Vào thời đầu của hàng không vận tải thương mại, nhiều hãng hàng không cho phép hành khách hút thuốc, thường sẽ có khoang không hút thuốc và khoang hút thuốc, thuốc lá thường hoặc xì gà nhưng hành vi này đã bị cấm bởi hầu hết các hãng hàng không trên thế giới kể từ những năm 90 của thế kỷ trước vì nhiều lý do. Thế là dấu hiệu cấm hút thuốc xuất hiện khắp nơi trên máy bay từ bảng chỉ dẫn an toàn cho đến đèn hiệu an toàn trên đầu, trên cửa nhà vệ sinh và nhiều nơi khác nhưng chiếc gạt tàn vẫn được giữ lại, không chỉ 1 mà tận 2 cái nằm trên 2 mặt của cửa phòng vệ sinh.
Nghe có vẻ vô lý nhưng đây là một trang bị bắt buộc theo tiêu đề 14, chương 1, tiểu chương C, phần 25, tiểu đoạn D, mục 25.853 trong bộ Quy chế liên bang về an toàn hàng không. Cụ thể: 'Bất kể việc hút thuốc có được phép tại bất kì vị trí nào trên máy bay thì các phòng vệ sinh bắt buộc phải có gạt tàn thuốc có thể tháo rời được và có nắp đậy được đặt tại vị trí dễ thấy trên hoặc gần lối vào của mỗi mặt cửa nhà vệ sinh.'
Thật sự không hề vô lý bởi tàn thuốc từng gây ra nhiều vụ tai nạn máy bay thương tâm. Điển hình như chuyến bay mang mã số 820 của hãng hàng không Varig từ Rio de Janeiro đến London năm 1973. Chiếc Boeing 707 chở 134 người bao gồm phi hành đoàn đã phải hạ cánh khẩn cấp trên một cánh đồng trồng hành ở Pháp do một người đã hút thuốc và ném tàn vào thùng rác chứa toàn giấy trong nhà vệ sinh gây cháy. Dù hạ cánh thành công nhưng nhiều hành khách đã chết trước khi máy bay tiếp đất do hít phải khói độc từ đám cháy, 123 người chết, 11 người sống sót.
Sau vụ tai nạn này, Cục quản lý hàng không liên bang Hoa Kỳ (FAA) đã ban hành chỉ dẫn số AD-74-08-09 về trang bị an toàn trên máy bay, yêu cầu 'lắp đặt các bảng cấm hút thuốc trong nhà vệ sinh và xử lý thuốc lá trong thùng rác; thiết lập thủ tục thông báo cho những người trên máy bay rằng thuốc lá bị cấm trong nhà vệ sinh; lắp đặt gạt tàn thuốc tại các địa điểm nhất định và kiểm tra thường xuyên để đảm bảo rằng cửa xả rác trong nhà vệ sinh phải đảm bảo luôn hoạt động tốt.'
FAA cho rằng một số hành khách vẫn sẽ tìm cách hút thuốc dù luật cấm đã ban hành, bảng cấm đã gắn khắp nơi, máy phát hiện khói trong nhà vệ sinh cũng đã được lắp đặt hay hành vi hút thuốc có thể bị tiếp viên phát hiện. Vì vậy, nếu họ có hút thuốc đi nữa thì tốt nhất phải đảm bảo có chỗ cho họ dập và bỏ tàn thuốc an toàn thay vì bỏ vào thùng rác trong nhà vệ sinh vốn chứa toàn giấy để tránh một thảm kịch Varig thứ 2.
Anh em đi máy bay lưu ý nhé, gạt tàn trên cửa nhà vệ sinh không phải là dấu hiệu cho phép anh em hút thuốc. Mọi hành vi hút thuốc trên máy bay đều bị xử phạt bởi luật pháp của từng quốc gia và mức phạt rất cao. Đó là chưa kể việc khói thuốc sẽ ảnh hưởng đến những người xung quanh và ảnh hưởng đến an toàn bay. Còn nếu anh em chấp nhận trả hàng trăm đô kèm theo những rắc rối khác chỉ để hút một điếu thuốc trên máy bay thì hãy nhớ bỏ tàn vào chiếc gạt tàn trên cửa nhà vệ sinh nhé.
Tham khảo: FAA