Đây là tin không vui với Microsoft vì công ty phải thu hẹp quy mô kinh doanh Surface vốn đang là một nguồn thu nhập cao, nhưng lại là tin vui với cả hệ sinh thái Windows vì các OEM cuối cùng cũng đã biết được một thiết bị 2 trong 1 tốt nên như thế nào để bắt chước làm theo. Cũng lâu rồi Microsoft chưa làm mới Surface Pro một cách mạnh mẽ, thay vào đó công ty tập trung vào hai dòng máy cổ điển hơn một chút: Surface Laptop.

Hãy nhìn lại một chút lịch sự của dòng tablet Surface kể từ khi nó mới ra đời. Khởi đầu Microsoft có tới hai model Surface khác nhau: một chiếc tầm thấp chạy chip ARM và một chiếc xịn hơn dùng CPU Intel. Surface ARM sẽ chạy Windows RT - một phiên bản chỉ dùng được app Store của Winodws 8, trong khi Surface Pro Intel sẽ chạy Windows 8 đầy đủ như nhũng gì bạn có thể tưởng tượng ra.

Thời gian đâu, cả hai dòng máy này đều không nhận được sự quan tâm của người tiêu dùng do niềm tin vào Windows 8 chưa có, Windows RT thất bại do không chạy được app desktop (và không có bộ gõ tiếng Việt đủ tốt), trong khi những chiếc Surface Pro vẫn còn dày và nặng không phù hợp để làm tablet thuần tuý như kiểu iPad. Dở dở ương ương như vậy nên các tình huống sử dụng của Surface rất hạn chế, Microsoft không bán được hàng và có thời điểm lượng tồn kho Surface nhiều tới mức Microsoft phải ghi lỗ đến cả trăm triệu USD cho chúng.

Nhưng Microsoft rất thông minh, họ biết họ cần thay đổi lúc nào để có thể bắt kịp thời đại và khắc phục sai lầm. Đến Surface Pro 3 - tức đời thứ ba kể từ khi dòng tablet này ra đời, Microsoft đã làm được một chiếc tablet lai laptop mà người ta thật sự muốn mua. Máy mỏng, nhẹ, tỉ lệ màn hình mới 3:2 vô cùng hợp lý để cầm trên tay cũng như làm việc văn phòng cùng khả năng chạy Windows đầy đủ đã khiến Surface Pro trở thành một trong những chiếc máy 2 trong 1 tuyệt nhất mình từng sử dụng tính đến năm 2014. Và không ngoài dự đoán, Surface Pro 3, sau này là Surface Pro 4, đã đem về hơn 800 triệu USD doanh thu cho Microsoft chỉ trong những quý đầu bán ra thị trường.

Điều này cho thấy nhu cầu với máy 2 trong 1 vẫn có, và người dùng rõ ràng cần một chiếc máy đủ tốt thì họ sẽ sẵn sàng chi tiền (Surface Pro không rẻ nhưng vẫn bán được đấy thôi, trong khi những chiếc 2 trong 1 giá chỉ vài trăm đô lại không mang tới kết quả khả quan nào cho ngành công nghiệp PC thời bấy giờ). Đó là điều mà Intel mong muốn khi họ đưa ra ý tưởng về thiết bị 2 trong 1, và rồi cũng đã có một điều tác chứng tỏ được điều đó.

Ngoài việc bán được, Surface Pro 3 và Pro 4 còn là một thiết bị mang tính định hướng. Microsoft cho các đối tác khác như HP, Dell, Lenovo, Asus... thấy được thế nào là một chiếc máy 2 trong 1 tốt và có thể dụ khách hàng móc ví cà thẻ. Máy tốt là máy cần có build ngon, màn hình đẹp, tỉ lệ thông minh, chip tốt, tương thích phần mềm cao chứ không phải là những cỗ máy nhìn rất hào nhoáng nhưng lại khó sử dụng. Vai trò này giống như Nexus với Google vậy, cũng là món đồ được làm ra để cho người khác thấy thế nào là sản phẩm tốt và họ cần làm theo như vậy.

Nhưng sau khi Surface Pro 4 ra mắt, Microsoft không còn đưa ra nhiều cải tiến với dòng máy tính này. Pro 4 chỉ được nâng cấp cấu hình nhỏ nhỏ, gần đây nhất là cải tiến đôi chút về ngoại hình chứ không có thay đổi nào đáng kể. Nói cách khác, đã ít nhất hai năm rồi Surface Pro chưa có gì vui, phải chăng Microsoft đã chán cuộc chơi này?

