Chụp được khoảnh khắc tân tinh bùng nổ rực rỡ

Các nhà khoa học đã ghi lại được khoảnh khắc một tân tinh bùng nổ, một sự kiện hiếm gặp trong chu kỳ kéo dài từ hàng ngàn đến hàng triệu năm của một ngôi sao.


Các nhà thiên văn đã theo dõi một tân tinh – sự bùng nổ đột ngột về độ sáng – của một ngôi sao vô danh cách chúng ta 23.000 năm ánh sáng. Nhờ vào kết quả quan sát, các nhà khoa học có thêm bằng chứng cho các lý thuyết về những sự việc trong vũ trụ.


Vụ nổ tân tinh từ một ngôi sao lùn trắng trong hệ sao được gọi là V1213 Cen ở bầu trời hướng nam trong khu vực chòm sao Centaurus. Ngôi sao này có thể quan sát qua ống nhòm. Nó đột nhiên phát sáng và mờ dần vào tháng 5/2009.




Hình ảnh thực tế một chu kỳ của tân tinh. Từ lúc im lặng, đến tân tinh lùn, đến phát nổ rồi thành hậu tân tinh.

Các nhà khoa học xác định về vụ nổ là Nova Centauri bằng cách kết hợp dữ liệu khảo sát bầu trời của OGLE, và một thí nghiệm quang học gọi là thấu kính hấp dẫn.


Theo Nature, hình ảnh về tân tinh cho thấy đó là tân tinh kiểu truyền thống: một ngôi sao lùn trắng bị mất đi khối lượng và mờ nhạt dần. Mặc dù chỉ mới quan sát được vài năm, nhưng đó là thời gian quan trọng của một sự kiện có thể kéo dài đến hàng triệu năm.


Các sao lùn trắng siêu dày đặc càng mất nhiều vật chất sẽ càng nhanh diễn ra phản ứng nhiệt hạch hơn, khi đó nó sẽ phát nổ thành một vụ nổ sáng rực rỡ rồi tắt ngóm và trở nên ít hoạt động hơn. Các nhà khoa học đã xác định được hàng loạt vụ nổ qua dữ liệu quan sát, trước khi nó bùng nổ độ sáng một cách đột ngột.


Bảy năm sau quan sát, Nova Centauri vẫn sáng hơn 50 lần so với trước đó nhưng hiện đang mờ nhạt dần. Nó sẽ mờ nhạt dần trong nhiều thế kỷ tiếp theo rồi bắt đầu một chu kỳ mới.


Có từ 5 đến 10 sự kiện như vậy được quan sát trong thiên hà qua mỗi năm, và tân tinh được sự quan tâm đặc biệt trong lịch sử khoa học. Vũ trụ học của 450 năm về trước vẽ nên thế giới một cách không hoàn hảo, Trái Đất là trung tâm của mọi sự sáng tạo vì chúng ta quan sát bầu trời không có nhiều biến đổi.


Năm 1572, nhà thiên văn học Tycho Brahe người Đan Mạch đã quan sát một thiên thể mà theo ông mô tả là De stella nova – một ngôi sao mới, ở nơi chưa từng có ngôi sao nào và nó sáng hơn cả Sao Kim. Đó là một phát súng khởi đầu cho cuộc cách mạng khoa học được phát triển nhanh chóng trong những thế kỷ tiếp theo bởi Galileo và Newton.




Dải Ngân Hà trên bầu trời kính viễn vọng Warsaw, Đài quan sát Las Campanas. (Ảnh: K. Ulaczyk/Warsaw University Observatory).

Các nhà thiên văn ngày nay cho rằng, Tycho đã quan sát một vụ nổ mạnh mẽ hơn nhiều, và được gọi là siêu tân tinh. Nhưng lúc đó, các nhà khoa học rất khó khăn trong việc giải thích cách hoạt động của tân tinh và họ đưa ra giả thuyết về ngôi sao tạm ngưng hoạt động như một lời giải thích.


'Dù gây tranh cãi, nhưng đó là giả thuyết tốt nhất mà chúng ta có được và chưa có ai đề xuất những lý giải tốt hơn', Przemek Mróz tại Đài quan sát Đại học Warsaw ở Ba Lan cho biết.


'Chúng tôi không khẳng định quan sát của mình xác nhận cho giả thuyết ngôi sao tạm ngưng hoạt động, thay vào đó chúng tôi đang cố giải thích cho phù hợp với giả thuyết này. Điều quan trọng là vào trước năm 2009, ngôi sao thực sự mờ nhạt và tỷ lệ sụt giảm khối lượng nhỏ, không ổn định – đó là lý do tại sao chúng tôi quan sát hàng loạt vụ nổ nhỏ từ ngôi sao này'.


Dự án OGLE khảo sát các khu vực dày đặc nhất của bầu trời, như trung tâm dải Ngân Hà và phần đĩa của Ngân Hà. Dự án này cũng đã xác định 20 hành tinh ngoài hệ Mặt Trời và đưa ra lời lý giải cho một loại tân tinh, dựa trên sự sáp nhập của hai ngôi sao. OGLE khảo sát hơn một tỷ ngôi sao mỗi đêm.


Cập nhật: 21/08/2016
Theo khampha

TIN LIÊN QUAN

Phát hiện "Trái Đất thứ hai" quan trọng như thế nào?

