Hiện nay đã bước sang năm 2021, ABS (hệ thống chống bó cứng phanh) đã có chỗ đứng trên thị trường xe 2 bánh nói chung. Nhằm giúp nâng cao độ an toàn, nhiều người sử dụng xe máy thường chọn xe có ABS khi mua xe. Tuy nhiên, ABS không phải là công nghệ xe chỉ xuất hiện trong những năm gần đây, mà nó đã gần trăm năm trước, hãy cùng tìm hiểu lịch sử của hệ thống này nhé.
![Sự phát triển lịch sử của hệ thống ABS]()
Sự phát triển lịch sử của hệ thống ABS.
Hệ thống chống khóa bánh đầu tiên trên thế giới
ABS sớm nhất được áp dụng cho máy bay vào năm 1929. Nó được hợp tác phát triển bởi Công ty ô tô Pháp và nhà tiên phong trong ngành hàng không - Gabriel Voisin, cho phép máy bay có hiệu suất giảm tốc gần với giới hạn phanh khi hạ cánh. Với công nghệ thời đó, đương nhiên không thể có cảm biến điện tử và máy tính (ECU) để đưa ra phán đoán, mà là một cơ cấu thuần túy cơ học.
Hệ thống này sử dụng một bánh đà và một van để kết nối đường ống dẫn thủy lực của phanh. Bánh đà được gắn trên tang trống liên kết với lốp xe được thiết kế ở cùng một tốc độ. Nói chung, tốc độ của tang trống và bánh đà phải giống nhau.
Cụ thể khi lốp giảm tốc, tốc độ tang trống đồng bộ với lốp cũng giảm, lúc này tốc độ của bánh đà tăng lên tương đối, khi chênh lệch tốc độ giữa bánh đà và tang trống đến mức cài đặt, van đường ống thủy lực sẽ được mở ra, dẫn đến một lượng nhỏ dầu phanh đi qua xi lanh chủ và có tác dụng giảm lực phanh.
![]()
Gabriel Voisin là nhà tiên phong trong ngành hàng không châu Âu và là người phát minh ra máy bay có người lái chạy bằng động cơ đầu tiên của châu Âu.
Các thử nghiệm cho thấy hệ thống này cải thiện 30% hiệu quả phanh, tình trạng ma sát của lốp máy bay với mặt đất được giảm thiểu, điều này cũng làm giảm hiện tượng thủng lốp.
Hệ thống chống bó cứng phanh đầu tiên được lắp đặt trên xe máy
BOSCH đã đăng ký bằng sáng chế và tiến hành nghiên cứu về thiết bị chống bó cứng phanh trên xe cơ giới ngay từ năm 1936. Nhưng mãi đến những năm 1950, Maxaret của DUNLOP mới phổ biến hệ thống ABS đầu tiên được sử dụng với số lượng lớn.
![]()
Hệ thống chống bó cứng DUNLOP Maxaret.Toàn bộ hệ thống chống bó cứng lúc đó chỉ nặng (2.1kg), tương đối nhẹ về mặt công nghệ lúc bấy giờ. Vào thời điểm đó, hệ thống chống bó cứng của Maxaret có tác dụng giảm tốc tuyệt vời ngay cả trên đường băng tuyết và được nhiều hãng hàng không áp dụng rộng rãi.
![]()
Vào thời điểm đó, Chống bó cứng DUNLOP Maxaret đã được công bố rộng rãi.
Maxaret không chỉ biết đến là công ty cung cấp hệ thống chống bó cứng được sử dụng rộng rãi trên máy bay mà còn đầu tiên được lắp đặt trên xe máy và ô tô. Năm 1958, Chống bó cứng của Maxaret đã được Phòng thí nghiệm nghiên cứu đường bộ của Anh lắp đặt trên xe máy ROYAL ENFIELD Super Meteor để thử nghiệm.
Tại thời điểm đó, kết quả thí nghiệm cho thấy hệ thống chống bó cứng phanh có giá trị ứng dụng rất lớn đối với xe máy, do đây là phương tiện dễ xảy ra tai nạn khi xảy ra trượt bánh. Không chỉ giảm quãng đường phanh ở thời điểm đó mà tăng hiệu quả phanh đến 30% trên đường ướt và trơn trượt.
![]()
ROYAL ENFIELD Super Meteor.
Lúc ấy Tony Wilson-Jones, giám đốc kỹ thuật của ROYAL ENFIELD đã nhìn thấy tương lai của hệ thống này. Nhưng công ty đã không áp dụng nó, vì vậy nó không xuất hiện trên các sản phẩm được sản xuất hàng loạt, và chỉ được sử dụng trong xe tải, xe đua và một vài chiếc ô tô.
