Trong khi thời hạn các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu vào Việt Nam phải đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 4 đã cận kề, nhưng lộ trình giới thiệu loại nhiên liệu tương ứng trong nước vẫn chưa được công bố. Tỏ ra lo lắng, các doanh nghiệp ô tô đề nghị có thể lùi thời hạn áp dụng lộ trình tiêu chuẩn khí thải Euro 4 tại Việt Nam.

Các dòng xe tiêu chuẩn thấp đang gây ô nhiễm tại các đô thị

Chưa có nhiên liệu tương ứng

Theo quyết định 49/2011/QĐ-TTg tháng 9-2011 của Thủ tướng Chính phủ (QĐ 49), từ 1-1-2017, các loại xe ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu vào Việt Nam phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4. Cũng tại quyết định này, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ KH-CN xây dựng, ban hành, công bố quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về xăng, nhiên liệu diezel, nhiên liệu sinh học với chất lượng tương ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 4, bảo đảm có hiệu lực từ ngày 1-1-2017.

Bộ Công Thương, chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan bảo đảm sản xuất, nhập khẩu và cung ứng nhiên liệu sử dụng cho xe cơ giới có chất lượng theo đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và đúng lộ trình được Bộ KH-CN công bố. “Đầu bài” đã rõ như vậy nhưng đến nay, Việt Nam vẫn chưa ban hành được quy chuẩn quốc gia về nhiên liệu tương ứng với tiêu chuẩn khí thải Euro 4 như Thủ tướng Chính phủ yêu cầu.

Anh Đặng Tùng Sơn, ở Thủy Xuân Tiên, Chương Mỹ, Hà Nội đang có ý định mua 1 một chiếc xe tải nhỏ để chở nông sản và qua tìm hiểu, anh được biết đa số các loại xe hiện tại chỉ đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 2. Anh Sơn rất băn khoăn: “Nhà nước đã có lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4, vậy nếu bây giờ tôi mua xe tiêu chuẩn khí thải Euro 2 thì có phù hợp nữa hay không?”.

Không chỉ người tiêu dùng, mà đại diện Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã “năm lần bảy lượt” có văn bản kiến nghị cần nhanh chóng ban hành quy chuẩn về nhiên liệu tương đương với mức khí thải Euro 4.

Trường hợp các bộ, ngành chưa ban hành được quy chuẩn thì nên lùi thời hạn áp dụng lộ trình tiêu chuẩn khí thải Euro 4. Đại diện VAMA rất lo lắng: “Chỉ còn hơn 1 tháng nữa trước khi áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4 nhưng đến nay lộ trình giới thiệu nhiên liệu tương ứng vẫn chưa được công bố”.

Chậm trễ và lạc hậu

Cũng theo VAMA, theo QĐ 49, các thành viên VAMA đã chuẩn bị trong 6 năm qua và hiện đã sẵn sàng cho việc nâng cấp động cơ xe từ Euro 2 lên Euro 4. “Chúng tôi rất lo ngại về việc động cơ Euro 4 phải sử dụng nhiên liệu Euro 2. Việc này có thể gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động, độ bền, cũng như khí thải của động cơ. Đáng tiếc, đến nay, lộ trình giới thiệu nhiên liệu Euro 4 vẫn chưa được công bố như: thời điểm giới thiệu, mạng lưới phân phối tại các tỉnh, thành phố, số lượng trạm bán nhiên liệu Euro 4...”, Chủ tịch VAMA thông tin.

Ông Trần Kỳ Hình, Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam (Bộ GTVT) khẳng định, cơ quan đăng kiểm đã sẵn sàng mọi yếu tố phục vụ việc kiểm tra, thử nghiệm khí thải Euro 4, đồng thời sẽ tích cực hỗ trợ các cơ sở sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu thực hiện đúng quy định.

Trung tâm thử nghiệm khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (NETC) trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam đã được trang bị đầy đủ các thiết bị hiện đại và nhân lực được đào tạo bài bản tại châu Âu để sẵn sàng kiểm tra khí thải xe theo đúng lộ trình.

Như vậy, vấn đề hiện tại nằm ở Bộ KH-CN và Bộ Công Thương. Trên thị trường hiện nay, hầu hết các dòng xe đều chỉ đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 2 nhưng giá bán lại tương đương với tiêu chuẩn khí thải Euro 4. Một chuyên gia trong lĩnh vực ô tô cho rằng, các cơ quan chức năng áp dụng tiêu chuẩn cao thì người tiêu dùng sẽ có lợi hơn.

Trong khi đó, doanh nghiệp vẫn muốn tranh thủ tiêu chuẩn hiện hành để thu lời cao hơn. Theo một chuyên gia về môi trường, lẽ ra, việc áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4 cần được thực hiện sớm hơn bởi ô nhiễm khói bụi và không khí từ các dòng xe tiêu chuẩn thấp đang tác động không nhỏ đến môi trường các thành phố lớn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, ngay cả lộ trình đã vạch ra (áp dụng từ 1-1-2017) cũng rất khó thực hiện.

Ngân Tuyền (ANTĐ)