Người Ai Cập cổ đại đã sử dụng mã nhị phân từ hàng nghìn năm trước

Mã nhị phân đã được người Ấn Độ và Polynesia cổ đại sử dụng từ hàng nghìn năm trước khi Leibnitz chính thức ‘phát minh’ ra nó vào năm 1703.
Năm 1703, nhà toán học người Đức Gottfried Leibniz đã chứng minh được lợi thế của hệ đếm nhị phân trong tính toán và bằng cách đó, ông đã đặt nền tảng cho các máy tính sau này, theo ancient pages.
Tuy nhiên, Leibniz lại không phải là người đầu tiên khám phá ra mã nhị phân. Sáng chế của ông trên thực tế chỉ là một phát minh cũ dựa trên kiến thức cổ đại.
Có bằng chứng cho thấy người Ấn Độ và Polynesia cổ đại đã quen thuộc với mã nhị phân từ hàng ngàn năm trước.
Do đó, các nhà khoa học hiện đang đặt câu hỏi về nguồn gốc của hệ nhị phân và niên đại thật sự của hệ đếm này.
Kiến thức cổ đại về mã nhị phân ở Polynesia
Sau khi nghiên cứu ngôn ngữ được sử dụng tại hòn đảo Mangareva nhỏ bé thuộc quần đảo Polynesia của Pháp trên biển Thái Bình Dương, các nhà nghiên cứu Na Uy phát hiện ra rằng một trong hai hệ số đếm được sử dụng từ xa xưa tại Mangareva, có ba bậc nhị phân chồng lên một cấu trúc thập phân.
Những người đi biển Polynesia đã rời Mangareva vào khoảng năm 800 (SCN) để tìm kiếm loại đá chất lượng chế tác các công cụ lao động thiết yếu, và đã đạt được thành công trên quần đảo Pitcairn. Buôn bán giao thương phát triển rực rỡ giữa các hòn đảo và dân định cư đã tạo ra các bức tượng thần đá thô sơ, chạm khắc hình người, động vật và hình học trên các bức tranh đá, xây dựng các khu chôn cất và để lại rất nhiều hiện vật.
Người Ai Cập cổ đại đã sử dụng mã nhị phân từ hàng nghìn năm trước
Ảnh: Pitcairn Islands Philatelic Bureau
Những người nổi loạn Bounty đã đến đây vào năm 1790 và phát hiện thấy phần nền của các đền thờ, các bức tranh khắc đá và công cụ lao động bằng đá chứng minh Pitcairn từng là nơi sinh sống của người dân Polynesia cổ đại, có lẽ hầu hết đến từ Mangareva (được xác nhận bởi GS. Marshall Weisler).
Việc phát minh ra hệ đếm nhị phân của dân đảo Mangareva, từ hàng thế kỷ trước khi được mô tả chính thức bởi Leibniz, cho thấy những bước tiến tiềm năng trong tính toán ngay cả khi thiếu vắng các ký hiệu. Từ đó làm nổi bật vai trò của văn hoá đối với sự phát triển và sự đa dạng trong nhận thức số học.
Các nhà khoa học phát hiện những người Polynesia đến định cư trên đảo Mangareva từ hơn 1.000 năm trước từng sử dụng một hệ đếm thập phân, tương tự như những người Polynesia trên các đảo khác. Tuy nhiên, cho đến năm 1450, người dân đảo Mangareva đã sử dụng một hệ đếm kết hợp giữa cơ số 10 và cơ số 2. Trong ngôn ngữ Mangareva, có cách đặt tên cho các con số từ 1 đến 9, tương tự như với tất cả các hệ thập phân.
Đối với các số từ 20 đến 80 người Polynesia cổ sử dụng một hệ nhị phân, với các thuật ngữ riêng biệt chỉ bao gồm một-từ cho 20, 40 và 80.
Âm nhạc cổ đại tiết lộ vốn hiểu biết của Ấn Độ cổ đại về hệ nhị phân
Có một bản nhạc cổ điển rất thú vị được viết bởi Pingala, một học giả quan trọng thời cổ đại, và là cha đẻ của tác phẩm Chhandahshastra (ngành khoa học đo đạc). Tác phẩm âm nhạc cổ xưa này hé mở vốn kiến thức về hệ nhị phân. Văn bản có niên đại từ thế kỷ thứ hai SCN, hay nói cách khác, 1500 năm lâu đời hơn so với hệ nhị phân của Leibnitz.
Theo các nhà nghiên cứu, Chhandahshastra là mô tả đầu tiên được biết đến của một hệ chữ số nhị phân trong mối liên hệ với việc liệt kê một cách có hệ thống các nhịp điệu với các mô thức âm tiết dài ngắn cố định.
Việc sử dụng số không (0) đôi khi được cho là bắt nguồn từ Pingala, do ông từng thảo luận về các số nhị phân, vốn hiện thường được biểu thị bởi hai số 0 và 1, trong khi Pingala sử dụng ánh sáng (laghu) và nặng (guru) thay cho 0 và 1 để mô tả các âm tiết.
Vì hệ thống của Pingala sắp đặt các mô thức nhị phân bắt đầu từ số một (bốn âm tiết ngắn – nhị phân “0000” – là mô thức đầu tiên), mô thức thứ n tương ứng với số n-1 trong hệ nhị phân (với các giá trị có vị trí tăng dần).
Bản thảo Bakhshali. Ảnh: Thư viện Bodleian
Hệ Pingala ghi các số nhị phân dưới dạng các âm tiết dài và ngắn (âm tiết dài có chiều dài bằng 2 âm tiết ngắn), một ký tự tương tự như mã Morse.
Việc mã nhị phân được phát minh ở Ấn Độ không phải là điều bất ngờ. Cách đây không lâu, các nhà khoa học đã phát hiện ra một văn bản Ấn Độ cổ cực kỳ thú vị được gọi là bản thảo Bakhshali. Nó đã khiến chúng ta viết lại lịch sử của con số 0 và ngành toán học.
Ngự Yên (Theo ancient-pages)
Tài liệu Ấn Độ cổ chứng minh số 0 có trước thời điểm chúng ta vẫn nghĩ ít nhất 500 năm
Công bố tài liệu khoa học gây sốc: Người Ấn Độ cổ đã biết lái máy bay từ… 7000 năm trước
Người dân đảo xa xôi đã phát minh ra hệ đếm nhị phân trước nhà toán học châu Âu

