bá đồng coin bằng các ứng dụng như Reddit, Facebook, BitCoinTalk, Twitter…. Họ đăng thông điệp nói rằng coin họ chọn “giá trị có thể cao ngất ngưởng” (đại loại vậy) để thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư mà không gây ra chút nghi ngờ nào.
Những nhà đầu tư này sau đó có thể kiểm tra các biểu đồ định giá tiền điện tử và thấy rằng quả nhiên, coin đó đang “tăng vọt lên tới cung trăng.” Điều này tạo nên FOMO- “fear of missing out” – Những người không có kinh nghiệm có thể không thấy được những mưu đồ lừa đảo và quyết định đầu tư vào coin đó với hi vọng thu nhiều lợi nhuận. Và như thế, giá trị của coin đó tiếp tục tăng thêm nữa.
Một khi đã đạt đến giá mà họ mong đợi, hoặc những người tổ chức hoạt động này quyết định rằng họ đã có đủ, họ sẽ kêu gọi những người chơi kéo về mọi thứ, nghĩa là bán tất cả cùng lúc, giá của coin giảm xống đáy và dần chìm vào quên lãng. Những nhà đầu tư nhẹ dạ-những người đã mua coin khi nó đang ở trạng thái bị pump thảm hại nhất, bỗng chốc không còn lại gì.
Một hoạt động kinh doanh bất chính
Hoạt động này không chỉ là vấn đề gây nguy hại mà còn gây hệ lụy nghiêm trọng. Danh tiếng của các nhà đầu tư, các coin và các sàn giao dịch, và mạng lưới của họ trở thành mục tiêu của hoạt động bơm-xả. Vì lí do đó, các sàn giao dịch phải chịu nhiều mất mát lớn trước khi kết thúc hoạt động xấu này trong thị trường của họ.
Trong thế giới cổ phiếu và các tài sản truyền thống khác, Pump và Dump là hoạt động bất hợp pháp. Các sàn giao dịch không thực hiện các biện pháp thích hợp để ngăn chặn những hoạt động như vậy xảy ra có thể phải đối mặt với các hình phạt pháp lí.
Tuy nhiên, ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, các sàn giao dịch điện tử không phải đối mặt với cùng một loại điều lệ mà các sàn giao dịch tài sản truyền thống phải chịu. SEC đã ban hành một cảnh báo chống lại giao dịch crypto vào tháng 3 năm nay:
“nhiều thị trường tự coi mình là “các sàn giao dịch,” và gây ấn tượng cho các nhà đầu tư rằng họ hợp pháp hoặc đáp ứng các tiêu chuẩn pháp lí của một sàn giao dịch chứng khoán quốc gia.”
“Mặc dù một số thị trường này tuyên bố sẽ sử dụng những tiêu chuẩn nghiêm ngặt trong việc lựa chọn những tài sản kỹ thuật số chất lượng cao để giao dịch, SEC không xem xét những tiêu chuẩn hoặc các tài sản kĩ thuật số mà các thị trường này chọn, và các tiêu chuẩn này không tuân thủ theo những tiêu chuẩn của các sàn giao dịch quốc gia.”