Trong thực tế, chúng ta thấy khá nhiều người xung quanh rất thông minh nhưng lại không giàu. Nguyên nhân là do đâu? Phải chăng là do một nguyên nhân khác quyết định? Trong bài viết này, mời bạn đọc cùng TECHRUM tìm ra câu trả lời nhé.
![[Cuộc sống] Vì sao bạn thông minh nhưng lại không giàu?](https://cdn.trangcongnghe.vn/uploads/posts/2017-10/cuoc-song-vi-sao-ban-thong-minh-nhung-lai-khong-giau_1.jpg)
Có thể bạn nghĩ sự thành công của một đứa trẻ phụ thuộc rất nhiều vào trí thông minh bẩm sinh, nhưng nhà kinh tế học James Heckman thì không cho là như vậy. Trong một cuộc khảo sát mà ông thực hiện, có đến 25%, thậm chí 50% số người được khảo sát cho rằng thu nhập của chúng ta gắn liền với chỉ số IQ. Nhưng thực tế, theo những dữ liệu được ghi nhận, tầm ảnh hưởng của IQ và thu nhập chỉ từ 1% đến 2%.
Vậy nếu IQ chỉ là một yếu tố nhỏ ảnh hưởng đến thành công, vậy điều gì dẫn đến khoảng cách của thu nhập cao và thấp? Hay như người ta vẫn thường nói: Vì sao bạn thông minh nhưng lại không giàu?
Các nhà khoa học vẫn chưa có câu trả lời chắc chắn. Tuy nhiên, trong nhiều yếu tố thì may mắn tất nhiên góp phần khá quan trọng. Nhưng một nhân tố nữa ảnh hưởng đến chuyện giàu nghèo là tính cách của bạn. Theo nghiên cứu mà Heckman là đồng tác giả được đăng trên tờ Proceedings of the National Academe of Science (Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ) vào tháng trước, ông đã chỉ ra rằng: sự thành công trong tài chính có liên quan đến sự tận tâm – một tính cách gồm những yếu tố cần mẫn, kiên trì và tự giác.
Để đưa ra được kết luận đó, ông cùng các đồng nghiệp của mình đã tra cứu bốn tập dữ liệu khác nhau gồm có: chỉ số IQ, kết quả kiểm tra đã được tiêu chuẩn hóa, điểm số và các đánh giá về nhân cách của hàng nghìn người ở Vương quốc Anh, Hoa Kỳ, và Hà Lan. Một trong số các dữ liệu đó đã theo dõi nhiều người qua nhiều thế kỷ, từ việc thu thập cho đến các hồ sơ hình sự, chỉ số khối của cơ thể và các báo cáo về mức độ hài lòng trong cuộc sống.
Nghiên cứu cho thấy rằng: điểm số và kết quả kiểm tra có ảnh hưởng đến thành công của một người trưởng thành hơn là chỉ số IQ. Có thể các bạn sẽ nghĩ ra điểm số, kết quả kiểm tra và IQ đều là thước đo như nhau, nhưng không phải vậy. Điểm số thể hiện không chỉ trí thông minh mà còn cả thứ mà Heckman gọi là “kỹ năng ngoài nhận thức”, ví dụ như sự kiên định, thói quen học tập tốt, khả năng phối hợp – nói cách khác, chính là sự tận tâm, nghĩa là chúng cũng chịu sự ảnh hưởng của tính cách.
![]()
Albert Einstein có một tính cách đáng ngưỡng mộ - Ảnh: AFP/GETTY IMAGES
ển Kinh tế Con người của Đại học Chicago (Center for the Economics of Human Development), tin rằng: thành công không chỉ xoay quanh khả năng thiên bẩm mà còn những kỹ năng mà con người được dạy dỗ. Nghiên cứu của riêng ông còn cho thấy những can thiệp trong giai đoạn ấu thơ cũng rất hữu ích và sự tận tâm có thể uốn nắn dễ dàng hơn là IQ. Cởi mở - một tính cách đa dạng bao gồm cả sự tò mò – cũng có sự kết nối với điểm số và kết quả kiểm tra.
