Mình muốn nói rõ từ đầu là bài viết nhắm đến các loại hàng Nhật cũ, hàng xài rồi, hàng second-hand đang được rao bán đầy rẫy trên mạng. Mình không nói đến các sản phẩm đồ Nhật mới được mua xách tay hay ship về.
Thực ra ở VN ta nhu cầu sử dụng các mặt hàng điện tử cũ của Nhật đã có thâm niên hàng vài chục năm rồi, chỉ có điều những năm gần đây cùng với sự phát triển của mạng xã hội thì việc rao bán tủ lạnh, nồi cơm, máy lạnh cũ của Nhật trở nên hết sức tràn lan, đến mức có thể nói 'lên mạng là thấy có người bán đồ cũ Nhật'
Trước tiên, về tính dễ sử dụng, chắc chắn các món hàng này khó sử dụng với đại đa số người Việt, vì menu bằng tiếng Nhật, hiển thị bằng tiếng Nhật, và phải dùng điện 100v hoặc 110v. Tất nhiên nếu đã chấp nhận dùng thì sẽ có cách hết, hoặc là người bán sẽ cho bạn tờ dịch các nút này thành tiếng Việt, hoặc bạn tự dùng Google dịch, nhưng rõ ràng để dùng chuyên sâu các chức năng thì phải cần một vốn ngôn ngữ nhất định
Về xuất xứ, các món đồ cũ này được chất đống trong container, nhập lậu về VN, sau đó những người bán hàng sẽ đến kho, lục trong đó ra những món vừa mắt họ nhất, đem về tân trang, đánh bóng, mông má lại và bán cho bạn.
Người bán sẽ dùng tất cả những từ hoa mỹ nhất, nào là 'cũ người mới ta' 'đồ của Nhật rất bền' vân vân và vân vân, nói chung họ sẽ có đủ cách để tiền của bạn chui ra khỏi túi của bạn, chui vào túi của họ, bạn cầm món đồ cũ về xài.
Những người bán sẽ nói 'tuy là đồ cũ nhưng công nghệ mới nhất, ngay cả mua đồ mới cũng không có công nghệ này đâu' và nhiều điều tương tự. Có thật là vậy không? Bạn đã tìm hiểu chưa? Hay họ nói gì là bạn tin ngay cái đó?
Và số tiền bạn bỏ ra mua 'rác còn dùng được' này chắc hẳn là rẻ? Xin thưa là không rẻ tí nào. Một cái tủ lạnh còn xài được sẽ có giá từ 10 triệu đến 20 triệu. Một cái máy giặt sẽ có giá từ 9 triệu đến 15 triệu. Máy lạnh thì 8tr, 9tr là bình thường - Và nó là đồ cũ nhé!
Với số tiền này, bạn dư sức mua đồ mới dùng, ví dụ tủ lạnh side by side inverter của Sharp có cái giá chỉ 18tr, 650 lít, nhưng người ta vẫn không mua, vì họ thích dùng đồ cũ Nhật, vì cho rằng nó tốt hơn. Còn nếu mua tủ lạnh 2 cánh bình thường thì 7-8tr đã có thể có tủ tự làm đá, inverter vv và vv.
Máy giặt mới giá 8-9tr, nhưng có người vẫn không mua, họ sẵn sàng bỏ cùng số tiền đó ra mua đồ cũ Nhật!
'Nồi cơm cao tần của Nhật là nhất, tuy là đồ cũ nhưng vẫn nhất! Và người ta sẵn sàng bỏ ra từ 2tr đến 5tr mua đồ cũ về dùng. Cá nhân mình không thấy được logic của việc dùng đồ cũ giá cao như thế này, nhất là với những món liên quan trực tiếp đến sức khoẻ.
Cái hay của việc cuồng đồ cũ Nhật là người ta sẵn sàng chấp nhận bỏ ra số tiền lớn để mua những món đồ đã qua sử dụng, trong khi chỉ cần thêm một chút nữa thôi là có thể mua đồ mới, và thậm chí có khi đồ mới mua tại VN lại còn rẻ hơn cả đồ cũ nữa.
Những món hàng nằm lăn lóc thế này sẽ được đem về mông má, dùng hoá chất tẩy rửa lại trắng trẻo để bán cho người dùng.
Vậy thì tại sao người ta lại thích, lại mua đồ cũ Nhật?
Trước tiên, có thể kể đến sức ỳ tâm lý, rằng cái gì 'nội địa Nhật' là tốt nhất, bền nhất, tuyệt vời nhất. Người bán chỉ cần bơm niềm tin mù quáng này lên, thế là người nào tin sẽ tiếp tục tin và tiếp tục mua.
Vì sao mình nói niềm tin 'đồ nội địa Nhật tốt nhất, bền nhất' là mù quáng?
Bạn cho mình hỏi, bạn có bao nhiêu món đồ điện tử bạn mua mới bị hư trong quá trình sử dụng? Từ khi mình có nhận thức đến giờ, nhìn quanh nhà mình, nhà bạn bè, tivi, tủ lạnh, máy giặt nồi cơm, đều là đồ mua mới, vẫn dùng 7 năm, 10 năm, 15 năm, có món nào hư? Vậy thì lấy gì để cho rằng món đồ cũ không rõ niên hạn bạn mua đó sẽ bền hơn món đồ mới có cùng giá tiền?
