Lần này, không phải tin giả mạo hay độc hại (bạo lực, khiêu dâm…). Thay vào đó, trọng tâm được đề cập là tác động của các sản phẩm công nghệ lên người dùng, rằng việc sử dụng tiện ích lẫn dịch vụ công nghệ có thể dẫn đến gây nghiện.
Công nghệ đang hứng chịu nhiều chỉ trích
Hồi đầu tháng, một nhóm cổ đông của Apple đã bày tỏ sự lo ngại về việc trẻ em nghiện iPhone và kêu gọi công ty làm điều gì đó để khắc phục. Mùa thu năm ngoái, cựu giám đốc Facebook – Chamath Palihapitiya cho rằng mạng xã hội đã “phá hoại cách xã hội hoạt động”.
Trong khi đó, Tristan Harris, cựu nhân viên Google đã liên tục cảnh báo về việc nghiện công nghệ. Ông chia sẻ với tờ The Guardian: “Nhận thức của chúng ta có thể bị 'cướp đi' bởi những tiện ích và ứng dụng công nghệ”.
Mặt khác, nhiều giám đốc điều hành và nhân vật khác trong ngành cũng bắt đầu gia tăng báo động về bản chất (được cho là) gây nghiện của các sản phẩm công nghệ.
Những bình luận trên thường mang tính khẳng định: Các hãng công nghệ có chủ ý thiết kế sản phẩm gây rối loạn tâm trí người dùng một cách “độc ác”.
Càng nhiều phút Facebook và Twitter giữ tầm mắt của bạn hướng vào dịch vụ, mức độ hấp dẫn và giá trị họ được nhìn nhận từ các nhà quảng cáo - những người trả tiền cho sự chú ý của bạn càng tăng cao.
Vì vậy, các công ty công nghệ làm bất cứ điều gì có thể nhằm giữ bạn ở lại. Họ cố ý tạo ra các tính năng như “thích” và “trả lời”, chúng được thiết kế để tạo hiệu ứng dopamine – đạt trạng thái tốt về mặt cảm xúc khi nhận được phản hồi mang tính kích thích.
Tuy nhiên, cây viết Steve Kovach của trang Business Insider lại nghĩ rằng, những người chỉ trích đang đi quá xa khi cho rằng sản phẩm công nghệ phải chịu trách nhiệm vì có tính gây nghiện.
Phần lớn người dùng công nghệ không bị nghiện
Thực tế, đúng là có thể nhiều người đã bị ám ảnh bởi thiết bị, ứng dụng hoặc dịch vụ trực tuyến và sự gắn bó này đang ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của họ. Những người đó chắc chắn nên nhận được sự giúp đỡ và tìm ra cách để tự tách khỏi công nghệ. Nhưng họ không đại diện cho số đông.
Nir Eyal, tác giả cuốn sách “Cạm bẫy: Làm thế nào để xây dựng sản phẩm hình thành thói quen” - tư vấn cho các hãng công nghệ về cách tạo ra sản phẩm lành mạnh, không gây hại cho người dùng đã nói:
“Nghiện là một hành vi đặc biệt, có xu hướng bị ép buộc. Ví dụ, tôi không nghiện Facebook trừ khi tôi không thể dừng lại ngay cả khi tôi muốn. Rất ít người thực sự nghiện công nghệ, vì rõ ràng là bạn hoàn toàn có thể ngừng lướt Facebook khi bạn muốn”.
Vấn đề quan trọng là sự phiền nhiễu và phá hoại
Thay vì nghiện, vấn đề mà hầu hết người dùng công nghệ gặp phải là thiết bị và dịch vụ của họ đang gây phiền nhiễu và phá hoại. Họ rất dễ cảm thấy căng thẳng hoặc quá tải vì đồ công nghệ.
Nói cách khác, ngành công nghệ không cần phải lo lắng về việc làm cho sản phẩm của mình ít gây nghiện. Tất cả chỉ cần tập trung làm sản phẩm trở nên tốt hơn.
Khi Book (sách) thật không thu hút bằng Facebook!?
Đầu tuần này, Farhad Manjoo đến từ tờ New York Times đã đưa ra vài ý tưởng về cách Apple có thể tạo ra chiếc iPhone ít gây nghiện hơn. Một trong số những giải pháp là khả năng điều chỉnh thông báo theo nhu cầu và cung cấp nhiều dữ liệu hơn về việc người dùng đã sử dụng thiết bị nhiều như thế nào.
