Theo các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Washington và Allen Institute of AI, có rất nhiều điều mà AI (Trí tuệ nhân tạo) có thể học hỏi được từ một chú chó. Gần đây, họ đã huấn luyện các mạng neural để có thể hiểu và dự đoán được hành vi của loài chó. Cũng theo các nhà khoa học, kết quả nghiên cứu cho thấy động vật có thể cung cấp một một nguồn dữ liệu đào tạo mới cho các hệ thống AI – bao gồm những hệ thống AI dùng để điều khiển robot.

Để huấn luyện AI tư duy như một chú chó, dữ liệu là điều các nhà nghiên cứu cần có đầu tiên. Họ thu thập thông tin này dưới dạng các video và thông tin chuyển động được ghi lại từ một chú chó Malamute mang tên Kelp. Có tổng cộng 380 đoạn phim ngắn được quay từ camera GoPro gắn trên đầu của chú chó cùng với dữ liệu về chuyển động từ cảm biến trên chân và thân. Về cơ bản, việc ghi lại chuyển động của Kepl được tiến hành tương tự như cách Hollywood sử dụng công nghệ ghi hình chuyển động với các diễn viên.

Với những dữ liệu đó, các nhà nghiên cứu đã phân tích hành vi của Kelp bằng công nghệ học sâu. Đây là một kỹ thuật AI có thể sử dụng để sàng lọc mẫu từ cơ sở dữ liệu. Điều đó có nghĩa là trong trường hợp này, AI sẽ kết hợp dữ liệu chuyển động chân tay của Kelp và dữ liệu trực quan từ GoPro với những hành vi đa dạng của loài chó rồi huấn luyện cho mạng neural nhằm dự đoán được những phản ứng của chú chó trong một số tình huống cụ thể. Ví dụ như, nếu thấy ai đó ném một quả bóng, mạng neural sẽ biết rằng phản ứng của một chú chó sẽ là quay lại và đuổi theo quả bóng đó.

Trao đổi với The Verge, tác giả chính của bài báo, Kiana Ehsani giải thích rằng khả năng tiên đoán của hệ thống AI này là rất chính xác, nhưng chỉ trong khoảng thời gian ngắn. Nói cách khác, nếu video cho thấy hình ảnh cầu thang bộ, bạn có thể đoán rằng chú chó sẽ leo lên đó. Nhưng những tình huống trong cuộc sống luôn đa dạng để có thể dự báo trước. “Biết đâu chú chó lại nhìn thấy một đồ vật hay đồ chơi gì đó mà nó muốn săn đuổi”, Ehsani, một nghiên cứu sinh tại Đại học Washington nói.

Điều thực sự thông minh có lẽ là ở những điều tiếp theo mà các nhà nghiên cứu thực hiện. Từ mạng neural được huấn luyện với các hành vi của loài chó, các nhà khoa học muốn biết hệ thống này có thể học được điều gì khác về thế giới trong những điều chưa được họ lập trình rõ ràng? Các nhà khoa học giải thích, loài chó thể hiện trí thông minh ở khả năng quan sát, nhận thức về thực phẩm, chướng ngại vật, con người và động vật khác, liệu một mạng neural được huấn luyện để hành động giống với loài chó có thể thể hiện sự thông minh tương tự?

Câu là lời là “có” – Dù chỉ trong một phạm vi năng lực rất hạn chế. Các nhà nghiên cứu đã áp dụng 2 bài kiểm tra đối với hệ thống AI của mình, yêu cầu nó xác định các khung cảnh khác nhau (ví dụ như trong nhà, ngoài trời, trên cầu thang, trên ban công) và “xác định những bề mặt có thể đi bộ”. Trong cả 2 trường hợp, mạng neural đã hoàn thành những nhiệm vụ này với độ chính xác cao, mà chỉ cần sử dụng những dữ liệu cơ bản về các chuyển động của một chú chó và nơi có thể tìm thấy chúng.

Ehsani cho biết: “Trực giác của chúng tôi mách bảo rằng loài chó thực sự rất giỏi trong việc tìm kiếm những địa điểm để dạo chơi – nơi mà chúng được và không được phép đi vào”. “Đây là một tác vụ khá khó khăn với một máy tính trước đây, vì chúng đòi hỏi rất nhiều dữ liệu”. Dữ liệu này có thể là bề mặt quá dốc để có thể đi qua, bề mặt có nhiều khe hở khiến cho việc bước chân trên đó không thoải mái. Sẽ tốn rất nhiều thời gian để lập trình cho một con robot tất cả các quy tắc này, nhưng một chú chó luôn biết được tất cả những điều này một cách dễ dàng. Vì vậy, bằng cách theo dõi hành vi của Kelp, mạng neural có thể tự học được các quy tắc này, hay nói cách khác, nó đã học hỏi được điều này từ một chú chó.

Hiện tại, điều quan trọng là mọi thứ phải được tiến hành rất cẩn thận. Phần mềm do Ehsani và các cộng sự tạo ra không phải là một mô hình về bộ não hay ý thức của một chú chó. Tất cả những gì nó đang làm là học một vài quy tắc rất cơ bản từ một tập dữ liệu giới hạn, ví dụ như nơi mà những chú chó thích đi tới. Tương tự như mọi hệ thống AI khác, phần mềm này chỉ đơn giản là tìm các mẫu trong dữ liệu. Điều này không có gì mới bởi các nhà nghiên cứu luôn huấn luyện các hệ thống AI từ các dữ liệu tương tự.

Tuy nhiên, theo những gì Ehsani đã chỉ ra, đây là lần đầu tiên một hệ thống AI có thể học hỏi từ một chú chó và thực tế là, nó cho thấy các dữ liệu từ động vật cũng rất hữu ích trong việc phát triển các hệ thống AI phục vụ con người. Nhiều điều mà một chú chó nhận thức được có thể rất hữu ích đối với robot. Ví dụ, chó có thể nhận biết được con người trông như thế nào, sự khác biệt giữa người lớn và trẻ em. Chó biết làm thế nào để tránh ô tô và đi lên cầu thang an toàn, đây là những bài học quý giá cho bất kỳ con robot nào (được điều khiển bằng AI) khi nó hoạt động trong môi trường của con người.

Tất nhiên, bài báo này chỉ là một minh chứng rất đơn giản về cách chúng ta có thể học hỏi từ động vật, và còn nhiều việc phải làm hơn nữa trước khi mô hình này có hiệu quả. Nhưng Ehsani nói cô tự tin rằng có thể có rất nhiều ứng dụng hữu ích từ đây. Cô nói: “Điều tôi ngay lập tức nghĩ tới là việc làm ra một chú chó robot. Điều khó khăn là nó phải biết cách di chuyển và tự động quyết định được đi đâu, theo đuổi mục tiêu nào. Nghiên cứu mới chắc chắn sẽ giúp chúng tôi phát triển một chú chó robot hiệu quả và tốt hơn”.

Theo TheVerge