Chỉ thị 58 thúc đẩy phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin lên tầm cao mới

Chỉ thị 58 được Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa VIII ban hành ngày 17/10/2000 đã xác định: Công nghệ thông tin là một trong các động lực quan trọng nhất của sự phát triển, cùng với một số ngành công nghệ cao khác đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của thế giới hiện đại. Ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin nhằm thúc đẩy công cuộc đổi mới, phát triển nhanh và hiện đại hóa các ngành kinh tế, tăng cường năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp, hỗ trợ có hiệu quả quá trình chủ động hội nhập kinh tế quốc dân, nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, bảo đảm an ninh quốc phòng và tạo khả năng đi tắt đón đầu để thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Thực hiện Chỉ thị 58, trong hơn 10 năm qua, lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Thành lập Bộ Bưu chính Viễn thông (nay là Bộ Thông tin và Truyền thông) đã góp phần thúc đẩy và phát triển công nghệ thông tin và truyền thông. Môi trường chính sách cho ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin và truyền thông tương đối hoàn thiện. Công nghiệp công nghệ thông tin dần trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, có tỉ lệ đóng góp cho tăng trưởng GDP đất nước ngày càng cao. Ngành công nghiệp phần mềm Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc, lọt vào nhóm 10 nước hấp dẫn nhất về gia công phần mềm xuất khẩu. Từ năm 2002, Việt Nam đã có tên trên bản đồ công nghệ thông tin thế giới. Hạ tầng viễn thông Việt Nam đã đạt chuẩn quốc tế. Ứng dụng công nghệ thông tin được triển khai rộng khắp cả nước, từ hoạt động quản lý nhà nước đến sản xuất kinh doanh, nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động kinh tế xã hội.

Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì thực hiện Báo cáo tổng kết về triển khai Chỉ thị 58

Chỉ thị 58 đã tạo một cú hích quan trọng, tạo tiền đề cho sự phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin của nước ta. Vì vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông đã được Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân giao chủ trì hoàn thiện Báo cáo Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 58. Dự thảo Báo cáo tổng kết Chỉ thị 58 của Bộ Thông tin và Truyền thông gồm có: Lời mở đầu, phần 1, phần 2 và phần 3. Lời mở đầu nêu sự cần thiết phải tổng kết Chỉ thị 58, mục đích và yêu cầu tổng kết Chỉ thị 58. Phần thứ nhất kiểm điểm việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức triển khai Chỉ thị 58. Kết quả đạt được là sự vào cuộc của Quốc hội, Chính phủ, cơ quan ban ngành, cơ quan Đảng trong việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật tạo điều kiện thúc đẩy ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin. Tuy nhiên, công nghệ thông tin vẫn chưa thực sự được coi là 'một trong các động lực quan trọng nhất của sự phát triển', ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin vẫn chưa phải là 'nhiệm vụ ưu tiên trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội' của nhiều bộ, ngành, địa phương.

Phần thứ 2 kiểm điểm việc thực hiện các nội dung của Chỉ thị 58. Chỉ thị đã đặt ra 3 mục tiêu gồm: Công nghệ thông tin được ứng dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực; Phát triển mạng thông tin quốc gia phủ trên cả nước, Công nghiệp công nghệ thông tin trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và 5 nhóm nhiệm vụ giải pháp. 5 nhóm nhiệm vụ giải pháp cụ thể là: Ứng dụng rộng rãi, có hiệu quả công nghệ thông tin trong toàn xã hội; Tạo môi trường thuận lợi cho ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin; Đẩy mạnh việc đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực cho ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin; Đẩy nhanh việc xây dựng mạng thông tin quốc gia; Tăng cường, đổi mới công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực công nghệ thông tin. Ngoài ra, phần 2 cũng kiểm điểm, đánh giá kết quả đạt được, những hạn chế yếu kém trong việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ giải pháp.

Phần thứ 3 là các kiến nghị, đề xuất thúc đẩy phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin, tận dụng cơ hội đưa Việt Nam 'cất cánh' sớm trở thành một quốc gia mạnh về công nghệ thông tin.

