Hệ thống điểm phạt vi phạm giao thông là khái niệm có thể lạ lùng với người dân Việt Nam nhưng đã được nhiều nước trên thế giới bao gồm các nước phát triển như Mỹ, Anh, Đức… và nhiều nước châu Á như Trung Quốc, Singapore… áp dụng. Vậy, hệ thống này hoạt động thế nào và có hiệu quả hay không?
Xe ô tô tấp nập trong giờ cao điểm tại Bắc Kinh
Trung Quốc trừ 12 điểm phải thi lại bằng lái
Hệ thống trừ điểm phạt giao thông của Trung Quốc được đưa vào Luật An toàn đường bộ nước này từ năm 2003.
Mỗi bằng lái xe được cấp lần đầu hoặc cấp mới theo cơ sở từng năm sẽ có 12 điểm. Nếu người điều khiển phương tiện vi phạm luật giao thông, người này không chỉ bị phạt hành chính/hình sự mà còn bị trừ điểm trên bằng lái. Nếu toàn bộ 12 điểm bị trừ hết trong 1 năm, người này sẽ phải học và thi lại bằng lái.
Các vi phạm đường bộ được phân loại theo từng lớp khác nhau theo mức độ nghiêm trọng và bị trừ số điểm tương đương. Mức phạt nặng nhất là vi phạm nồng độ cồn (dù người lái có say hay không).
Nếu tài xế uống rượu nhưng chưa say sẽ bị tước bằng lái 6 tháng, phạt tới 2.000 nhân dân tệ (khoảng 6,7 triệu VND). Nếu say, người điều khiển phương tiện sẽ bị tước bằng lái xe, tương đương lập tức mất toàn bộ 12 điểm trên bằng lái, ngoài ra còn đối mặt nguy cơ đi tù.
Với một số vi phạm nghiêm trọng khác bao gồm vượt đèn đỏ, lái xe vào làn khẩn cấp trên đường cao tốc, người điều khiển phương tiện có thể bị trừ 6 điểm trên bằng lái.
Các vi phạm như đi sai làn, không quan sát biển báo đường bộ ưu tiên/cấm, vượt tốc độ cho phép tới 20% và lái xe ở tốc độ thấp hơn tốc độ tối thiểu cũng đều bị coi là những vi phạm nghiêm trọng và bị phạt 3 điểm trên bằng lái.
Mỹ: Bị phạt điểm phải tăng phí bảo hiểm ô tô
Mỹ cũng áp dụng hệ thống điểm phạt giao thông theo cách trừ điểm trên bằng lái như Trung Quốc. Hệ thống này tại Mỹ rất có tác dụng răn đe với người tham gia giao thông.
Bởi nó không chỉ ảnh hưởng tới bằng lái mà còn tác động tới chi phí bảo hiểm. Nếu bị trừ càng nhiều điểm, mức phí bảo hiểm ô tô mà người đó phải đóng càng tăng cao. Thực tế, rất nhiều người vi phạm giao thông thà bỏ thời gian, công sức để làm công tác xã hội còn hơn bị nhận điểm phạt.
Italia: Có 'công' thưởng điểm, vi phạm phạt
Trong khi các nước khác chỉ trừ điểm bằng lái, tại Italia, người điều khiển phương tiện được cấp bằng lái đồng nghĩa mặc định có trong tay 20 điểm. Mỗi 2 năm lái xe không gây tai nạn, không vi phạm giao thông, họ sẽ được cộng thêm 2 điểm, cứ như vậy cho đến khi đạt tối đa 30 điểm.
Mỗi vi phạm giao thông sẽ bị trừ điểm phạt chẳng hạn như không chấp hành đèn tín hiệu giao thông sẽ bị phạt 6 điểm. Cũng như các nước khác, nếu người điều khiển phương tiện ở Italia mất hết điểm đồng nghĩa sẽ bị tước bằng lái.