ESO chính thức xác nhận có một 'Trái đất thứ 2' cực kỳ gần với Trái đất chúng ta.

Bí ẩn về những con số của Proxima b: “Trái đất thứ 2” mới được công bố

Hành tinh mới được tìm thấy có tên gọi tạm thời là Proxima b, nằm trong khu vực có thể sinh sống được của Proxima Centauri và được cho rằng có nhiệt độ bề mặt thích hợp để nước có thể tồn tại được ở dạng lỏng.

"Thấu kính hấp dẫn" giúp tìm kiếm sự sống ngoài hành tinh

Các nhà nghiên cứu có thể phát hiện những điều kiện phù hợp với sự sống trên hệ sao gần Trái Đất nhất trong sự kiện thấu kính hấp dẫn hiếm gặp.

Trận chiến giữa hai ngôi sao tạo tinh vân sáng nhất dải Ngân Hà

Các nhà nghiên cứu lần đầu công bố hình ảnh về trận chiến dữ dội nhất dải Ngân Hà giữa hai ngôi sao, tạo ra gió mạnh 10 triệu km/h giờ và hơi nóng 50 triệu độ C.

Hai nguồn tia X khó lý giải lóe sáng gần dải Ngân Hà

Các nhà thiên văn học Mỹ phát hiện từ dữ liệu lưu trữ hai nguồn sáng bí ẩn lóe lên tổng cộng 6 lần và kéo dài trong một phút trước khi tan biến.

6 sự thật kỳ lạ về Proxima Centauri b - "Trái đất thứ hai" có thể bạn chưa biết

Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một hành tinh 'kỳ lạ' quay quanh Proxima Centauri (Cận Tinh) - là ngôi sao nằm gần Trái Đất nhất.

Kính viễn vọng quan sát ngôi sao sinh ba trong vũ trụ

Kính viễn vọng vừa ghi lại sự phát triển của một hệ thống đa ngôi sao trong vũ trụ với hai ngôi sao trẻ quay theo quỹ đạo xung quanh ngôi sao trung tâm.

Bức tường hydro khiến bầu trời tối đen về đêm

Giả thuyết cách đây 200 năm giải thích nguyên nhân bầu trời tối về đêm là do các đám mây hydro ngăn cản ánh sáng phát ra từ vô số ngôi sao được chứng minh là chính xác.

THỦ THUẬT HAY

4 cách để cài đặt máy in mặc định trên Windows 11

Mặc định, Windows sẽ cài đặt máy in được sử dụng gần đây làm mặc định. Nhưng nếu bạn kết nối nhiều máy in với máy tính của mình thì dưới đây là 4 cách để cài đặt máy in yêu thích làm mặc định trên Windows 11.

Cách mua Bitcoin ở đâu, của ai?Như thế nào?

Bitcoin là một loại tiền tệ kỹ thuật số, không phải là tiền mặt, do đó bitcoin được in giống như các loại tiền giấy thông dụng khác. Vậy nếu muốn mua Bitcoin, thì bạn phải làm như thế nào? Câu trả lời sẽ có trong bài

Hưỡng dẫn Export, Import máy ảo trong Hyper-V

Hyper-V rất linh hoạt trong việc sao lưu máy ảo hay di rời giữa các thư mực với nhau. Cách Export máy ảo trong Hyper-V hoặc Import là những tính năng cơ bản không thể thiếu mà người sử dụng cần phải biết. Trong bài

Hai cách ẩn tên và địa chỉ email của bạn trong màn hình đăng nhập

Các bước bên dưới hoạt động với Windows 8 và Windows 10 và sẽ được áp dụng cho tất cả tài khoản người dùng trên PC của bạn. Lưu ý rằng nếu bạn đang sử dụng Windows 10 Home edition, bạn sẽ cần sử dụng phương thức đăng

15 ứng dụng dự báo thời tiết tốt nhất cho các thiết bị Android và iOS

Vì vậy không có lý do gì để bạn ra khỏi nhà mà không mang ô khi trời mưa vào buổi chiều hoặc quên mặc ấm khi trưa sẽ có gió mùa đông bắc, miễn là bạn có một chiếc điện thoại thông minh trong tay.

ĐÁNH GIÁ NHANH

Pin Vivo V7 có thể on screen liên tục hơn 6 tiếng rưỡi với các tác vụ thực hiện hỗn hợp

Thử nghiệm thực tế cho thấy viên pin này đủ để V7 có thể on screen liên tục được hơn 6 tiếng rưỡi với các tác vụ thực hiện hỗn hợp. Ước tính cho thấy thời gian chơi game liên tục (cả game offline và game online) vào

5 mẫu điện thoại Vivo tầm trung giá rẻ được nhiều người dùng yêu thích nhất hiện nay

Phân khúc smartphone tầm trung luôn được đánh giá là sôi động nhất. Vivo cũng đóng góp một số gương mặt nổi bật trong phân khúc này với thiết kế đẹp, chụp selfie ảo diệu, giá mềm. Dưới đây là 5 mẫu điện thoại Vivo tầm

Đánh giá bộ đôi smartphone giá rẻ Moto C Plus và E4 Plus từ Lenovo

Moto C Plus và E4 Plus là hai trong ba mẫu smartphone giá rẻ mới nhất của Lenovo tại thị trường Việt Nam. So với những dòng sản phẩm cùng phân khúc thì hai thiết bị này sở hữu khá nhiều tính năng vượt trội.