Báo cáo tổng kết cần tạo nên một cái nhìn tổng quan về sự phát triển của ngànhcông nghệ thông tin Việt Nam

Đại biểu Văn phòng Chính phủ, các Ban của Đảng, các Bộ liên quan đều đánh giá cao dự thảo Báo cáo tổng kết việc triển khai Chỉ thị 58 của Bộ Thông tin và Truyền thông. Báo cáo đã đưa ra các thông tin tương đối đầy đủ về quá trình phát triển ngành công nghệ thông tin Việt Nam trong hơn 10 năm qua. Tuy nhiên, theo đại diện Ban Kinh tế Trung ương, dự thảo Báo cáo nói nhiều về mạng máy tính, chính quyền điện tử, chưa tập trung vào mảng kinh doanh và ứng dụng công nghệ thông tin. Báo cáo nên có thêm phần phụ lục trong đó nói rõ về tình hình ứng dụng công nghệ thông tin của các ngành như giáo dục, y tế, nông nghiệp… Ứng dụng công nghệ thông tin đã phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh như thế nào. Hiện nay các ngành như viễn thông, điện lực, hàng không ứng dụng rất mạnh công nghệ thông tin vào công tác quản lý điều hành và sản xuất kinh doanh. Cần nói cụ thể về hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong những lĩnh vực này để nêu bật tầm quan trọng của công nghệ thông tin trong quá trình phát triển kinh tế xã hội. Vai trò của doanh nghiệp nhà nước và đầu tư nhà nước trong xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin cũng cần được thể hiện rõ trong Báo cáo.

Đại diện Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng cần cập nhật các chỉ số phát triển công nghệ thông tin đến năm 2013. Hiện nay các số liệu này mới cập nhật đến năm 2011, chưa phản ánh rõ sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin trong vài năm gần đây. Về đánh giá kết quả đạt được và những hạn chế, yếu kém trong việc triển khai Chỉ thị 58, cần phải đánh giá một cách toàn diện cả về an ninh mạng và quốc phòng.

Đại diện Văn phòng Trung ương Đảng góp ý Báo cáo tổng kết nên làm rõ quan điểm: Chủ trương, đường lối của Chỉ thị 58 cho đến nay vẫn còn nhiều điểm có giá trị, cần kế thừa, chẳng hạn như: Ứng dụng Công nghệ thông tin để phát triển kinh tế xã hội… Về những hạn chế yếu kém trong việc triển khai các nội dung của Chỉ thị 58, dự thảo Báo cáo mới chỉ nêu nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém mà chưa nêu đích danh các hạn chế yếu kém. Hạn chế đó là chưa đạt được mục tiêu ứng dụng công nghệ thông tin là một trong những yếu tố quan trọng nhất của sự phát triển. Chậm thể chế hóa các nội dung trong Chỉ thị để thúc đẩy mạnh hơn nữa sự phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin. Quản lý nhà nước chưa theo kịp sự phát triển của ngành công nghệ thông tin và truyền thông.

Đại diện Vụ Khoa học Xã hội Văn phòng Chính phủ nhắc đến quá trình phát triển ngoạn mục của ngành công nghệ thông tin toàn cầu 22 năm sau ngày ra đời của Internet với sự xuất hiện của Facebook, Google… Tại các thị trường phát triển, khi đánh giá sự phát triển của công nghệ thông tin, người ta nhìn vào thị trường nơi các công ty công nghệ chạy đua với nhau tung ra các sản phẩm sáng tạo, chứ không nhìn vào quản lý nhà nước vì quản lý nhà nước thường đi sau sự phát triển của thị trường. Dự thảo Báo cáo đa số nói đến hạ tầng, chưa nói đến thông tin. Mục tiêu cuối cùng của việc thúc đẩy phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin là để phục vụ người dân, phục vụ doanh nghiệp, từ đó góp phần phát triển kinh tế xã hội.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng đánh giá cao những ý kiến đóng góp, nhận xét của các đại biểu đến từ các cơ quan ban ngành. Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ chỉnh sửa, cập nhật thêm nội dung thông tin, số liệu, bổ sung thêm phần phụ lục để Báo cáo tổng kết Chỉ thị thực sự vẽ nên bức tranh toàn cảnh về sự phát triển của ngành công nghệ thông tin và truyền thông Việt Nam trong hơn 10 năm qua. Dự kiến Báo cáo tổng kết triển khai Chỉ thị 58 sẽ được Bộ Thông tin và Truyền thông trình lên Chính phủ ngày 27/5/2013.