Tinh hoa kiến trúc cổ đại: Nhà gỗ 2500 năm tuổi đứng vững qua các trận động đất dữ dội

Vẫn còn rất nhiều điều chúng ta cần phải học hỏi từ tổ tiên, bởi họ đã biết đến một số loại hình công nghệ rất tiên tiến. Từ rất lâu trước đây, họ đã sử dụng cấu trúc rầm chia “đấu củng” để xây dựng các tòa nhà có thể trụ vững qua các trận động đất.
Khoảng 2500 năm trước, người cổ đại từng thiết kế và đưa ra một giải pháp giúp ngăn chặn các tòa nhà sụp đổ trong các trận động đất. Những thợ xây cổ đại đã tạo ra một dãy các rầm chia được gọi là “đấu củng”.
Tinh hoa kiến trúc cổ đại: Nhà gỗ 2500 năm tuổi đứng vững qua các trận động đất dữ dội
Đa dạng các loại rầm chia đấu củng.
Bằng chứng sớm nhất của rầm chia đấu củng được tìm thấy tại Trung Quốc và có niên đại từ năm 1.100 TCN. Những thợ xây cổ đại ở Ba Tư và Ấn Độ cũng biết đến rầm chia đấu củng ở dạng thức đơn giản nhất. Một bộ rầm chia là một bộ các khối gỗ (đấu) và các tay xà ngắn (củng) được cắt gọt sao cho khi chồng lên nhau chúng sẽ đan cài vào nhau để tạo thành một khối thống nhất.

Gỗ là cấu trúc chính trong truyền thống kiến trúc Trung Quốc, trong khi tường, cửa chính và cửa sổ không phải là cấu trúc chịu tải, nên đôi lúc được làm bằng lưới, bùn hoặc các chất liệu thanh mảnh khác. 
Trong một cấu trúc gỗ có phần dưới là các trụ cột và phần trên là các thanh xà, thì phần liên kết chúng (còn gọi là mái chìa, hay mái nhô) là vô cùng quan trọng. Đây là bộ phận đặc biệt của đấu củng, một yếu tố cấu trúc độc đáo của các rầm chia gỗ đan cài với nhau. Để tạo bộ rầm chia đan cài với nhau, người ta đặt một khối gỗ lớn (đấu) trên một cái cột để làm thành một bệ đỡ cứng chắc cho các rầm chia hình cung (củng). Các củng này đến lượt nó sẽ nâng đỡ cho thanh xà hoặc một cái củng khác phía trên.
Video cấu tạo một rầm chia đấu củng:

Các nhà khoa học cổ đại đã khám phá ra rằng các rầm chia đấu củng khi được đan cài với nhau có thể dẫn truyền trọng lượng cực kỳ lớn của mái đền vào các cột trụ chống đỡ bên dưới. Mặt khác, vì khối rầm chia đấu củng này chứa rất nhiều bộ phận dư thừa (ngoài phần đan cài với nhau chịu trách nhiệm chống đỡ và truyền tải lực, các bộ phận khác như phần mái chìa ra được coi là bộ phận dư thừa), nên chúng không thể bị rung lắc rời ra. Đấu củng là một giải pháp tuyệt vời do nó lợi dụng rất tốt tính chất của ma sát và trọng lực.
Theo Richard S. Wiborg, nhà nghiên cứu kiến trúc cổ đại của Trung Quốc và Nhật Bản, thì “từ năm 200 TCN đến năm 600 SCN, các kiến trúc sư – thợ xây người Trung Quốc đã điều chỉnh các rầm chia sao cho vuông góc với mặt phẳng tường, từ đó trở thành các dầm nhô (hay dầm chìa). Đôi khi họ thêm một cái ách chữ thập vào một cánh tay đòn vuông góc.”
Giờ đây, hệ thống rầm chia có thể nâng đỡ tường và mái hiên nhỏ. Tại điểm này, hệ thống rầm chia trở thành một khối các bộ phận ba chiều.

