Trong suốt 30 năm, hai người đàn ông quyền lực nhất làng công nghệ này từ đối tác biến thành đối thủ và sau đó trở thành bạn bè. Có những thời điểm họ liên hệ với nhau bằng cả ba tư cách.
Có vẻ như chưa chắc Apple đã có được ngày hôm nay nếu không có Microsoft và ngược lại.
Mời các bạn cùng tìm hiểu mối quan hệ kỳ lạ giữa Bill Gates và Steve Jobs qua lời kể của Walter Isaacson, người viết tiểu sử của Jobs, và các nguồn tin khác.
Gates và Jobs không phải lúc nào cũng là kẻ thù. Microsoft đã viết phần mềm cho máy tính Apple II và Gates thường xuyên tới văn phòng ở Cupertino để xem Apple đang làm gì.
Trong những năm đầu thập kỷ 80, Jobs đã bay tới Washington thương thảo với Gates về việc ký hợp đồng thuê Microsoft viết phần mềm cho máy tính Apple Macintosh với giao diện đồ họa người dùng mang tính cách mạng của hãng.
Gates không mấy ấn tượng với những gì ông thấy bởi ông cho rằng nền tảng của Apple khá hạn chế cộng với thái độ của Jobs. 'Jobs tới dường như chỉ để khoe với chúng tôi những gì họ đang làm và để nói rằng họ không cần chúng tôi. Tuy nhiên, họ cũng có thể cho chúng tôi tham gia cùng như ban phát một ân huệ', Gates nói.
Tuy vậy, Gates vẫn xuất hiện cùng với Jobs trong một video có tên Dating Game phát hành năm 1983. Video này được chiếu cho nhân viên của Apple trước khi máy tính Macintosh ra mắt. Trong video, Gates khen máy tính Mac và cho rằng thiết bị này thực sự nắm bắt được trí tưởng tượng của con người.
Microsoft và Apple đã hợp tác với nhau cùng phát triển Macintosh trong những năm đầu. Có thời điểm, Gates hài hước nói rằng lượng nhân viên của ông tham gia phát triển máy tính Mac còn nhiều hơn so với nhân viên của Jobs.
Mối quan hệ tưởng chừng như sắt đá của họ đã đổ vỡ vào năm 1985 khi Microsoft trình làng phiên bản Windows đầu tiên.
Jobs tức giận cáo buộc Gates và Microsoft đã sao chép Macintosh. Tuy nhiên Gates không hề quan tâm, ông cho rằng giao diện đồ họa là một khái niệm lớn nên Apple không thể độc quyền ý tưởng này.
Gates biết rõ rằng Apple lấy ý tưởng cho giao diện đồ họa từ phòng thí nghiệm PARC Xerox, một tổ chức nghiên cứu mà cả ông và Jobs đều rất ngưỡng mộ. Khi bị Jobs buộc tội Gates đã có một câu trả lời khá hài hước: 'Này Steve, tôi nghĩ rằng anh đừng nhìn tôi bằng cách đó, hãy thử suy nghĩ khác đi xem nào. Ví dụ, anh có thể coi như chúng ta có chung anh hàng xóm giàu có mang tên Xerox và khi tôi đột nhập vào nhà Xerox để trộm chiếc TV thì phát hiện ra rằng anh đã ăn cắp nó trước rồi'.
Từ đó, hai nhà sáng lập này trở nên lạnh nhạt với nhau. 'Họ sao chép tất cả mọi thứ của chúng ta, Gates đúng là một kẻ không có tự trọng', Jobs từng tuyên bố.
Gates trả lời: 'Jobs cứ tin vào một điều vô lý như thể anh ta đang trong một trường thực tại biến dạng riêng'.
Jobs nghĩ rằng Gates bị mắc kẹt trong bùn lầy khi quá tập trung vào kinh doanh. 'Anh ta sẽ trở nên vĩ đại hơn nếu một lần thử chất kích thích hoặc tới Ashram (Ấn Độ) khi còn trẻ'.
Trong khi đó, Gates nghĩ Jobs khá kỳ quái và thực sự không giống ai.
Gates rất tôn trọng tài năng của Jobs về thiết kế: 'Thực sự anh ấy chẳng biết nhiều về công nghệ nhưng bản năng của anh ấy trong lĩnh vực này thì tuyệt vời'.
Năm 1985, Steve Jobs đã rời Apple để sáng lập công ty máy tính riêng của ông, NeXT. Mối quan hệ giữa hai người chẳng được cải thiện bao nhiêu ngay cả khi Jobs rời Apple, đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Microsoft.
Jobs khẳng định ngành công nghiệp máy tính sẽ rơi vào thời kỳ đen tối nếu NeXT thua và Windows của Windows thắng.
Tuy nhiên, Windows đã chiến thắng. Vào cuối thập niên 80, chẳng thế lực nào có thể ngăn cản Microsoft trên thị trường máy tính cá nhân.
