Trong bài viết dưới đây, mình xin chia sẻ các bước thực hiện của việc thay nhớt xe máy tại nhà. Cộng thêm một vài lưu ý để giúp xe của anh em vận hành tốt hơn, động cơ bền bỉ hơn.
1. Khi nào cần thay nhớt xe và tại sao nên tự thay nhớt xe tại nhà
Đầu tiên, có hai yếu tố ảnh hưởng đến thời điểm cần thay nhớt: điều kiện vận hành và “độ xịn” của loại nhớt mà xe sử dụng. Với điều kiện đường xá không tốt như tại Việt Nam và chế độ dừng chạy liên tục trong thành phố buộc động cơ phải hoạt động ở cường độ cao, quãng đường thay nhớt thường được khuyến cáo vào khoảng 1.000 km.
Tùy vào thành phần của loại nhớt mà anh em chọn mua thì thời hạn di chuyển có thể dài hơn. Có một số loại nhớt với gốc dầu tổng hợp 100% thì con số có thể lên đến 3.000 – 3.500 km. Hoặc một vài anh em sẽ sử dụng thêm dung dịch phụ trợ để gia tăng tuổi thọ của nhớt. Tuy nhiên các số liệu vừa kể chỉ mang tính tương đối. Khi xe vận hành trong điều kiện khắc nghiệt liên tục thì nhớt sẽ dễ hao hụt và giảm khả năng bôi trơn, khi đó anh em nên kiểm tra trực tiếp tình trạng nhớt để thay ngay nếu cần thiết.
Tiếp theo, thay nhớt tại nhà anh em sẽ có thể chăm sóc cho chiếc xe của mình kỹ lưỡng hơn, giúp cả chiếc xe và động cơ vận hành tốt hơn. Dù sao tự tay bảo dưỡng xe của chính mình vẫn sẽ tốt hơn là để người lạ thực hiện.
Mình nói như vậy là vì theo như bản thân để ý và quan sát, đa phần các trung tâm dịch vụ, nơi sửa xe và rửa xe họ thực hiện thay nhớt tương đối xề xòa và “công nghiệp”. Do cần phải làm nhanh để có thể làm được nhiều xe, vậy nên xả nhớt cũ không sạch hay dùng máy hút nhớt cũ là chuyện thường xuyên gặp phải.
Nói thêm về máy hút nhớt, ngoài hạn chế không thể lấy hết hoàn toàn nhớt cũ sát phía dưới đáy lốc máy, nó còn bị các hãng xe khuyến cáo không nên dùng cho việc bảo dưỡng. Vòi hút kim loại chọc ngoáy bên trong cùng áp lực hút sẽ dễ gây hư hỏng động cơ.
2. Các thứ cần chuẩn bị
- Ca hoặc thau: dùng để chứa nhớt cũ
- Phễu: dùng để châm nhớt mới
- Khăn bẩn: dùng để lau nhớt
- Khăn sạch: dùng để lau ốc xả, que thăm nhớt
- Chìa khóa hoặc tuýp: để mở ốc xả nhớt, tùy theo cỡ ốc xả nhớt của xe anh em mà cần chuẩn bị cỡ chìa khóa hoặc tuýp tương ứng.
- Kềm mỏ bằng: dùng để mở, đóng lỗ châm nhớt.
- Nhớt mới: chuẩn bị loại nhớt và lượng nhớt phù hợp với xe của bạn.
- Các dung dịch phụ trợ (nếu có).
Chẳng hạn như để minh họa cho bài viết, mình thực hiện thay nhớ cho chiếc Honda Winner. Mình đã cần chuẩn bị chìa khóa 17 mm để vặn được ốc xả nhớt của xe, đồng thời hãng khuyến cáo xe cần thay 1,1 lít nhớt nên mình đã mua thêm một bình nhớt mới 1 lít cộng với một lượng nhớt chưa sử dụng ở các lần thay trước. Ngoài ra mình còn bổ sung thêm hai chai dung dịch phụ trợ của hãng BlueChem để tối ưu quá trình thay nhớt. Đồng thời cải thiện khả năng vận hành của động cơ.
3. Các bước thay nhớt và những điểm cần lưu ý
a. Xả nhớt cũ:
Có nhiều ý kiến cho rằng anh em nên để động cơ còn hơi ấm và xả nhớt thay bởi khi đó nhớt còn ấm, độ đặc ít hơn khi động cơ nguội nên sẽ xả sạch hơn. Ngoài ra anh em có thể tìm mua các loại dung dịch vụ trợ trên có trên thị trường để làm sạch buồng nhớt tốt hơn. Chẳng hạn ở đây mình dùng một chai Oil System Cleaner, mình đổ dung dịch này vào cùng nhớt cũ, cho máy chạy không tải 10-15 phút rồi mới tiến hành xả nhớt.
Dung dịch này còn có tên gọi đời thường là dung dịch vệ xinh béc nhớt hay hệ thống nhớt. Công dụng chính là làm sạch các muội carbon và mạt kim loại đọng lại trong buồng nhớt gây hại cho động cơ. Nếu còn tiếp tục hiện diện lúc thêm nhớt mới, muội cacbon và mạt kim loại sẽ làm hiệu quả bôi trơn bên trong động cơ giảm. Từ đó độ hao mòn tăng và động cơ kém bền. Ngoài ra, muội carbon đóng ở các chi tiết cơ khí đóng mở như van chẳng hạn, nó cũng sẽ làm động cơ bị mất công suất.