Dù những thay đổi như vậy có giúp ích cho nhóm người thực sự nghiện smartphone hay không, những đề xuất có thể là bước khởi đầu tốt để các thiết bị hoạt động tốt hơn cho tất cả chúng ta.
Ví dụ, trừ khi có một trường hợp khẩn cấp thực sự đang diễn ra, không có lý do gì mà sau khi rời văn phòng, điện thoại của bạn vẫn không ngừng vang lên những tiếng chuông thông báo về tài liệu, văn bản.... Tuy nhiên, hiện tượng này lại đang xảy ra rất nhiều vì những công cụ như Slack - ứng dụng trò chuyện trong công việc.
Ứng dụng Slack giúp người dùng nhận thông báo và liên lạc trong công việc
Khi nhận thấy những thông báo như vậy có thể gây xao nhãng người dùng đến mức nào, các nhà phát triển Slack nên cân nhắc nhiều hơn về việc thay đổi, bởi vì cuối cùng chúng không tốt cho chính doanh nghiệp.
Biến người dùng thành những người nghiện làm việc không giúp Slack mang lại lợi ích. Thay vào đó, nó trở nên hữu ích khi giúp họ trở thành những người lao động giỏi hơn.
Các tiện ích và dịch vụ công nghệ đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của chúng ta, giúp chúng ta làm việc, giải trí, hỗ trợ giải quyết nhiều vấn đề hàng ngày. Thế nhưng, chúng thường xuyên yêu cầu sự chú ý quá mức mà không cho chúng ta nhiều khả năng để tắt.
Các nhà sản xuất cần nghiêm túc suy nghĩ về việc giải quyết những vấn đề như vậy khi thiết kế sản phẩm. Tin vui là một số công ty đã làm điều đó.
Năm ngoái, Apple giới thiệu tính năng mới trên iPhone cho phép chặn thông báo khi bạn đang lái xe, thậm chí tắt màn hình hoàn toàn đến khi bạn rời khỏi xe.
Tính năng tắt thông báo khi lái xe cho iPhone
Mới hồi tuần trước, Facebook thông báo họ đang cải tiến cách thức hoạt động của mạng xã hội lớn nhất hành tinh. Cụ thể, News Feed sẽ ưu tiên hiển thị bài đăng từ người quen, giảm tin tức từ các công ty và nhà xuất bản mà đôi khi chỉ cung cấp thông tin mang tính giật tít, hoàn toàn vô giá trị.
Những người đứng đầu trong Facebook thừa nhận sự thay đổi có thể làm giảm thời gian người dùng sử dụng dịch vụ, nghĩa là họ sẽ trở nên ít hấp dẫn hơn với các nhà quảng cáo, nhưng như vậy sẽ tốt hơn cho người dùng.
“Thị trường đang rất quan tâm đến vấn đề “nghiện công nghệ”. Không công ty nào muốn người dùng hối tiếc khi sử dụng sản phẩm', Eyal chia sẻ thêm.
Nhưng mọi thứ không đơn giản như vậy. Ngành công nghệ vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Đặc biệt, họ cần chú ý nhiều hơn đến các sản phẩm mà trẻ em sử dụng, như những gì mà cổ đông của Apple đã nhấn mạnh.
Các công ty công nghệ cần cung cấp cho phụ huynh quyền kiểm soát tốt hơn về cách mà con của họ sử dụng đồ công nghệ, như thế họ có thể dạy con những thói quen đúng đắn.
Kết
Cần biết rằng, trang web, tiện ích và dịch vụ về công nghệ liên tục thay đổi. Mỗi một thay đổi xuất hiện, chúng ta hoàn toàn có thể phải đối mặt với những vấn đề mới.
Nhưng việc nghiện công nghệ đã bị hiểu sai và thổi phồng quá mức. Những gì chúng ta thực sự cần không phải là công nghệ ít gây nghiện hơn, mà là ngành công nghệ phải nỗ lực khắc phục nhược điểm của sản phẩm để chúng hoạt động tốt hơn cho tất cả chúng ta.
Tech Funny