Có người nói họ sẽ mua đồ cũ Nhật vì giá nó rẻ hơn đồ mới, có thật không?
Khi xem giá bán món nào đó, người mua sẽ đến nơi người bán xem (thông thường là bạn bè, người quen trên mạng hay gì đó) được 'lên tinh thần' xong xuôi, người mua sẽ mua món đồ đó với tâm lý là chắc chắn mình đã mua được món đồ cũ nhưng tốt hơn đồ mới đang bán ở VN nhiều lần, mà quan trọng lại còn rẻ hơn nữa.
Nhưng thực sự nó có rẻ hơn không? Và rẻ hơn là rẻ hơn bao nhiêu? Nếu bạn đã từng hỏi giá các món đồ này, chắc bạn có thể cũng sẽ 'giật mình' vì tủ lạnh cũ giá từ 14-20 triệu, máy giặt từ 9 -16 triệu, là đồ cũ đó nhé.
Không biết người mua suy nghĩ thế nào, chứ với mình bỏ ra trên 5tr để mua tủ lạnh, máy giặt cũ đồ cũ thì không bao giờ là rẻ. Nhất là tủ mới, máy giặt mới có giá tương đương!
Nếu bạn đã từng đi xem mấy món hàng cũ này lúc về kho, và sau khi được người bán 'mông má' lại, chắc chắc bạn sẽ không còn muốn sử dụng
Mấy món đen đúa, vứt lăn lóc sẽ được dùng hoá chất tẩy trắng, dọn đẹp lại, và người mua thì sẽ luôn được nghe rằng 'đồ cũ ở Nhật còn mới lắm, lúc nhập kho là nó mới thế này rồi' hoặc 'mình đã lựa những con ngon nhất, đẹp nhất ở bãi về đây'
Sự thật thì những món được quảng cáo là 'như mới' 'đẹp long lanh' nếu bạn nhìn kỹ, bạn sẽ thấy những vệt ố vàng thời gian nằm đâu đó. Nhưng lỡ tới xem hàng rồi, không mua cũng kỳ, thôi lỡ rồi thì mua thôi. Một vài người sẽ nghĩ như vậy. Và mình chắc chắn là tuổi thọ của món đồ sau khi được mông má sẽ giảm xuống kha khá, nhờ vào lượng hoá chất tẩy rửa được sử dụng.
Một công hàng hổ lốn được nhập về, không phải món nào cũng dùng được, sẽ có những món cũ quá, không tái chế nổi, phải vứt đi, và thế là giá của các món còn dùng được sẽ được nâng lên để lấy lại phần nào chi phí, tất nhiên là thế rồi.
Vậy còn các món không dùng được sẽ đi đâu? Sẽ đi ra bãi rác, và nước ta vốn chẳng sạch đẹp gì rồi, lại còn phải gánh thêm lượng rác thải khổng lồ, những thứ rất khó phân huỷ. Vì sao mình biết là khổng lồ? Vì thử tìm kiếm trên mạng, số hàng bị cơ quan chức năng bắt được tuy rất nhiều, nhưng chỉ là số lẻ so với số hàng chui lọt, qua đó là tính ra được số rác thải nước ta phải gánh sẽ lớn đến mức nào?
Mình muốn khuyên các bạn có ý định mua đồ điện tử cũ, đồ bãi Nhật là:
Tham khảo kỹ xem đồ mới giá như thế nào? Có thực là quá đắt không? Vì sao sẵn sàng mua điện thoại 15-20tr và dùng 1 năm, nhưng không thể mua cái tủ lạnh mới 15-20tr và dùng được 10 năm - 20 năm, mà phải đi mua đồ cũ giá cao? Đừng nói là vì không có tiền, không có điều kiện nhé!
Đừng tin hoàn toàn lời người rao bán, mục tiêu cuối cùng của họ là khiến bạn mua hàng, họ nói là rẻ chưa chắc là rẻ thật, họ nói là tốt chưa chắc tốt thật.
Nếu giá trị món hàng lớn (ví dụ 10tr trở lên) mình khuyên bạn nên cân nhắc đồ mới, cho dù có ít chức năng hơn, nó vẫn là đồ mới, và đồ mới luôn luôn tốt hơn đồ cũ.
Có những món thậm chí bạn mua mới ở VN vẫn rẻ hơn đồ cũ Nhật, tin mình đi!
Mình biết bài viết này sẽ chẳng thay đổi được quan điểm của bạn, nếu bạn là người có sở thích dùng những món đồ cũ này. Nhưng mình cũng muốn nói ra quan điểm của mình về những món hàng 'tưởng là tốt' nhưng chất lượng đến đâu thì hạ hồi mới biết.
Tóm lại, theo mình là nếu thực sự khó khăn về kinh tế thì không nói làm gì, còn nếu vẫn có tiền đi uống bia với bạn bè, mà không để dành tiền mua đồ mới cho gia đình xài thì cần nghiêm túc suy nghĩ lại.
Bài viết phản ảnh quan điểm cá nhân của mod, xin mời các bạn thoải mái tranh luận, phản biện.
Chúc các bạn có lựa chọn sáng suốt.
(Hình ảnh minh hoạ sử dụng trong bài: Google từ khoá 'container hàng Nhật bị bắt')