Ford Ranger,mẫu bán tải ăn khách nhất tại Việt Nam
Tăng thuế suất TTĐB (tiêu thụ đặc biệt) đối với các dòng xe bán tải (pick-up) là một trong những nội dung được quan Bộ Tài chính đề cập đến trong một buổi họp báo chuyên đề vừa được tổ chức và giành được khá nhiều sự quan tâm của dư luận.
Tất nhiên, đây không phải là lần đầu tiên chuyện tăng thuế TTĐB đối với dòng xe bán tải được tính đến.
Tháng 3 vừa qua, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã yêu cầu Bộ Công Thương phải chủ trì đánh giá toàn diện thị trường ô tô Việt Nam trong mối tương quan với thị trường khu vực và thế giới. Trong đó, Phó thủ tướng yêu cầu các cơ quan quản lý phải nghiên cứu, đánh giá lại mức thuế tiêu thụ đặc biệt, lệ phí trước bạ đối với xe ô tô bán tải (pick-up) để đề xuất báo cáo Chính phủ và Quốc hội kịp thời bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp thực tế và mục đích sử dụng của loại xe này. Đồng thời, cũng trong tháng 4, Bộ Công thương có công văn số 34/BC-BCT gửi Thủ tướng Chính phủ về việc đánh giá ngành sản xuất, lắp ráp ô tô Việt Nam và các giải pháp phát triển trong đó đề xuất áp dụng mức thuế suất thuế TTĐB đối với xe vừa chở người vừa chở hàng có khối lượng chuyên chở nhỏ hơn 1.500 kg và có từ 5 chỗ người chở xuống như xe ô tô con dưới 9 chỗ.
Và theo đề xuất của Bộ Tài chính thì mức thuế suất thuế TTĐB đối với dòng xe bán tải có thể áp bằng 60% mức thuế suất xe con cùng dung tích xi lanh.
Theo quy định tại Luật thuế TTĐB hiện hành thì xe ô tô vừa chở người, vừa chở hàng áp dụng thuế suất thuế TTĐB là 15% đối với loại có dung tích xi lanh từ 2.500 cm 3 trở xuống; 20% đối với loại có dung tích xi lanh trên 2.500 cm 3 đến 3.000 cm 3 và cao nhất 25% đối với loại có dung tích xi lanh trên 3.000 cm 3.
Như vậy, nếu áp mức thuế mới (bằng 60% mức thuế suất của các dòng xe con cùng dung tích) thì mức thuế đề xuất này tăng lên hơn gấp đôi so với mức thuế TTĐB hiện nay của các dòng xe bán tải. Theo Bộ Tài chính, loại này chủ yếu có dung tích từ 2.000 đến 3.000 cm 3 nên nếu thuế suất là 55% như xe từ 9 chỗ ngồi trở xuống thì mức thuế suất của xe bán tải là 33%, cao gấp đôi so với mức thuế hiện tại.
Theo tính toán của nhiều doanh nghiệp, nếu mức thuế TTĐB này được áp, giá xe bán tải tại Việt Nam có thể tăng lên tới 20% so với hiện tại, tức là tăng đến cả trăm triệu đồng so với hiện tại.
Tăng thuế TTĐB của xe bán tải để định hướng tiêu dùng?
Nếu đề xuất tăng thuế TTĐB được thông qua, giá bán các dòng xe bán tải sẽ tăng mạnh
Theo Bộ Tài chính, ngoài việc phù hợp với thông lệ quốc tế thì mục tiêu của việc đánh thuế suất thuế TTĐB đối với xe bán tải là để góp phần định hướng tiêu dùng. Đồng thời sửa đổi để phù hợp với mục đích sử dụng của loại xe ô tô vừa chở người vừa chở hàng.
Với lợi thế về thuế, phí, đã giúp cho các dòng xe bán tải có mức giá bán ra tốt hơn trong khi các tiện nghi không thua kém gì các dòng xe ô tô con.
Trong vài 3 năm gần đây, người tiêu dùng đã có xu hướng chuyển sang lựa chọn các dòng xe bán tải nhiều hơn.
Trong những năm qua số lượng xe ô tô vừa chở người, vừa chở hàng nhập khẩu và tiêu dùng tăng nhanh. Cụ thể, năm 2012 lượng xe tiêu thụ là 3.291 xe, trong đó xe nhập khẩu là 3.252 xe, xe lắp ráp trong nước 39 xe.
Đến năm 2016 lượng xe tiêu thụ đạt 28.233 xe, trong đó xe nhập khẩu 27.265 xe; xe lắp ráp trong nước là 968 xe. Do loại xe này có thuế suất thuế TTĐB thấp hơn so với xe ô tô chở người có cùng số chỗ ngồi (Dòng xe SUV thuế suất thuế TTĐB áp dụng đối với loại trên 2.500 cm 3 đến 3.000 cm 3 : 55%) nên một số người tiêu dùng đã chuyển sang mua xe bán tải thay vì mua xe SUV.
Cụ thể thì, theo thống kê, lượng tiêu thụ xe bán tải ngày càng tăng nhanh. Năm 2010, lượng tiêu thụ xe bán tải chiếm 18,6% tổng lượng tiêu thụ xe bán tải và SUV thì đến năm 2016 ượng tiêu thụ đã tăng lên chiếm 41,9%.
Từ cuối năm 2016, xe bán tải được phép tham gia giao thông như xe con (tháng 11/2016) đã khiến nhiều người lựa chọn nhiều hơn. Thống kê từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), năm 2016, lượng tiêu thụ xe bán tải chiếm tới trên 7% thị phần với hơn 23.000 xe được bán ra.
Thế nhưng, việc xe bán tải được 'đối xử' như xe con cũng khiến cho nhiều doanh nhiệp phản ứng và cho rằng, việc dòng xe này có mức thuế TTĐB và phí trước bạ thấp là 'không công bằng'.
Tại thị trường Việt, hầu hết các mẫu xe bán tải đều là dòng xe được nhập khẩu nguyên chiếc về trong nước (trong đó chủ yếu là Thái Lan) với mức thuế nhập khẩu (trong khu vực ASEAN) là 5%