Khi máy bay cất và hạ cánh, bên cạnh động cơ và máy bay thì các tham số dẫn đường đóng vai trò sống còn tới chuyến bay. Các phi công cần phải biết mình đã cánh đã đúng hướng chưa và hạ theo hướng nào.
Để thuận tiện cho các phi công, Tổ chức hàng không thế giới (ICAO) quy định mỗi sân bay tại các quốc gia phải biểu thị trực quan hướng đường băng cho các máy bay. Điều này giúp phi công quan sát được và hạ cánh đúng đường băng quy định trong trường hợp khẩn cấp.
Các con số sơn ở hai đầu đường băng để chỉ hướng từ của đường băng. Ảnh: Tribeca Brewery
Tại những sân bay lớn có nhiều đường băng đặt song song, sẽ có một kí tự được thêm vào sau các con số.
Ảnh: Avianews.com
Left nghĩa là bên trái theo hướng bay, Center – ở giữa, và Right – bên phải. Ảnh: Pinterest
Ngoài những con số hiển thị trên đường băng, mỗi máy bay cũng trang bị la bàn để xác định phương hướng và tìm vị trí hạ cánh máy bay một cách an toàn nhất có thể.
La bàn là thiết bị dẫn đường cực kỳ quan trọng trên máy bay. Ảnh: Fotolia.com
Luôn có hai con số ở hai đầu đường băng.
Ảnh: Pinterest
Mỗi con số ứng với một hướng từ trên la bàn.
Ảnh: Pinterest
Số thứ nhất chỉ hướng thực tế trên la bàn đã được làm tròn đến hàng trục. Theo quy định các đường băng chỉ sơn số hàng trăm và hàng trục nên 119 được làm tròn thành 120 và ghi là 12.
Ảnh: www.youtube.com
Số thứ hai chỉ hướng đối diện trên la bàn.
Ảnh: reisile.postimees.ee
Do ngược nhau 1800 nên độ lệch giữa hai số luôn là 18.
Ảnh: Nowhere Boy – WordPress.com
La bàn cảm nhận từ trường của trái đất, kim của nó luôn chỉ theo hướng Bắc-Nam của từ trường. Tuy nhiên, đôi khi từ trường của trái đất thay đổi làm kim của la bàn thay đổi theo. Khi đó kim la bàn sẽ không chỉ tương ứng với hướng ghi trên đường băng.
Từ trường của trái đất luôn thay đổi. Ảnh: SciTech Daily
Kim của la bàn trên máy bay luôn chỉ theo hướng Bắc- Nam theo từ trường của Trái Đất. Ảnh: Google Sites
Vì thế ICAO quy định, cách 5 năm phải kiểm tra lại hướng từ thực tế của đường băng, và thay đổi nếu cần thiết. Các sân bay Tampa, Oaklan, và Florida (Mỹ) đã từng phải sơn lại hướng đường băng do sự thay đổi của từ trường Trái Đất.
Sơn Tùng