Trong khi một loạt smartphone năm nay đều có đặc điểm là viền mỏng và camera kép thì Sony Xperia XZ1 lại hoàn toàn bỏ qua những xu hướng đó. Sony vẫn gắn bó với những giá trị đã trở thành bản sắc của dòng smartphone Xperia.
Sony Xperia XZ1 vẫn mang những đặc điểm thừa hưởng từ nhiều thế hệ Xperia trước đây: thiết kế vuông vắn, phần mềm tối giản, cấu hình mạnh mẽ, camera độ phân giải lớn. Đây đã là những yếu tố thu hút các fan Xperia đời đầu, nhưng liệu nó có đủ hấp dẫn khi mà thị trường smartphone ngày càng đổi mới và cạnh tranh?
Hiện tại XZ1 được bán với mức giá 16 triệu, thấp hơn nhiều so với hai smartphone đầu bảng của Samsung và Apple. Sản phẩm chúng tôi sử dụng trong bài là máy chính hãng, với giá tham khảo (qua hệ thống Hoàng Hà Mobile) là 13,99 triệu đồng và tặng kèm bao da chính hãng.
Thiết kế
XZ1 vẫn mang kiểu dáng vuông vắn có từ dòng Xperia Z
Nếu như cần dẫn ra những hãng 'bảo thủ' nhất trong thiết kế và Apple đứng thứ hai thì chỉ có Sony mới đứng thứ nhất được. Kể từ đời Xperia Z (đầu năm 2013), kiểu dáng những chiếc Xperia đầu bảng luôn giữ nguyên một hình chữ nhật vuông vắn. Đã có những thay đổi về chất liệu và chi tiết hoàn thiện, nhưng kiểu dáng của dòng Xperia luôn thống nhất.
Mặt lưng được làm từ hợp kim, ít bám vân tay
Kiểu dáng của Xperia XZ1 có ưu điểm là rất mạnh mẽ, đặc trưng. Tuy nhiên nó không có được viền màn hỉnh mỏng như các máy cao cấp năm nay, phần viền sáng màu càng tạo cảm giác viền dày. Khi cầm trên tay, XZ1 cũng hơi sắc ở các góc chứ không êm tay như các máy bo viền. Tuy nhiên với màn hình 5.2 inch, kích thước của XZ1 vẫn gọn, có thể sử dụng bằng một tay.
Hai cạnh trên, dưới cũng hơi cong nên máy không đứng thẳng được trên bàn như trước
Sau kiểu dáng đặc trưng và nhìn vào chi tiết, có thể thấy những nét thiết kế độc đáo, ít thấy trên những điện thoại khác. Nếu các điện thoại vỏ kim loại thường đặt dải ăng ten ở lưng thì XZ1 lại đặt 3 dải ăng ten ở hai viền. Khay SIM được đặt ở dưới nắp mở bằng tay, không cần que chọc. Nút chụp ảnh cứng cũng là đặc điểm mà Sony duy trì trong khi hầu hết các hãng khác đã bỏ. Những chi tiết đó khiến phần viền hơi rối mắt.
Dải ăng ten ở gần camera
Hàng loạt dải ăng ten ở viền nhìn khá rối mắt
Máy hỗ trợ dùng 2 SIM, đáp ứng chuẩn chống bụi, nước IP68
Nhìn chung thiết kế của XZ1 là sự kết hợp giữa một kiểu dáng quen thuộc, có phần hơi cũ kỹ và những nét thiết kế độc đáo hoặc có phần hơi 'dị'. Thiết kế này sẽ thu hút những người đã quen hoặc thích dòng Xperia, nhưng không phải là một dáng máy thu hút được số đông.
