Gurume anime hay còn gọi là ryōri no anime là thể loại phim hoạt hình Nhật Bản về đề tài ẩm thực. Không chỉ xoay quanh sơn hào hải vị, các đầu bếp, thợ làm bánh, người sành ăn, đôi khi nội dung của Gurume anime còn hướng vào các vấn đề xã hội liên quan đến bữa ăn, hoặc các vấn đề về môi trường.
Một bữa ăn sáng theo phong cách Nhật qua lăng kính anime
Trong khi với đại đa số các nền văn hóa ẩm thực khác thì gia vị chính là một trong các yếu tố quyết định đến hương vị, thì cách nấu nướng của người Nhật hầu như không sử dụng đến gia vị. Họ có một quan niệm thiên về sự tự nhiên và coi trọng những hương vị nguyên bản, tinh khiết.
Món ăn Nhật Bản chú trọng hương vị tự nhiên của thực phẩm
Vì vậy, quốc gia này còn có một lịch sử lâu đời về nghệ thuật trình bày món ăn. Người Nhật Bản dồn rất nhiều công phu vào việc bày biện trang trí sao cho thật cầu kỳ, đẹp mắt để bù lại sự giản dị về mặt hương vị. Sở dĩ, phim hoạt hình ẩm thực của Nhật dễ dàng phát triển hơn tại các quốc gia khá vì đơn giản đối với người Nhật, đôi khi 'ăn bằng mắt' cũng đủ thấy no rồi.
Anime giúp các 'tâm hồn ăn uống' tha hồ thỏa mãn về thị giác
Vào những năm 1980, khái niệm 'người sành ăn' bắt đầu bùng nổ ở Nhật Bản nhờ sự xuất hiện của manga / anime Oishinbo. Từ đó khái niệm gurume anime (trong đó 'gurume' được phiên âm từ chữ 'gourmet' = người sành ăn) trở nên phổ biến thay cho ryōri no anime (phim hoạt hình về thức ăn). Vai chính của thể loại này không chỉ dành riêng cho đầu bếp, thợ làm bánh, nghệ nhân sushi... mà dành cho tất cả mọi người, chỉ cần bạn có kiến thức nhất định về ẩm thực và một tâm hồn ăn uống.
Oishinbo được xem là 'lá cờ đầu' của thể loại gurume anime
Cũng từ Oishinbo, phim hoạt hình ẩm thực bắt đầu đề cập đến những vấn đề sâu xa và lớn lao hơn. Thông qua chủ đề chính là thưởng thức các món ngon, nhân vật và khán giả có cơ hội tiếp xúc với một số câu chuyện lịch sử, chính trị ở Đông Á, cũng như các vấn đề xã hội đang được quan tâm ở Nhật Bản (như dùng thuốc trừ sâu cho thực phẩm, nạn săn bắt cá voi).
Mister Ajikko cũng là một trong những anime ẩm thực đầu tiên rất được yêu thích
Nhờ sự phát triển của công nghệ làm phim, gurume anime hiện nay nói chung đều có nét vẽ đẹp và tỉ mỉ, màu sắc chân thật và tươi sáng nhất. Khi được dọn lên, mỗi món ăn dù xa hoa hay giản dị cũng đã đủ làm khán giả 'chảy nước miếng' không thua bất kỳ phim truyền hình hoặc chương trình thực tế nào.
Món ăn rất chi tiết...
Nhát cắn con tôm chiên bột cũng rất thật
Thậm chí, phép màu kết hợp giữa kỹ thuật hình họa và sức tưởng tượng còn dễ dàng tạo ra món ăn đạt chất lượng cực cao, thậm chí hoàn hảo đến độ... không tưởng. Khiến cho không ít người xem xong cảm thấy 'tiếc hận' vì ngoài đời không biết tìm đâu ra những tuyệt phẩm như thế.
Món thạch hoa hồng long lanh đến mức không nỡ ăn
Chiếc bánh Roggenbrot này đã đạt tới cấp độ hoàn hảo
Khác với những chương trình thực tế về ẩm thực – nơi người tham gia phải cố dùng ngôn ngữ và biểu cảm hạn chế để diễn tả mùi vị của thức ăn, thì đến với gurume anime, các nhân vật sẽ tha hồ thể hiện 'độ ngon' bằng nhiều phản ứng sinh động: từ đáng yêu cho đến điên rồ. Những kiểu phản ứng đa dạng và sáng tạo này đồng thời là một 'chiêu' hút khách của gurume anime.