Với thông tin từ Pegatron và Digitimes, chúng ta cuối cùng cũng đã có câu trả lời. Chỉ đơn giản là do nhu cầu không còn cao nên Microsoft không còn máu lửa như trước nữa, và vai trò dẫn dắt của Surface Pro đã chứng minh được kết quả tốt khiến các nhà sản xuất khác phải làm theo. Phải rồi, khi Surface Pro chứng minh được hiệu quả về tài chính thì các hãng khác sẽ theo đội 2 trong 1 ngay thôi chứ có cần gì phức tạp cho cam. Và khi các OEM có thể làm ra được những chiếc máy ngon bằng hoặc hơn Microsoft thì thị trường lại càng vui hơn, người dùng có nhiều lựa chọn hơn, nhiều mức giá hơn.

Giờ thì trọng tâm của Microsoft đang dồn qua cho Surface Laptop, chiếc máy laptop truyền thống nhưng cũng được làm ra với cùng chất lượng cao như Surface Pro. Khi thị trường 2 trong 1 đã có hướng đi, Microsoft - ở vai trò là một công ty đi đầu - bắt đầu chuyển sang dẹp loạn trong mảng laptop. Mong muốn của Microsoft không chỉ dừng ở việc đem Windows vào trường học nhiều hơn, mà còn muốn các OEM thấy rằng một cái laptop xịn thì phải có build ngon, bàn phím xịn, màn hình đẹp, thiết kế mỏng nhẹ chứ không phải cứ cấu hình cao là bán được. Nhu cầu của người dùng bây giờ đã khác trước nhiều, cách người ta lựa chọn máy cũng đã thay đổi, và để bán được hàng bạn cần nỗ lực hơn là chỉ nhồi một cấu hình thật mạnh vào trong một bộ vỏ thô kệch.

Nhiệm vụ của Surface Laptop tính ra khó khăn hơn so với Surface Pro vì nó phải tiến vào một chỗ đã có nhiều tay chơi lớn, lại còn chạy Windows 10 S với nhiều hạn chế với người dùng cá nhân thông thường. Nó cũng phải cạnh tranh với Chromebook và Google, vốn cũng đang nhắm vào cùng một thị trường là doanh nghiệp và cơ sở giáo dục. Thách thức còn đến từ Apple với những chiếc laptop cũng đẹp không kém Surface Laptop trong khi đã có được danh tiếng từ lâu còn logo quả táo có ở khắp mọi nơi.

Mình cũng rất mong Surface Laptop sẽ thành công trong nhiệm vụ của nó vì hiện tại các máy tính Windows không có nhiều thiết bị hấp dẫn và khác biệt. Ngầu thì có Dell XPS 13 và 15, hấp dẫn và bóng bẩy thì có Asus ZenBook, nhưng để có được một cảm giác ngon như khi sử dụng Surface hoặc MacBook thì chưa có máy nào mang lại cảm giác đó. Vẫn còn nhiều chỗ để thiết bị Windows cải tiến và phát triển hơn nữa trong tương lai, nhất là khi nhu cầu của người dùng càng lúc càng nâng cao.

Sự thành công của các dòng máy cao cấp cũng sẽ được áp dụng xuống cho các máy giá thấp hơn, điều đã từng diễn ra trong thế giới điện thoại. Những tính năng và đặc tính hút khách của các máy cao cấp sẽ được mang xuống tầm trung trong 1-2 năm sau đó, vừa tăng được chất lượng sản phẩm trong khi vẫn thu hút được nhóm khách hàng không có hầu bao rộng rãi.

Với Surface All In One, Microsoft cũng đang muốn làm chuyện tương tự nhưng nhu cầu đó chưa cao bằng Surface Laptop, một phần vì mức cầu không nhiều, một phần vì Microsoft chỉ muốn nhắm vào những khách hàng có hầu bao thật sự rủng rỉnh và cần một cái máy tốt trong khi không cân nhắc quá nhiều về tiền bạc. Vai trò định hướng của Surface All in One chưa cao như Laptop.

Chúc Surface Laptop may mắn và sẽ về đích thành công!