Sau khi xe chạy cầm chừng đủ thời gian, mình tiến hành đến công đoạn xả nhớt. Khi đã xác định được vị trí ốc xả nhớt, anh em đưa chìa khóa hoặc tuýp vào để mở. Để dễ nhớ, nếu anh em đang ở bên trái xe thì đẩy chìa khóa về trước để nới lỏng ốc, và làm ngược lại cho phía đối diện.
Anh em nên nới ốc cẩn thận với lực vừa đủ. Tránh việc chìa khóa va đập gây hư hỏng miếng kim loại bảo vệ chắn phía trước ốc.
Khi đã nới lỏng được ốc nhớt, nên dùng tay để tháo hẳn ốc ra, tránh để rơi ốc vào thau đựng nhớt cũ.
Tiếp đến anh em dùng kềm mở nắp châm nhớt, cũng là que thăm nhớt để nhớt cũ chảy ra nhanh hơn. Nếu kỹ tính, muốn giữ xe mới lâu thì anh em có thể lót thêm khăn để kềm không làm trầy chi tiết nhựa này.
Đợi một lúc đến khi nhớt chảy nhỏ giọt thì anh em bắt đầu nghiêng xe qua lại để nhớt cũ tiếp tục chảy ra nhiều hơn. Thường thì mình nghiêng sang một bên chừng 1 phút, sau đó làm tương tự cho hướng ngược lại và lập lại vài lần. Công đoạn này kết hợp với chai dung dịch mình đổ vào ban đầu sẽ giúp nhớt cũ cùng các cặn bẩn được loại bỏ ở mức tối đa nhất có thể. Đây là điều khó làm được nếu anh em giao xe cho các người thợ bên ngoài thay nhớt.
Sau khi đã hết nhớt cũ, anh em nên rửa sạch cát bụi bám trên ốc bằng dầu hôi rồi lau khô, dùng khăn sạch lau đất bên trong chân răng rồi hãy vặn ốc trở lại. Tuy hơi rườm rà nhưng ít nhiều hạn chế được chất bẩn lọt vào động cơ, cũng như làm hư hỏng chân răng khi vặn ốc vào.
Anh em nên vặn ốc vào vừa đủ chặt, không cần siết quá mạnh tránh tuôn răng hoặc cong vênh long đền.
b. Thay nhớt mới:
Anh em dùng phễu để châm nhớt mới vào động cơ, nên chú ý ước lượng để không bị dư nếu dung tích bình nhớt mua sẵn nhiều hơn khuyến cáo của hãng xe. Chẳng hạn như các loại xe số phổ thông thường chỉ cần thay 0,8 lít, nếu anh em có bình nhớt 1 lít hãy chú ý để không châm thừa, không phải cái gì nhiều cũng tốt.
Tiếp đến dùng que thăm để kiểm tra xem đã đủ lượng nhớt cần thiết hay chưa. Trên que thăm có hai đường ngang để chỉ mức nhớt, dưới là mức tối thiểu và trên là mức tối đa. Cách sử dụng đúng là lau khô que thăm bằng khăn sạch, sau đó cắm vào lỗ, không vặn và lấy ra để xem mức nhớt đang ở đâu.
Thông thường mình sẽ canh sao cho nhớt lên đến gần hoặc bằng mức cao nhất. Như vậy sẽ dự phòng cho trường hợp hao hụt trong quá trình vận hành, đảm bảo động cơ luôn có đủ lượng nhớt cần thiết.
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại phụ gia để gia tăng thời gian sử dụng cho nhớt cũng như bảo vệ động cơ tốt hơn. Ở đây mình dùng thêm một loại dung dịch có tên Nano Engine Protect & Seal bổ sung vào nhớt mới. Tỉ lệ đề nghị trên hướng sử dụng là 50 ml dung dịch/1 lít nhớt.
Về cách thức làm việc, dung dịch này sẽ tạo lớp màng bảo vệ giữa các chi tiết ma sát bên trong động cơ. Chính xác là lớp màng nano này sẽ giúp hoạt động ma sát diễn ra trơn tru hơn. Từ đó giảm ăn mòn, giảm hao phí, tăng độ bền và xe vận hành mượt hơn.
Sau cùng anh em khóa nắp châm nhớt, thu dọn dụng cụ, các chai nhớt, chai dung dịch và nhớt thải. Lưu ý rằng hớt thải không nên đổ xuống cống gây hại cho môi trường. Anh em nên trữ lại và bán cho các người thu mua nhớt cũ, phần nào 'gỡ gạc' chi phí cho lần thay nhớt tiếp theo.
Ở đây chắc hẳn không ít anh em sẽ nói rằng do điều kiện khách quan như không có sân nhà, hoặc ở căn hộ chung cư nên không thể tự làm việc thay nhớt được. Nếu vậy anh em có thể chọn các cửa hàng hoặc trung tâm dịch vụ uy tín. Đi kèm là đội ngũ thợ thầy lành nghề, thực hiện bảo dưỡng “có tâm” và chỉnh chu để giao họ chăm sóc cho chiếc xe của mình.
Chúc anh em vui vẻ