Bill Gates và Steve Jobs chưa bao giờ hòa hợp. Quen biết nhau hơn 30 năm, hai người chuyển từ mối quan hệ đồng minh thận trọng tới kình địch rồi tới gần như bạn bè và đôi khi là cả ba mối quan hệ này cùng một lúc.
Dường như Apple sẽ chẳng được như ngày nay nếu thiếu Microsoft, và Microsoft cũng không được như vậy nếu thiếu Apple. Dưới đây là lịch sử “lạ lùng” của mối quan hệ giữa Steve Jobs và Bill Gates, theo lời kể của nhà viết tiểu sử Walter Isaacson và nhiều nguồn khác.
Bill Gates và Steve Jobs không phải lúc nào cũng là kẻ thù. Microsoft đã phát triển phần mềm sơ khai cho chiếc Apple II PC và Gates còn bay tới Cupertino để xem Apple đang làm gì.
Đầu những năm 80, Jobs bay tới Washington để bán cho Gates cơ hội làm phần mềm Microsoft cho máy tính Apple Macintosh với giao diện người sử dụng mang tính cách mạng.
Gates đã không thực sự bị ấn tượng bởi những gì ông nhìn thấy lúc đó, thứ bị coi là một nền tảng còn hạn chế, hoặc có vẻ là bởi thái độ của Jobs. Gates nói: “Jobs tới dường như chỉ để khoe với chúng tôi những gì họ đang làm và để nói rằng họ không cần chúng tôi. Tuy nhiên, họ cũng có thể cho chúng tôi tham gia cùng như ban phát một ân huệ'.
Thế nhưng, Gates vẫn xuất hiện bên cạnh Jobs trong một video năm 1983 trước ngày ra mắt chiếc Macintosh. Trong video này, Gates đã dành lời khen tới Mac và nói rằng nó “ thực sự là những gì mọi người tưởng tượng”.
Microsoft và Apple đã cùng cộng tác trong một vài năm đầu của Macintosh. Gates từng châm chọc rằng ông có nhiều người làm việc trên máy Mac hơn cả Jobs.
Mối quan hệ này giữa 2 người tan vỡ sau khi Microsoft cho ra đời phiên bản đầu tiên của Windows năm 1995.
Jobs giận dữ buộc tội Gates và Microsoft đã nhái lại Macintosh. Nhưng Gates không quan tâm, ông hiểu rằng giao diện đồ họa sẽ là một điều lớn lao và ông không cho rằng Apple có độc quyền sở hữu ý tưởng này.
Ngoài ra, Gates cũng biết rằng Apple lấy ý tưởng về giao diện đồ họa từ Xerox PARC, một viện nghiên cứu mà cả hai đều rất hâm mộ. Khi Jobs buộc tội Gates ăn cắp ý tưởng, câu trả lời nổi tiếng của Gates là: “Ồ, Gates, tôi nghĩ rằng anh không nên nhìn nhận điều này như vậy. Tôi nghĩ rằng có vẻ cả hai chúng ta đều có ý tưởng này từ người hàng xóm giàu có Xerox và tôi đã đột nhập vào nhà anh ta để lấy chiếc TV để rồi phát hiện ra rằng anh đã lấy nó từ trước”.
Từ đó, hai nhà sáng lập này đã đoạn tuyệt với nhau. Đáp lại câu nói của Gates, Jobs tuyên bố: “Họ hoàn toàn ăn cắp của chúng tôi bởi Gates chẳng biết xấu hổ là gì”.
Gates phản pháo: “Nếu anh ta tin là vậy anh ta thực sự đã rơi vào trạng thái hoang tưởng thực tế rồi”.
Jobs cho rằng Gates đã sa lầy và quá tập trung vào việc kinh doanh. Còn Gates thì lại cho rằng Jobs “vô cùng kỳ quặc” và “một con người khiếm khuyết”.
Gates tôn trọng sở trường của Jobs trong thiết kế: “Anh ta thực sự không biết nhiều về công nghệ nhưng anh ta có năng khiếu tuyệt vời với việc thiết kế”.
Năm 1985, Steve Jobs rời khỏi Apple để sáng lập công ty máy tính riêng NeXT. Thế nhưng, dẫu Jobs không còn làm việc cho đối thủ lớn nhất của Microsoft nữa thì mối quan hệ giữa 2 người cũng chẳng được cải thiện.
Jobs cho rằng nếu NeXT thất bại và Microsoft Windows chiến thắng thì “chúng ta đang bước vào kỷ nguyên đen tối của máy tính trong vòng 20 năm tới”.
Thế nhưng Windows vẫn chiến thắng. Vào cuối những năm 80, Microsoft đã trở thành công ty “bất khả chiến bại” trong làng PC.
Năm 1996, khi Jobs xuất hiện trên một bộ phim tài liệu của PBS có tên gọi “Triumph of the Nerds”, ông đã đá đểu Gates và Microsoft rằng họ chỉ làm ra những “sản phẩm hạng 3”.
Trong bộ phim tài liệu đó, Jobs còn nói: “Vấn đề duy nhất với Microsoft đó là nó nhạt nhẽo. Họ hoàn toàn nhạt nhẽo. Và tôi nói nhạt nhẽo là theo phạm vi rộng chứ không phải phạm vi hẹp. Họ không có những ý tưởng độc đáo và họ không đem được nhiều văn hóa vào trong sản phẩm của mình”.