Hệ thống ABS sử dụng công nghệ điện tử
Vào những năm 1970, các nhà sản xuất ô tô lớn liên tiếp áp dụng hệ thống chống bó cứng ABS cho các sản phẩm của mình, lúc này hệ thống này đã thay đổi từ thiết kế cơ khí sang điện tử, bao gồm Sure Brake của Chrysler, Sure-Track của Ford và Trackmaster của General Motors, Nissan's EAL (Electro Anti-lock System) cũng đã trở thành nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản đầu tiên sử dụng hệ thống chống bó cứng điện tử.
![]()
BOSCH ABS 2 và ECU.
Năm 1978, Công ty BOSCH của Đức là nhà sản xuất đầu tiên trên thế giới sản xuất hàng loạt ABS với tư cách là nhà cung cấp phụ tùng ô tô. Sản phẩm BOSCH ABS 2 của hãng cũng trở thành thiết bị tiêu chuẩn cho mẫu xe BENZ 350SE và BMW 733i.
![]()
MERCEDES-BENZ 350SE.
Thậm chí vào năm 1985, BOSCH ABS 2 cũng đã được các nhà sản xuất xe hơi Mỹ lựa chọn, cho đến nay, ABS đã trở thành một trang bị an toàn cần thiết cho các loại xe bốn bánh.
Hệ thống chống bó cứng ABS điện tử trên xe 2 bánhBỏ qua những mẫu xe thử nghiệm, BMW tung ra mẫu xe máy đầu tiên được trang bị ABS điều khiển điện tử vào năm 1988: K100, tiếp theo là ST1100 do HONDA ra mắt năm 1992, GTS1000 do YAMAHA ra mắt năm 1993...
![]()
BMW K100 là chiếc mô tô đầu tiên được trang bị ABS điều khiển điện tử.
Nhưng vào thời điểm đó, các thành phần ABS chủ yếu được phát triển cho ô tô, mặc dù trọng lượng và khối lượng nhỏ hơn nhiều so với những năm 1970 nhưng chúng vẫn là gánh nặng cho thiết kế của xe máy 2 bánh.
![]()
HONDA ST1100 là chiếc mô tô thuộc thương hiệu Nhật Bản đầu tiên được trang bị ABS.
![]()
YAMAHA GTS1000 trang bị ABS đầu tiên của YAMAHA.
Trong quá trình phát triển ABS, các nhà sản xuất luôn theo đuổi mục tiêu trọng lượng nhẹ và kích thước nhỏ gọn. Nhằm cải thiện tính khả thi của việc lắp đặt trên xe máy. Cho đến nay, các nhà sản xuất ABS, bao gồm cả BOSCH, đã tung ra các hệ thống thu nhỏ được phát triển cho xe máy.
![]()
BOSCH 10 ABS
![]()
Biểu đồ diễn biến của BOSCH ABS, ABS 2L1 có khoảng cách rất lớn so với ABS 10 hiện tại về khối lượng và trọng lượng.
Nguồn: moto7
Sự phát triển lịch sử của hệ thống ABS.
Hệ thống chống khóa bánh đầu tiên trên thế giới
ABS sớm nhất được áp dụng cho máy bay vào năm 1929. Nó được hợp tác phát triển bởi Công ty ô tô Pháp và nhà tiên phong trong ngành hàng không - Gabriel Voisin, cho phép máy bay có hiệu suất giảm tốc gần với giới hạn phanh khi hạ cánh. Với công nghệ thời đó, đương nhiên không thể có cảm biến điện tử và máy tính (ECU) để đưa ra phán đoán, mà là một cơ cấu thuần túy cơ học.
Hệ thống này sử dụng một bánh đà và một van để kết nối đường ống dẫn thủy lực của phanh. Bánh đà được gắn trên tang trống liên kết với lốp xe được thiết kế ở cùng một tốc độ. Nói chung, tốc độ của tang trống và bánh đà phải giống nhau.
Cụ thể khi lốp giảm tốc, tốc độ tang trống đồng bộ với lốp cũng giảm, lúc này tốc độ của bánh đà tăng lên tương đối, khi chênh lệch tốc độ giữa bánh đà và tang trống đến mức cài đặt, van đường ống thủy lực sẽ được mở ra, dẫn đến một lượng nhỏ dầu phanh đi qua xi lanh chủ và có tác dụng giảm lực phanh.
Gabriel Voisin là nhà tiên phong trong ngành hàng không châu Âu và là người phát minh ra máy bay có người lái chạy bằng động cơ đầu tiên của châu Âu.
Các thử nghiệm cho thấy hệ thống này cải thiện 30% hiệu quả phanh, tình trạng ma sát của lốp máy bay với mặt đất được giảm thiểu, điều này cũng làm giảm hiện tượng thủng lốp.
Hệ thống chống bó cứng phanh đầu tiên được lắp đặt trên xe máy
BOSCH đã đăng ký bằng sáng chế và tiến hành nghiên cứu về thiết bị chống bó cứng phanh trên xe cơ giới ngay từ năm 1936. Nhưng mãi đến những năm 1950, Maxaret của DUNLOP mới phổ biến hệ thống ABS đầu tiên được sử dụng với số lượng lớn.