Màn hình và âm thanh
Màn hình của XZ1 vừa nhỏ, vừa có độ phân giải thấp hơn các đối thủ cùng tầm giá. Kích thước màn hình là 5.2 inch, nhưng diện tích sử dụng thực tế chỉ tương đương smartphone 4.7 inch vì một phần đã bị hàng phím điều hướng chiếm mất trong nhiều ứng dụng. Kích thước như vậy khi sử dụng sẽ không 'đã' cho lắm, nếu như Sony cho ẩn hàng phím trong mọi ứng dụng như trên Galaxy S8/Note8 thì sẽ tốt hơn.
Trong một số game như CrossFire hàng phím điều hướng không ẩn đi được, nên khi chơi hơi khó chịu
Về mặt chất lượng hiển thị thì không có gì để chê trách trên XZ1. Màn hình sáng, có thể nhìn rõ khi dùng dưới nắng, góc nhìn tốt. Chế độ mặc định là hiển thị tiêu chuẩn cho màu sắc sáng và sống động. Ngoài ra, máy còn có hai lựa chọn khác là chế độ chuyên nghiệp, cho màu sắc trung thực và chế độ siêu sống động. Màn hình của XZ1 cũng được trang bị tính năng HDR, hỗ trợ hiển thị các nội dung HDR trên YouTube và Netflix.
Tính năng này mang lại hình ảnh sáng hơn, rực rỡ hơn với các nội dung được hỗ trợ.
Chất lượng hiển thị ổn, hỗ trợ cả nội dung HDR
Âm thanh luôn là một trong những điểm nhấn của sản phẩm Xperia. Loa kép của XZ1 có âm lượng lớn, chất âm ổn và cân bằng, kể cả khi mở ở âm lượng gần cao nhất cũng giữ được tiếng không bị vỡ. Hiệu ứng hai kênh rõ rệt đem lại âm trường rộng hơn hẳn so với loa ngoài của các máy thông thường.
XZ1 có loa kép, hỗ trợ nhiều chuẩn âm thanh chất lượng cao
Ngoài ra máy cũng hỗ trợ rất nhiều định dạng âm thanh chất lượng cao như LPCM, DSD, ALAC và cả chuẩn âm thanh không dây AptX HD cùng Bluetooth 5. Hãng cũng không chạy theo 'xu hướng' bỏ cổng 3.5mm, do đó bạn có thể dùng bất kỳ tai nghe nào với XZ1. Nhìn chung Sony vẫn đầu tư khá nhiều vào mảng âm thanh trên chiếc điện thoại cao cấp của hãng.
Camera
Không chạy theo trào lưu camera kép, XZ1 được trang bị một camera duy nhất với độ phân giải 19MP. Giao diện và phần mềm của máy cũng không thay đổi nhiều – chế độ mặc định Superior Auto hỗ trợ điều chỉnh tự động dựa theo điều kiện chụp và chế độ chỉnh tay Manual cho phép chỉnh nét, tốc độ chụp, độ sáng, ISO và cân bằng trắng.
Thao tác chụp trên XZ1 nhìn chung là nhanh và đơn giản. Bạn có thể bật nhanh ứng dụng chụp bằng cách giữ nút chụp, chụp ảnh bằng cách ấn biểu tượng trên màn hình hoặc nút chụp, tốc độ lấy nét khá nhanh khi ánh sáng tốt và ảnh lưu cũng rất nhanh. Tuy nhiên phần mềm xem ảnh theo máy lại có vấn đề, phải mất khoảng 3 giây mới tải xong ảnh, trước đó ảnh sẽ bị mờ khiến nhiều người tưởng chụp hỏng. Đây là điểm trừ mà hầu hết các máy Sony đều có, chiếc XZ1 cao cấp cũng không phải ngoại lệ. Khi đổi sang ứng dụng xem ảnh khác, ví dụ như Google Photos, thì tốc độ tải ảnh nhanh hơn nhiều.
Ảnh chụp trong điều kiện sáng tốt, nắng đẹp
Nhờ độ phân giải cao, xử lý ảnh tốt nên ảnh chụp đủ sáng từ XZ1 có độ nét tốt, thể hiện được nhiều chi tiết. Màu sắc ảnh khá tươi tuy không đến mức như Note8, nhất là màu xanh của trời.