Wakako 'thăng hoa' mỗi khi được ăn ngon
Chàng giám khảo của series Vua Bánh Mỳ nổi tiếng với những phản ứng điên rồ
Cùng với sự du nhập mạnh mẽ của ẩm thực Tây phương vào Nhật Bản, gurume anime không còn chỉ là mảnh đất dành riêng cho những món ăn truyền thống. Cho đến nay, đã có nhiều series lấy các loại bánh xuất xứ từ nước ngoài như bánh ngọt, bánh mỳ... hoặc chuyên về ẩm thực của một nước (Pháp, Ý...) cũng được đón nhận rất nồng nhiệt. Riêng Antique Bakery - lấy bối cảnh một cửa hàng bánh ngọt Pháp - là một series đã quá nổi tiếng với cả phiên bản manga, anime, TVdrama và cả movie.
Yakitate! Japan (Vua Bánh Mỳ) cũng cực kỳ nổi tiếng ở VN
Antique Bakery thành công với nhiều phiên bản chuyển thể
Ristorante Paradiso lấy bối cảnh một nhà hàng ở Rome (Ý)
Hình ảnh khiến bạn muốn phóng ngay ra tiệm bánh gần nhất
Nội dung của gurume anime không chỉ dừng ở các màn thi đấu tài năng hay thưởng thức món ngon, người Nhật thậm chí còn mang chương trình dạy nấu ăn vào phim hoạt hình. Đại diện cho thể loại này phải nhắc đến JK Meshi! – một series với nhân vật chính là 3 nữ sinh trung học. JK Meshi! có thể xem như một quyển cẩm nang nấu ăn đơn giản dành cho các bạn trẻ mới bắt đầu tập tành nấu nướng.
Xem anime để học cách làm những món đơn giản theo kiểu Nhật
Nhân vật sẽ hướng dẫn cho chúng ta cách thực hiện những món gần gũi, chế biến nhanh chóng, rất thích hợp với những bạn học sinh, sinh viên muốn tự mình chuẩn bị bentou (cơm hộp) mỗi sáng.
Trong những năm gần đây, đại diện xuất sắc cho thể loại gurume anime với nhân vật chính là thực khách thay vì đầu bếp phải kể đến manga/anime ngắn Wakako-zake.
Poster anime Wakako-zake
Nhân vật chính của anime này là Wakako Murasaki, một nhân viên văn phòng 26 tuổi. Nếu từng thấy nhân vật nữ chính Hàn Quốc Let’s eat thường phiền muộn vì không dám đi ăn một mình, hẳn bạn sẽ ngạc nhiên khi 'gặp gỡ' Wakako. Cô thích đi ăn một mình sau giờ làm (đặc biệt vào những lúc gặp phải chuyện không vui nơi công sở), vừa thưởng thức món ăn và rượu bia, vừa ngẫm nghĩ về cuộc sống.
Gà rán và bia
Ăn món gan cá chày và uống rượu sake nóng
Mỗi tập phim tuy chỉ kéo dài chừng 2 phút với nội dung đơn giản, kinh phí làm phim cực thấp, nhưng cũng đủ làm người xem cảm thấy thoải mái. Wakako-zake phá vỡ suy nghĩ rằng thể loại gurume chỉ tập trung vào của ngon vật lạ. Đến với series này, khán giả có thể theo chân Wakako bước vào những hàng quán bình dân, gọi những món ăn bình thường nhất, thưởng thức chúng cùng với rượu hoặc bia, và tận hưởng thú vui ăn uống sau những giờ làm việc căng thẳng.
Những món ăn có thể đơn giản nhưng tốt cho sức khỏe
Điểm đặc biệt của anime Wakako-zake chính là nhân vật đã ý thức đến việc kết hợp các thức uống (rượu bia) để tăng thêm hương vị cho món ăn. Hiện cho đến nay, Nhật Bản đã cho ra mắt series Bartender với rất nhiều kiến thức về các loại rượu, bia, cocktail cho bất kỳ ai có hứng thú với lĩnh vực này. Không chỉ cung cấp kiến thức về nguồn gốc các loại rượu và cocktail, Bartender còn cho người xem những gợi ý về thức uống tùy vào tâm trạng của họ.
Magarita - sự kết hợp giữa tequila, chanh và muối
Nếu như các nước phương Tây có xu hướng tiếp cận văn hóa ẩm thực qua các cuộc thi tài, chương trình thực tế, thì người Nhật cũng thể hiện sự say mê dành cho ẩm thực theo cách riêng của họ. Gurume anime không chỉ cung cấp kiến thức, dạy nấu ăn, thỏa mãn thị giác của người xem, mà còn nhẹ nhàng lồng vào đó nhiều thông điệp ý nghĩa.
Nhắc nhớ về những bữa ăn ấm cúng và lành mạnh
Có thể nói, gurume anime là một phương pháp thành công giúp cho giới trẻ hiện nay – những đang người dần lệ thuộc vào fastfood và ít dành thời gian xem các chương trình nấu ăn trên TV – có cơ hội tìm hiểu, tiếp cận với văn hóa ẩm thực và các giá trị tinh thần đáng quý ẩn sâu trong từng món ăn, giọt rượu.
Emily