Hệ thống chống bó cứng DUNLOP Maxaret.Toàn bộ hệ thống chống bó cứng lúc đó chỉ nặng (2.1kg), tương đối nhẹ về mặt công nghệ lúc bấy giờ. Vào thời điểm đó, hệ thống chống bó cứng của Maxaret có tác dụng giảm tốc tuyệt vời ngay cả trên đường băng tuyết và được nhiều hãng hàng không áp dụng rộng rãi.
Vào thời điểm đó, Chống bó cứng DUNLOP Maxaret đã được công bố rộng rãi.
Maxaret không chỉ biết đến là công ty cung cấp hệ thống chống bó cứng được sử dụng rộng rãi trên máy bay mà còn đầu tiên được lắp đặt trên xe máy và ô tô. Năm 1958, Chống bó cứng của Maxaret đã được Phòng thí nghiệm nghiên cứu đường bộ của Anh lắp đặt trên xe máy ROYAL ENFIELD Super Meteor để thử nghiệm.
Tại thời điểm đó, kết quả thí nghiệm cho thấy hệ thống chống bó cứng phanh có giá trị ứng dụng rất lớn đối với xe máy, do đây là phương tiện dễ xảy ra tai nạn khi xảy ra trượt bánh. Không chỉ giảm quãng đường phanh ở thời điểm đó mà tăng hiệu quả phanh đến 30% trên đường ướt và trơn trượt.
ROYAL ENFIELD Super Meteor.
Lúc ấy Tony Wilson-Jones, giám đốc kỹ thuật của ROYAL ENFIELD đã nhìn thấy tương lai của hệ thống này. Nhưng công ty đã không áp dụng nó, vì vậy nó không xuất hiện trên các sản phẩm được sản xuất hàng loạt, và chỉ được sử dụng trong xe tải, xe đua và một vài chiếc ô tô.
Hệ thống ABS sử dụng công nghệ điện tử
Vào những năm 1970, các nhà sản xuất ô tô lớn liên tiếp áp dụng hệ thống chống bó cứng ABS cho các sản phẩm của mình, lúc này hệ thống này đã thay đổi từ thiết kế cơ khí sang điện tử, bao gồm Sure Brake của Chrysler, Sure-Track của Ford và Trackmaster của General Motors, Nissan's EAL (Electro Anti-lock System) cũng đã trở thành nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản đầu tiên sử dụng hệ thống chống bó cứng điện tử.
BOSCH ABS 2 và ECU.
Năm 1978, Công ty BOSCH của Đức là nhà sản xuất đầu tiên trên thế giới sản xuất hàng loạt ABS với tư cách là nhà cung cấp phụ tùng ô tô. Sản phẩm BOSCH ABS 2 của hãng cũng trở thành thiết bị tiêu chuẩn cho mẫu xe BENZ 350SE và BMW 733i.
MERCEDES-BENZ 350SE.
Thậm chí vào năm 1985, BOSCH ABS 2 cũng đã được các nhà sản xuất xe hơi Mỹ lựa chọn, cho đến nay, ABS đã trở thành một trang bị an toàn cần thiết cho các loại xe bốn bánh.
Hệ thống chống bó cứng ABS điện tử trên xe 2 bánhBỏ qua những mẫu xe thử nghiệm, BMW tung ra mẫu xe máy đầu tiên được trang bị ABS điều khiển điện tử vào năm 1988: K100, tiếp theo là ST1100 do HONDA ra mắt năm 1992, GTS1000 do YAMAHA ra mắt năm 1993...
BMW K100 là chiếc mô tô đầu tiên được trang bị ABS điều khiển điện tử.
Nhưng vào thời điểm đó, các thành phần ABS chủ yếu được phát triển cho ô tô, mặc dù trọng lượng và khối lượng nhỏ hơn nhiều so với những năm 1970 nhưng chúng vẫn là gánh nặng cho thiết kế của xe máy 2 bánh.
HONDA ST1100 là chiếc mô tô thuộc thương hiệu Nhật Bản đầu tiên được trang bị ABS.
YAMAHA GTS1000 trang bị ABS đầu tiên của YAMAHA.
Trong quá trình phát triển ABS, các nhà sản xuất luôn theo đuổi mục tiêu trọng lượng nhẹ và kích thước nhỏ gọn. Nhằm cải thiện tính khả thi của việc lắp đặt trên xe máy. Cho đến nay, các nhà sản xuất ABS, bao gồm cả BOSCH, đã tung ra các hệ thống thu nhỏ được phát triển cho xe máy.
BOSCH 10 ABS
Biểu đồ diễn biến của BOSCH ABS, ABS 2L1 có khoảng cách rất lớn so với ABS 10 hiện tại về khối lượng và trọng lượng.
Nguồn: moto7