Vào cuối những năm 90, Apple trong tình trạng đi xuống khủng khiếp. CEO Apple vào thời điểm đó đã mua lại NeXT năm 1996 và đưa Jobs trở lại công ty. Gates đã khuyên Amelio (CEO Apple lúc bấy giờ) từ bỏ ý định này.
Gates nói với Amelio: “Tôi biết thứ công nghệ của anh ta, nó chẳng có gì ngoài một phiên bản xào lại của hệ điều hành UNIX, và anh sẽ không bao giờ có thể chứng kiến nó hoạt động trên máy của mình. Anh không hiểu rằng Steve chả biết gì về công nghệ sao? Anh ta chỉ là thằng bán hàng siêu đẳng. Tôi không thể tin anh lại có quyết định ngu xuẩn đến thế... Anh ta chả biết gì về kỹ thuật cả và 99% những gì anh ta nói và nghĩ đều là sai. Anh mua cái đống rác rưởi đấy về làm quái gì thế”.
Năm 1997, Jobs trở thành CEO của Apple. Trong bài phát biểu đầu tiên, ông tuyên bố ông đã chấp nhận một khoản đầu tư từ Microsoft để cứu lấy Apple. Khán giả ồ lên khi thấy hình ảnh Bill Gates đã xuất hiện trên một màn hình cỡ lớn và được phát thông qua vệ tinh.
Gates thực sự ngưỡng mộ Jobs, thậm chí nếu họ chẳng gặp nhau thường xuyên. Khi Apple giới thiệu iTunes, Gates đã gửi email đến Microsoft và nói: “Khả năng tập trung vào một vài điều quan trọng cũng như khả năng tìm ra người tạo ra giao diện người sử dụng tốt và quảng bá mọi thứ để chúng trở thành ‘cách mạng’ của Steve Jobs đều rất tuyệt vời”.
Khi Apple giới thiệu chiếc iPod đầu tiên năm 2001, Gates lại gửi một bức email khác: “Tôi nghĩ chúng ta cần một kế hoạch nào đó để chứng minh rằng mặc dù Jobs đã đi trước chúng ta một bước nhưng chúng ta có thể đi nhanh hơn, bắt kịp và làm tốt hơn”.
Thế nhưng Jobs khá thất vọng về Microsoft, đặc biệt là khi Steve Ballmer lên làm CEO thay Bill Gates năm 2000. Jobs từng cho biết: “Họ rõ ràng là đã đánh mất vị thế thống trị. Họ trở nên hầu như là sai lầm... Tôi cho rằng sẽ chẳng có gì thay đổi với Microsoft chừng nào Ballmer còn nắm quyền”.
Ngược lại, Gates lại suy nghĩ rất nhiều rằng thành công của Apple hậu iPhone xuất phát từ bản thân Jobs chứ không phải từ triết lý “kín” của Apple. Gates cho biết: “Phương thức tiếp cận ‘kín’ hiệu quả bởi Steve đang nắm quyền. Nhưng điều đó không có nghĩa là nó vẫn hiệu quả trong tương lai”.
Gates cũng không đánh giá cao chiếc iPad: “Tôi không ngồi đây và cảm nhận về nó như cảm nhận về chiếc iPhone, thứ khiến tôi phải thốt lên ‘Ôi chúa ơi, Microsoft vẫn chưa đặt mục tiêu đủ cao”.
Còn Jobs thì lại không đánh giá cao hệ sinh thái Windows: “Đương nhiên, mô hình rời rạc của ông ấy có hiệu quả, nhưng nó sẽ không thể tạo ra những sản phẩm thực sự tốt. Nó chỉ tạo ra những sản phẩm dở tệ”.
Jobs thậm chí còn chẳng tỏ ra thương tiếc gì khi Gates quyết định rời khỏi Microsoft năm 2006 để tập trung nhiều hơn vào quỹ từ thiện của mình: “Bill chẳng có chút khả năng tưởng tượng gì cả và chưa bao giờ tạo ra bất cứ thứ gì, đó là lý do vì sao tôi nghĩ rằng anh ta từ giờ sẽ ổn hơn khi làm từ thiện chứ không phải làm công nghệ”, Jobs nói.
Thế nhưng theo một cách kỳ lạ nào đó, hai người đàn ông này vẫn tôn trọng lẫn nhau. Xuất hiện cùng nhau trên sân khấu của một buổi hội nghị năm 2007, Gates nói rằng: “Tôi đã phải đánh đổi rất nhiều để có được cái thị hiếu của Steve”.
Và Jobs cũng từng nói rằng: “Tôi ngưỡng mộ anh ấy vì công ty mà anh ấy đã xây dựng được. Nó thật ấn tượng và tôi rất thích làm việc cùng anh ấy. Anh ấy thông minh và thực sự rất hài hước”.
Sau khi Jobs qua đời, Gates nói: “Tôi tôn trọng Steve, chúng tôi đã làm việc cùng nhau. Chúng tôi đã cổ vũ nhau, thậm chí khi là đối thủ. Chẳng lời nào anh ấy nói khiến tôi bực mình cả”.
Cả hai người đàn ông này đều đã tạo ra huyền thoại: Jobs xây dựng Apple và nó hiện là công ty có giá trị nhất thế giơi, trong khi đó Gates là người đàn ông giàu nhất thế giới.
Theo Lê Nga (Ictnews)