Tất nhiên là IQ cũng đóng một vai trò quan trọng. Một người có chỉ số IQ 70 vẫn không thể làm việc gì đó dễ hơn một người có chỉ số IQ là 190. Heckman cho biết, nhiều người vẫn thất bại khi tiếp cận vào thị trường nghề nghiệp là do thiếu các kỹ năng chưa được đo lường trong bài kiểm tra trí thông minh. Họ không biết cách để cư xử lịch thiệp trong các buổi phỏng vấn xin việc. Họ ăn mặc chưa chỉn chu hoặc đến trễ. Hay trong công việc, họ không làm nhiều hơn mức tối thiểu.
![]()
Ăn mặc chỉn chu khi phỏng vấn thể hiện tính cách con người bạn
John Eric Humphries - đồng tác giả của nghiên cứu nói trên, hy vọng rằng, nghiên cứu sẽ giúp làm sáng tỏ khái niệm về khả năng thiên bẩm mà nhiều người vẫn hiểu nhầm về nó. Ngay cả bài kiểm tra IQ được thiết kế để đánh giá khả năng giải quyết vấn đề thiên bẩm, đo lường được nhiều hơn ngoài việc thể hiện sự thông minh. Theo một nghiên cứu năm 2011, nhà tâm lý học Angela Duckworth của Đại học Pennsylvania nhận thấy: chỉ số IQ phản ánh được sự năng động và nỗ lực của người thực hiện bài kiểm tra. Những đứa trẻ năng động và siêng năng sẽ cố gắng trả lời những câu hỏi khó hơn những đứa trẻ thông minh nhưng lại lười.
Việc dạy dỗ nhân cách hay tính cách cho trẻ ở trường không phải là chuyện dễ dàng. Không chắc chắn rằng có nhiều hơn một tính cách thì luôn luôn tốt hơn. Đối với IQ càng cao thì càng tốt và có lẽ sự tận tâm cũng thế. Nhưng theo các nhà nghiên cứu về tính cách, sự cân bằng, trung lập có lẽ là tốt nhất – không nên quá hướng nội đến nỗi không thể nói gì hoặc hướng ngoại đến mức không thể im lặng và lắng nghe người khác.
Vậy thì nên làm gì với kinh tế? Heckman bảo rằng: “Mục tiêu cuối cùng của chúng ta đó khiến cuộc sống của con người tốt hơn.” – một yếu tố quan trọng để sống tốt hơn là chú tâm phát triển các kỹ năng.
Một nghiên cứu mới vừa được đăng trên tạp chí Nature Human Behaviour (Tạm dịch: Hành vi cư xử tự nhiên của con người) nói về mặt trái của thành công đó là: sự thử thách. Sau khi theo sát 1000 người New Zealand trong hơn 30 năm, các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng các bài kiểm tra ngôn ngữ, kỹ năng ứng xử và khả năng nhận thức được thực hiện cho trẻ 3 tuổi sẽ có thể tiên đoán được ai sẽ cần phúc lợi xã hội, ai sẽ phạm tội và ai sẽ mắc bệnh mãn tính khi trưởng thành.
Tác giả chính của bài nghiên cứu, nhà tâm lý học Terrie Moffitt của trường Đại học Duke, hy vọng kết quả này sẽ giúp nuôi dưỡng tình yêu thương và sự giúp đỡ chứ không phải sự kỳ thị. Trong nghiên cứu của bà cũng đề nghị rằng giúp đỡ con người cải thiện những loại kỹ năng này từ khi còn nhỏ thì sau này sẽ đem lại lợi ích cho xã hội.
Theo: Bloomberg
![[Khoa học] Hai điều giúp người ta giàu](http://cdn.trangcongnghe.vn/thumb/160x240/2017-11/khoa-hoc-hai-dieu-giup-nguoi-ta-giau_1.jpg)
![[Thủ thuật] Trình chiếu màn hình iPhone từ xa chỉ trong chưa đầy 1 phút](http://cdn.trangcongnghe.vn/thumb/160x240/2023-03/1679306384781.webp)
![[VIDEO] Motor Trend đánh giá xe Rolls-Royce Dawn với đầy những lời chê bai](http://cdn.trangcongnghe.vn/thumb/160x240/2016-08/day_03/thumbs/video-motor-trend-danh-gia-xe-rolls-royce-dawn-voi-day-nhung-loi-che-bai_1.jpeg)