Tới năm 1996, trong bộ phim tài liệu của PBS có tên 'Triumph of the Nerds', Jobs thẳng mặt chỉ trích Gates và Microsoft. Ông nói rằng họ chỉ sản xuất ra những sản phẩm hạng ba.
'Vấn đề duy nhất của Microsoft là họ chẳng có nét riêng. Họ hoàn toàn không có bất cứ cá tính nào. Và tôi không nói trong phạm vi nhỏ, tôi muốn nói trong phạm vi lớn. Họ không đưa nhiều văn hóa vào sản phẩm của họ', Jobs nói.
Vào cuối những năm 90, Apple gặp nguy hiểm. CEO của Apple khi đó, Gil Amelio, muốn mua lại NeXT vào năm 1996 để đưa Jobs trở lại Apple. Gates đã cố nói chuyện với Amelio để khuyên ông ấy bỏ ý định trên.
'Tôi hiểu công nghệ của anh ấy (Jobs), chẳng có gì ngoài việc sửa đổi một chút trên UNIX, và anh sẽ không thể khiến nó hoạt động trên những thiết bị của anh. Anh có biết là Steve chẳng biết cái quái gì về công nghệ hay không? Anh ta chỉ là một nhân viên bán hàng siêu hạng. Tôi không tin rằng anh sẽ đưa ra một quyết định khờ khạo như vậy. Anh ấy không hề biết gì về kỹ thuật và 99% những gì anh ta nói và làm đều sai lầm. Anh đang định mua về một đống rác hay sao', Gates nói với Amelio.
Năm 1997, Jobs trở lại vị trí CEO của Apple. Và trong sự kiện Macworld đầu tiên của mình, ông chia sẻ rằng ông chấp nhận khoản đầu tư từ Microsoft để Apple có thể tiếp tục phát triển. Khán giả ồ lên khi hình ảnh Bill Gates xuất hiện trên màn hình lớn.
Rõ ràng Gates ngưỡng mộ Jobs ngay cả khi họ không cùng chung chí hướng với nhau. Khi Apple trình làng iTunes, Gates đã gửi một email cho toàn bộ nhân viên Microsoft với nội dung: 'Khả năng tập trung vào một vài vấn đề của Steve Jobs rất đáng học hỏi. Khả năng hướng mọi người sử dụng giao diện người dùng một cách chuẩn mực và quảng bá mọi thứ như một cuộc cách mạng của anh ấy thật tuyệt vời'.
Khi Apple giới thiệu iPod vào năm 2001, Gates đã gửi một email khác: 'Tôi nghĩ rằng chúng ta cần có một kế hoạch để chứng minh rằng, trong khi Jobs vượt mặt chúng ta, chúng ta vẫn có thể tiến bước nhanh hơn và tạo ra những sản phẩm tốt hơn'.
Nhưng Jobs vẫn chẳng hề coi Microsoft ra gì, đặc biệt là sau khi Steve Ballmer kế nhiệm vị trí CEO từ Bill Gates vào năm 2000. 'Chúng tôi đã lật đổ sự thống trị của họ. Họ không còn hợp thời... Tôi nghĩ không có bất cứ điều gì có thể khiến Microsoft thay đổi khi mà Ballmer còn tại vị', Jobs nói.
Ngược lại, Gates nghĩ rằng thành công của Apple sau khi iPhone xuất hiện chủ yếu nhờ vào tài năng của Jobs chứ không phải do triết lý 'đóng' của Apple. 'Cách tiếp cận kín sẽ hoạt động tốt khi Steve còn tại vị. Nhưng đây không phải là công thức chiến thắng cho mọi vòng đấu trong tương lai', Gates nói.
Bill Gates chẳng để tâm quá nhiều vào iPad. 'Khi iPhone ra mắt tôi đã ngồi đó và thốt lên: 'Chúa ơi, Microsoft đã ngắm không đủ cao'. Nhưng khi iPad ra mắt tôi không có suy nghĩ tương tự', Gates chia sẻ.
Bên kia chiến tuyến, Jobs cũng chẳng quan tâm lắm tới hệ sinh thái Windows. 'Đương nhiên là mô hình phân mảnh của anh ấy hoạt động tốt nhưng nó không cho ra những sản phẩm tuyệt vời. Nó tạo ra những sản phẩm kỳ quái', Jobs nói.
Jobs thậm chí chẳng có bất cứ cảm thông nào dành cho quyết định rời Microsoft của Gates vào năm 2006 để tập trung vào quỹ từ thiện. 'Về cơ bản, Bill không có trí tưởng tượng và chưa bao giờ phát minh ra bất cứ thứ gì, đó là lý do tại sao tôi nghĩ rằng anh ấy thấy thoải mái với các hoạt động từ thiện hơn là trong giới công nghệ', Jobs nói.
Tuy nhiên, hai người đàn ông này rất tôn trọng nhau. Khi xuất hiện cùng nhau trên sân khấu một hội nghị vào năm 2007, Gates nói: 'Tôi cho đi rất nhiều để có được danh tiếng như Steve'.