Cấu tạo một rầm chia đấu củng.
Vào thời nhà Đường, Liêu và Tống (từ năm 600 đến 1200 SCN), nghệ thuật kiến trúc rầm chia đã đạt đến đỉnh cao rực rỡ. Các thợ xây muốn dựng nên các công trình lớn hơn. Họ mở rộng (kích thước) các bộ phận (cột, xà, rui) nhưng vẫn giữ tỉ lệ như cũ. Định dạng xây dựng cơ bản, ví như một mặt phẳng hình chữ nhật với chiều rộng lớn hơn chiều sâu bao xung quanh một không gian đơn nhất, thì không thay đổi. Tuy nhiên, mái nhà và mái hiên cần lớn hơn một cách tương ứng.
Các thợ xây cần nghĩ cách xây các mái hiên rộng hơn, vì vậy họ đã phát minh ra một hệ thống rầm chia lớn hơn có thể nhô ra (chìa ra) xa hơn từ mặt tường vuông góc và họ bổ sung thêm vào đó một bộ phận cấu trúc mới – xà gồ mái chìa – để chống đỡ rui (thanh xà chống đỡ mái nhà) ra xa bên ngoài xà gồ bức tường.

Rầm chia đấu củng giải quyết được bốn vấn đề xuất hiện khi xây dựng các kiến trúc lớn hơn. Nó giúp các kiến trúc sư giảm chiều dài các thanh xà, gia cố vững chắc các bức tường bên trên cột trụ, nâng đỡ các mái chìa rộng và củng cố phần khung.  
Bằng cách mở rộng rầm chia đấu củng tại nhiều khớp nối, rầm chia có thể đạt được sự linh hoạt đáng kể, từ đó tránh tình trạng nứt gãy. Tại các khu vực thường xuyên xảy ra động đất, việc sử dụng cấu trúc rầm chia đấu củng giúp giảm thiểu đáng kể thiệt hại về người và của.
Rầm chia đa sắc chống đỡ một công trình tại Sagami-ji, Nhật Bản.
Quả thực ấn tượng khi từ hơn 2000 năm trước, người cổ đại đã biết cách xây dựng các tòa nhà bằng gỗ có thể chống chọi với các trận động đất dữ dội.
Trong khi người Trung Quốc cổ đại biết dùng rầm chia đấu củng để giữ các tòa nhà không bị sụp đổ, người La Mã cổ đại cũng đã tìm ra cách xây dựng các cầu tàu chịu được các đợt sóng đánh liên tục trên biển từ hơn 2000 năm trước. Các đê chắn sóng hiện đại bằng bê tông cốt thép sẽ xuống cấp và sụp đổ chỉ sau vài thập kỉ, nhưng các cấu trúc xây trên nước thời cổ đại lại trở lên vững chắc hơn theo thời gian. 
Ngự Yên (theo ancient-pages)
Xem thêm:

TIN LIÊN QUAN

Anh phát hiện kho báu 2.500 năm tuổi trong lâu đài cổ

Một nhóm tình nguyện viên đã vô tình phát hiện kho báu gồm gần 200 đồng xu La Mã và Hy Lạp cổ đại có niên đại 2.500 năm trong một ngăn kéo bàn ở lâu đài Scotney, Anh. Theo dailymail, ko báu tiền xu “dị thường” này gồm 186 đồng xu hơn 2000 năm ...

Bật mí thủ thuật chơi game Esport thắng lớn

Bạn thích chơi cá cược game Esport nhưng lại thường xuyên thua cược? Bạn băn khoăn không biết làm sao để nâng cao tỷ lệ thắng cược? Vậy thì hãy để website cá cược esport W88.com chia sẻ một số thủ thuật cá cược game Esport hay được bật mí từ các

Thành phố bí ẩn 2.500 tuổi được tìm thấy tại Hy Lạp, rộng bằng 75 sân bóng

Một nhóm các nhà khoa học đã tìm ra một “thành phố đã mất” bí ẩn ở miền trung Hy Lạp, nơi có thể cung cấp manh mối mới về lịch sử của khu vực này.

Nghiên cứu: Tin giả trên Facebook có lượng tương tác cao gấp 6 lần so với tin chính thống

Nghiên cứu này được các chuyên gia tại đại học New York, Mỹ và đại học Grenoble Alpes của Pháp công bố, dựa trên những bài viết được hơn 2500 page trên Facebook chia sẻ từ tháng 08/2020 đến tháng…

Ghé thăm ngôi nhà chất đầy đá mỹ nghệ cao cấp, thú vui triệu đô của anh Trần Duy Khoa

Mỗi người đều có niềm đam mê của mình, hôm nay mình có duyên gặp anh Trần Duy Khoa chủ của công ty Zen Art Decor. Anh là người có đam mê về các loại đá mỹ nghệ…

Vào Xổ Số KT nhìn là biết ngay đài chính, đài phụ của xổ số kiến thiết miền Bắc hôm nay

Đài chính của xổ số kiến thiết miền Bắc hôm nay, sxmt 30 ngày, trực tiếp xs mn là đài nào? Hãy cùng Xổ Số KT tìm hiểu đâu là đài chính của xổ số ba miền trong bài viết này.