Ảnh chụp buổi tối, không gian có nhiều ánh đèn
Khi điều kiện ánh sáng kém đi, độ nét vẫn ở mức khá nhưng không còn ấn tượng như ảnh ban ngày. Dù không có chống rung quang học (OIS) nhưng ở điều kiện ánh sáng rất kém như hình dưới, máy vẫn cho ảnh cân bằng giữa độ nét, độ sáng và tốc độ màn trập (1/15 giây).
Ảnh chụp trong điều kiện ánh sáng kém hẳn
Bật chế độ tự động, máy nhận biết để tối ưu chụp đồ ăn
Camera trước độ phân giải 13MP chỉ có tính năng làm đẹp duy nhất là làm mịn da, do vậy ảnh tự sướng không mịn và 'ảo' như các máy của Oppo hay Samsung, nhưng chất lượng vẫn ở mức ổn kể cả khi chụp selfie buổi tối.
XZ1 cũng được trang bị khả năng quay chậm tới 960 fps, con số cao gấp 4 lần chiếc iPhone[/b] X. Đoạn phim quay thực tế chỉ dài 0,182 giây, sau đó được kéo dài ra thành 6 giây. Sony để một nút riêng cho chế độ quay chậm này khi đang quay phim, nhưng để bắt chuẩn khoảnh khắc là một điều không đơn giản và bạn có thể phải thử nhiều lần. Ngoài ra bạn cũng sẽ cần ánh sáng thật tốt để có hình ảnh đẹp hơn.
Nút quay siêu chậm nằm trên nút quay chính, nhưng tốc độ quay rất ngắn nên phải thử nhiều lần mới có thể bắt đúng khoảnh khắc
Điểm cộng của chế độ này là bạn có thể quay chậm nhiều lần trong cùng 1 video. Khi bắt đúng khoảnh khắc thì video cũng rất ấn tượng.
Hiệu năng và phần mềm
Bên trong thân hình nhỏ bé của XZ1 là cấu hình thuộc hàng mạnh nhất trên smartphone Android, với vi xử lý Qualcomm Snapdragon 835, 4GB RAM và bộ nhớ trong 64GB (mở rộng bằng thẻ MicroSD tối đa 256GB). Cấu hình này kết hợp cùng phần mềm gọn nhẹ, gần Android gốc đem lại một trải nghiệm mượt mà trên XZ1.
Tốc độ mở ứng dụng, phản hồi các thao tác chạm đều rất nhanh. Với một loạt thao tác thông dụng như mở và lướt web trên Chrome, lướt danh sách thư và trả lời tin nhắn ở Gmail hay hiển thị danh sách ứng dụng trên Play Store thì máy đều có tốc độ phản hồi nhanh, khung hình khá mượt. Nếu so sánh bằng công cụ hiển thị khung hình (GPU profiling) có sẵn của Android, XZ1 vẫn thua một chút so với Note8 bản Exynos và Pixel XL nhưng nếu quan sát bằng mắt thường thì sự chênh lệch này không nhiều.
Phần mềm AnTuTu đánh giá hiệu năng tổng thể của hệ thống
GeekBench 4.0 đánh giá hiệu năng xử lý, tính toán của CPU
GFXBench Manhattan đánh giá hiệu năng đồ họa
Các trò chơi, màn chơi tải tương đối nhanh, tương đương Galaxy Note8 và thua iPhone 8 Plus một chút, tốc độ khung hình ổn định. Nói chung là hiệu năng tốt, đủ chơi thoải mái các game nặng như Dead Trigger 2 hay Warhammer 40K, cùng với một số game phổ biến ở Việt Nam như CrossFire: Legends và liên quân.