TIN LIÊN QUAN

Người Ấn Độ cổ đại đã sử dụng mã nhị phân từ hàng nghìn năm trước

Mã nhị phân đã được người Ấn Độ và Polynesia cổ đại sử dụng từ hàng nghìn năm trước khi Leibnitz chính thức ‘phát minh’ ra nó vào năm 1703. Năm 1703, nhà toán học người Đức Gottfried Leibniz đã chứng minh được lợi thế của hệ đếm nhị phân trong tính

Dấu vết văn minh tiền sử: Khối sắt được gia công bằng máy móc có niên đại hàng triệu năm?

Một khối sắt “được gia công bằng máy móc” có niên đại nhiều triệu năm tuổi được phát hiện ở Áo vào năm 1885 là một bí ẩn lớn đối với giới khoa học hiện nay, theo trang Ancient Pages. Năm 1885, một người thợ nấu sắt làm trong xưởng đúc của ông chủ

Thế giới sẽ có những thành phố nổi giữa đại dương trong tương lai

Phương án này một khi đi vào thực tế sẽ giúp con người tồn tại và sống trên mặt nước một cách dễ dàng nhằm giảm áp lực lên diện tích đất liền.

Phát hiện 5 xác ướp kỳ lạ nghi người ngoài hành tinh trên cao nguyên Nazca ở Peru

Một nhà nghiên cứu hiện tượng siêu thường đồng thời là một chuyên gia về UFO tuyên bố đã tìm thấy xác ướp trông giống người ngoài hành tinh trên cao nguyên Nazca ở Peru. Một trong những nhà báo về hiện tượng siêu thường nổi tiếng nhất kiêm chuyên

Đèn LED tiết kiệm điện: ‘Thủ phạm’ gia tăng ô nhiễm ánh sáng toàn cầu

Nghiên cứu cho thấy, đêm trên Trái Đất đang trở nên sáng hơn và bề mặt chiếu sáng ngoài trời tăng 2,2% mỗi năm từ năm 2012 đến năm 2016.

