Tuy thực vật nơi đây có vẻ gai góc, hơi đáng sợ nhưng chúng rất đẹp và rất có ích. Đất khô và bụi cát là những từ mô tả rõ ràng nhất đặc trưng của những vùng sa mạc - nơi có khí hậu khắc nghiệt nhất Trái đất với lượng mưa trung bình hàng năm dưới 250mm/năm.
Sa mạc
Ban ngày, nhiệt độ tại đây có thể nóng trên 60 độ C và hạ rất thấp vào ban đêm khoảng -45 độ C. Mặc dù điều kiện thời tiết vô cùng khắc nghiệt nhưng trên thực tế, hệ sinh thái sa mạc khá đa dạng. Hệ thực vật ở đây thích nghi khá tốt với điều kiện môi trường nhờ khả năng tích trữ nước, đặc biệt là các cây bộ gai.
1. Hoa hồng sa mạc
Hoa hồng sa mạc xuất hiện nhiều tại vùng có khí hậu khô, cận sa mạc Sahara của Châu Phi. Đây là một trong những loài thực vật có hoa sặc sỡ nhất tại những vùng sa mạc này với tên khoa học Adenium obesum (hay là Kudu). Cùng mang đặc điểm chung như các loài khác trên sa mạc, Kudu lưu trữ nước cho mùa khô bằng bộ rễ và gốc phồng to của mình. Tuy nhiên, nhựa chiết ra từ loài này rất độc và nó được sử dụng cho việc săn bắn của người dân địa phương… Vì vậy, nếu có vô tình gặp chúng trên sa mạc, lời khuyên là bạn không nên để ý đến loài hoa hồng này.
2. Xương rồng khổng lồ
Nếu nói đến sa mạc thì chắc hẳn các bạn sẽ nghĩ ngay đến xương rồng, tuy nhiên kích thước các loài ở đây thường lớn hơn bình thường hoặc rất lớn, đặc biệt là xương rồng Saguaro, loài cây mà người ta thường gọi là xương rồng khổng lồ. Đây là loài đặc trưng cho vùng sa mạc Mexico. Sau các cơn mưa, loài xương rồng này thường hấp thụ một lượng nước rất lớn, trọng lượng lúc này có thể lên đến 750 - 900kg.
Chúng được thụ phấn nhờ chim, ong và chủ yếu là dơi; ra hoa vào khoảng tháng Tư và cho quả màu đỏ (vị ngọt, có thể ăn được) vào cuối tháng Sáu. Tốc độ phát triển của cây phụ thuộc rất nhiều vào lượng mưa, tuy nhiên, ngay cả khi lượng mưa thấp hơn mức trung bình thì lượng nước tích trữ được vẫn có thể giúp loài cây này cho hoa và quả mỗi năm. Sản phẩm thu được từ loài cây này được người dân địa phương đánh giá khá cao.
Tuổi thọ cao nhất của loài này lên đến 150 năm, tuy nhiên bạn có biết, nếu mất đi một nhánh cây thì nó phải mất một nửa thời gian sống (khoảng 75 năm) để có thể phát triển lại một nhánh mới.
3. Hoa 'thế kỷ'
Thêm một loài thực vật có hoa ở sa mạc, mới nghe có vẻ bạn thấy lạ về cái tên của nó phải không? Thực ra, tên khoa học của loài này là Agave Americana. Tuy nhiên, không phải vô cớ mà có cái tên độc đáo như thế đâu. Lý do là bởi trong giai đoạn sống, nó chỉ ra hoa đúng 1 lần mà thôi. Với thời tiết khắc nghiệt như sa mạc Mexico, loài hoa này được biết đến với khả năng sinh tồn đến khó tin, không kể trời lạnh hay khô hạn, bất kể đất chua hay kiềm chúng đều sống và phát triển rất tốt.
Bạn nhìn thấy hình dáng lá của nó chứ, nhờ cấu tạo như vậy mà chúng hứng nước từ những cơn mưa rồi đưa xuống rễ! Ngoài ra, nhựa của cây này được dùng như một dược liệu giúp lợi tiểu và nhuận tràng. Nước ép của lá có thể trị các vết bầm tím và các bệnh liên quan đến tiêu hóa. Không chỉ lá, nhựa cây mà đến cả hoa từ loài này cũng được dùng như các món ăn hằng ngày.
4. Cây lê gai
Cây lê gai là một chủng thuộc họ xương rồng, chúng có đến 200 loài khác nhau và tập trung nhiều ở sa mạc Mexico. Đặc biệt, quả lê gai có thể dùng làm thức uống có vị chua thanh. Tuy nhiên, bạn có thấy những cái gai nhỏ chi chít trên thân và quả của chúng chứ, nếu không cẩn thận, chúng có thể bám ngay vào da, gây khó chịu ở cổ họng và lưỡi nếu bạn ăn hay uống chúng.
Dù môi trường nơi sa mạc khắc nghiệt nhưng những thực vật ở đây vẫn phát triển rất tốt, tuy có vẻ cái góc, hơi đáng sợ nhưng chúng rất đẹp và có ích.
Cập nhật: 09/11/2016
Theo Xã Luận