Sony một trong những hãng cập nhật phần mềm nhanh nhất, và XZ1 đã được cài sẵn phiên bản Android 8.0 mới được giới thiệu từ tháng 8. Phiên bản Android mới nhất được bổ sung thêm một số tính năng, tuy nhiên về mặt hình thức thì không có nhiều khác biệt so với các máy Xperia đời trước.
Quét 3D là một tính năng vui vẻ nhưng khó quét cho chuẩn
Một trong những tính năng được Sony nhấn mạnh ở XZ1 là quét 3D. Tính năng này cho phép quét khuôn mặt người hoặc quét tự do các vật thể, sau đó xuất ra file tương thích với các loại máy in 3D. Nghe thì khá hay, nhưng trong thực tế để quét được 3D hoàn chỉnh cho khuôn mặt hay đầu người thì khá vất vả, vì yêu cầu ánh sáng phải rất tốt (ánh sáng đèn trong nhà thường không đủ) và người được quét phải giữ gương mặt hoàn toàn tĩnh, không cử động trong khoảng 3 phút.
Đối với các chế độ quét khác thì quá trình quét đơn giản hơn, nhưng kết quả cũng không phải mỹ mãn vì còn một số điểm chưa đẹp. Nhìn chung tính năng quét 3D của XZ1 khá tiện nếu bạn có sẵn máy in 3D hoặc có thể in một cách tiện lợi, nhưng với đa số người khác thì nó chỉ để cho vui.
Pin
Với viên pin dung lượng 2700 mAh và cấu hình hàng đầu, khó có thể chờ đợi XZ1 mang một thời lượng pin tốt. Thực tế là pin của chiếc điện thoại này không tệ. Trong quá trình sử dụng thực tế khoảng 1 tuần làm máy chính, với đầy đủ các thao tác thông thường: nghe gọi, lướt web, mạng xã hội và chơi game giải trí, máy có thể hoạt động tới tối muộn mới báo yếu pin, tổng thời gian sáng màn hình khoảng 5 giờ. Thời lượng sử dụng như vậy là đủ cho một ngày với nhu cầu vừa phải.
Xem bộ phim HD tải về máy ở độ sáng và âm lượng 70%, tính từ lúc pin đầy đến khi còn 10% thì dừng.
Thời gian lướt web trên mạng Wi-Fi ở độ sáng và âm lượng 70%, tính từ lúc pin đầy đến khi còn 10%
Đối với các bài đánh giá tiêu chuẩn của VnReview, bao gồm đánh giá thời gian chơi game, xem phim và lướt web thì kết quả của XZ1 không mấy ấn tượng. Cụ thể, máy đạt thời gian hơn 9 giờ khi xem phim và hơn 6 giờ lướt web, thấp hơn khá nhiều so với những máy cao cấp đầu bảng như Note8 hay iPhone 8 Plus.
Kết luận
Xét về công năng sử dụng của một chiếc smartphone, XZ1 hầu như đáp ứng tốt mọi tiêu chuẩn: màn hình sáng, hiển thị đẹp, camera chụp đẹp và nhanh, hiệu năng mạnh và ổn định, chỉ có pin không phải là xuất sắc. Bên cạnh đó, nó còn được trang bị nhiều tính năng độc đáo như quét 3D hay quay phim 960fps, dù không phải cả hai đều dễ sử dụng và có tính ứng dụng cao.
Tuy nhiên thiết kế của XZ1 đã quá cũ kỹ, và Sony cũng hoàn toàn lờ đi những xu hướng như camera kép, màn hình không viền. Những người dùng trung thành có thể gọi đây là sự kiên định, nhưng nhìn theo cách khác sự bảo thủ này khiến XZ1 không giống như một chiếc smartphone hiện đại, vừa được ra mắt cuối năm 2017. Với những fan của Sony, mức giá 16 triệu và chất lượng ổn có lẽ là đủ để nâng cấp, nhưng người dùng mới thì không thiếu lý do để lựa chọn những chiếc smartphone khác.
Tuấn Anh