Uống cà phê điều độ có thể giúp bạn sống lâu hơn

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Circulation đã chỉ ra rằng những người thường xuyên uống cà phê (dưới 5 cốc mỗi ngày) sẽ giảm thiểu được nguy cơ tử vong sớm do một vài nguyên nhân khác nhau như tim mạch, tiểu đường, các vấn đề

Lần đầu tiên Adam và Eva mặc quần áo

Tờ Daily Mail cho biết, do quần áo trang phục không thể tồn tại trong một khoảng thời gian dài vì vậy, trước nay việc sử dụng các phương pháp khảo cổ học truyền thống để xác định thời gian con người bắt đầu mặc quần áo là không thể.

Phát hiện 2 kim tự tháp Ai Cập khổng lồ 4.500 năm tuổi tại Úc

Một nhà khảo cổ tin rằng có một kim tự tháp khổng lồ cao hơn 900 m nằm bên dưới lớp đất đá và cây cỏ ở Úc, được xây bởi người Ai Cập khi họ đặt chân đến đây từ 4.500 năm trước, tức sớm hơn người Châu Âu cả nghìn năm. Theo Ancient ...

THỦ THUẬT HAY

Hướng dẫn tạo USB cài Windows XP từ A đến Z

Mặc dù Microsoft đã ngừng hỗ trợ nâng cấp cho Windows XP từ 8/4/2014 nhưng khá nhiều người dùng Việt Nam vẫn sử dụng hệ điều hành này. Tuy nhiên, việc cài Windows XP chủ yếu được thực hiện bằng đĩa CD khá bất tiện,

Galaxy J7 Prime cũng có phím Home ảo sử dụng ngon hơn iPhone

Bài viết hôm nay, mình sẽ hướng dẫn những bạn nào đang hoặc chuẩn bị 'kết duyên' với Galaxy J7 Prime, một mẹo vô cùng đặc biệt. Đó là kích hoạt...

Tải ngay Firefox 57 phiên bản Beta với giao diện người dùng hoàn toàn mới

Mozilla đã phát hành phiên bản beta đầu tiên của Firefox 57 với một giao diện người dùng mới có tên Photon và core engine (động cơ chính) mới với tên gọi Codum.

Hướng dẫn tắt thông báo Tab Post(thẻ bài viết)trên Facebook

Hiện nay, Facebook đang sử dụng tính năng Tab Post (thẻ bài viết) cho nhiều tài khoản người dùng. Tính năng này hiển thị thông báo dưới dạng cửa sổ pop-up của các bài viết mà bạn được tag tên gây nhiều phiền phức cho

Notch Remover - ứng dụng hữu hiệu giúp giấu "tai thỏ" của iPhone X đã cập bến App Store

Apple vừa mới phê duyệt và cấp phép phát hành trên App Store một ứng dụng có tên gọi là Notch Remover với mục đích đúng như tên gọi: loại bỏ sự gai mắt của 'tai thỏ' trên iPhone X.

ĐÁNH GIÁ NHANH

So sánh TECNO WX4 và Nokia 2: Bạn chọn sản phẩm nào trong giá 2 triệu?

Cùng là thiết bị giá rẻ tuy nhiên hai nhà sản xuất lại có cách lựa chọn chất liệu hoàn toàn khác nhau. Nếu như TECNO WX4 toàn bộ được cấu thành từ nhựa với phong cách tạo hình nguyên khối.

"Xẻ thịt" loa Apple HomePod: Quá khó cho "đội sửa chữa"!

Trong thử nghiệm “mổ xẻ” mới nhất, iFixit đã đưa ra kết luận rằng loa thông minh HomePod cực kỳ khó sửa chữa bởi các thành phần đều được gắn chặt với nhau bởi nhiều lớp kết dính.

Đánh giá Hyundai Accent 2018 về hình ảnh thiết kế, giá bán & thông số kỹ thuật

Nhà phân phối và lắp ráp vừa chính thức chốt lịch ra mắt mẫu xe hạng B Hyundai Accent 2018 tại thị trường Việt Nam. Theo đó, mẫu xe Hyundai Accent 2018 sẽ chính thức được ra mắt vào cuối tuần này tại nhà máy lắp ráp