World Cup 2022: Nhận định tỷ số trận đấu giữa Hà Lan - Ecuador. Cuộc chiến cho ngôi vị đầu bảng A

Cả Hà Lan và Ecuador đều giành chiến thắng trong các trận mở màn của họ và giờ đây họ sẽ đối đầu nhau trong trận chiến giành ngôi vị đầu bảng A tại World Cup 2022.

World Cup 2022: Nhận định tỷ số trận đấu Hàn Quốc - Ghana.

Ở lượt trận thứ hai của bảng H, Đội tuyển Hàn Quốc sẽ tiếp đón Ghana. Và nếu một trong hai có tham vọng lọt vào vòng 16 đội, họ chắc chắn cần phải giành chiến thắng trong trận đấu này

THỦ THUẬT HAY

Cách sử dụng Efficiency trên trình duyệt Microsoft Edge

Bạn đang sử dụng Microsoft Edge để duyệt web và muốn tăng hiệu suất của trình duyệt. Vậy thì chỉ cần bật chế độ Efficiency mode theo cách dưới đây.

Lập kế hoạch với công cụ S Planner trên Samsung Galaxy On7

S Planner là ứng dụng được tích hợp sẵn trên Samsung Galaxy On7, cho phép người dùng dễ dàng tạo ghi chú cho những sự kiện và kế hoạch sắp thực hiện.

Những cổng kết nối hình ảnh trường gặp trên PC, Laptop, Card màn hình

Với chuẩn HDMI bạn có thể truyền đồng thời hình ảnh và âm thanh trên 1 cáp HDMI với chất lượng cao, chuẩn HDMI hiện nay có thể truyền hình ảnh với độ phân giải lên đến 4K cùng với 8 kênh âm thanh.

Cách giải phóng dung lượng trên thiết bị trên Windows 10 Spring Creators Update

Windows 10 Spring Creators Update đã cải tiến tính năng mang tên Storage Sense. Tính năng này sẽ giúp tự động giải phóng dung lượng trên thiết bị của bạn bằng cách xóa các tệp tạm thời do phần mềm tạo ra và các tệp nằm

3 cách bật, tắt High contrast, chế độ tương phản win 10(màn hình đen )

High contrast là chế độ tương phản cao trên Windows 10, nếu như vô tình bật High contrast trên Windows 10 lên mà không biết cách tắt sẽ thực sự là một thảm họa vì nó sẽ khiến mắt cua bạn rối loạn hơn. 3 cách sau đây sẽ

ĐÁNH GIÁ NHANH

Trên tay và đánh giá nhanh Samsung Galaxy J7 Prime: Thiết kế đẹp, hoạt động nhanh, vân tay một chạm

Galaxy J7 Prime là chiếc điện thoại tầm trung mới nhất của Samsung với nhiều cải tiến mạnh mẽ, chuẩn bị được ra mắt tại Việt Nam thời gian tới.

Đánh giá bo mạch chủ ASRock B150M Pro4/Hyper: Nhỏ nhưng có võ

Asrock B150M Pro4/Hyper là bo mạch chủ kích thước mATX, nhưng được trang bị một số tính năng thú vị, như hỗ trợ ép xung, đặc biệt là 4 khe RAM cho phép mở rộng bộ nhớ tối đa.

Đánh giá TV Samsung QLED Q7F 2018: Nâng cấp về thiết kế, tính năng và chất lượng hình ảnh

So với 2017, năm nay Samsung tung ra tới 4 dòng TV QLED Q9F, Q8F, Q7F và Q6F. Trong đó Q9F tiếp tục là dòng sản phẩm cao cấp nhất sở hữu công nghệ LED Full-Array và Q6F là dòng sản phẩm mới có mức giá hợp lý nhưng vẫn