Xe ô tô điện đang ngày càng phổ biến trên thị trường và được xác định là dòng xe của tương lai. Không chỉ “xanh” hơn xe dùng động cơ xăng dầu, xe điện còn có thiết kế đơn giản và khả năng vận hành êm ái hơn. Dưới đây hãy cùng Carmudi tìm hiểu về các bộ phận quan trọng để giúp một chiếc xe điện vận hành.
Động cơ điện
Nếu các dòng xe chạy xăng hoặc dầu được cấu tạo bởi một cụm động cơ lớn, kết cấu phức tạp thì xe ô tô điện được vận hành nhờ mô tơ xoay chiều sử dụng năng lượng từ pin. Nhờ thiết kế hệ thống động cơ đơn giản hơn, nên gíup gia tăng không gian sử dụng cho chiếc xe. Đồng thời còn tiết kiệm chi phí bảo trì cho chủ xe.
Song song đó, những mẫu xe chạy bằng điện gần như không gây ra tiếng ồn, đảm bảo cho hành trình luôn êm ái và thoải mái.
Mô tơ điện được bố trí trực tiếp ở trục dẫn động, vì vậy các xe điện đều không có hộp số. Ngoại trừ những mẫu xe điện thể thao được trang bị hộp số 2 cấp như Porsche Taycan hay Audi e-tron GT để tối ưu khả năng vận hành khi ở chế độ lái thể thao.
Bộ phận mô tơ điện không chỉ giúp xe vận hành, lăn bánh mà còn đóng vai trò tái tạo năng lượng. Có thể hiểu đơn giản, khi sử dụng phanh, hoặc hãm tốc, bộ bánh răng trung gian sẽ tạo ra năng lượng điện và nạp ngược trở lại vào cụm pin, từ đó tăng khả năng vận hành cho xe.
Các mẫu xe điện có thể được trang bị một hoặc nhiều mô tơ điện để tạo thành hệ dẫn động tương tự ô tô dùng động cơ đốt trong như FWD, RWD, AWD…
Hệ thống pin
Đối với xe chạy bằng điện hoàn toàn, pin được xem là bộ phận quan trọng bậc nhất. Pin quyết định đến thời gian sạc và phạm vi di chuyển của chiếc xe.
Loại pin sử dụng cho xe điện hiện nay chủ yếu là pin lithium-ion, với quãng đường di chuyển 300-500km khi được sạc đầy. Thời gian sạc của loại pin này kéo dài hàng giờ khi sử dụng điện dân dụng. Bên cạnh đó, Pin lithium-ion cũng kém ổn định khi hoạt động trong môi trường quá nóng, quá lạnh. Đồng thời còn giảm tốc độ sạc và giảm dung lượng tích trữ sau thời gian dài hoạt động (chai pin).
Khi xe điện ngày càng phổ biến và trở thành lựa chọn tất yếu của tương lai, các nhà sản xuất xe buộc phải tìm ra giải pháp về loại pin có thể cải thiện những hạn chế trên. Chẳng hạn như loại pin thể rắn. Khi loại pin này ra đời sẽ giúp đẩy nhanh quá trình thay thế hoàn toàn ô tô dùng động cơ đốt trong.
Hệ thống pin được bố trí nằm dưới sàn xe để cung cấp năng lượng cho động cơ và các hệ thống khác của xe. Đi cùng với đó là các bộ phận liên quan như bộ sạc, hệ thống quản lý pin, hệ thống làm mát hay sưởi pin.
Hệ thống điều khiển
Nếu xem động cơ là trái tim của xe ô tô điện thì hệ thống điều khiển là não bộ. Electric Power Control Unit - EPCU có vai trò quản lý, kiểm soát toàn bộ các thông số và hoạt động trên xe, giúp chiếc xe vận hành mượt mà.
Bộ biến tần làm nhiệm vụ chuyển đổi điện một chiều từ pin thành điện xoay chiều để động cơ hoạt động, kiểm soát quá trình tăng tốc, giảm tốc, ảnh hưởng đến tính vận hành của xe.
Bộ chuyển đổi điện áp thấp có vai trò chuyển đổi dòng điện từ pin thành nguồn điện 12 V một chiều, cung cấp năng lượng cho các tính năng, tiện ích bên trong khoang nội thất như đèn chiếu sáng, hệ thống thông tin giải trí, hệ thống điều hòa…
Cuối cùng là bộ kiểm soát phương tiện (Vehicle Control Unit - VCU). VCU điều khiển và giám sát mọi thông số nguồn điện của xe, bao gồm: điều khiển động cơ, điều khiển cụm phanh tái tạo, quản lý tải của dòng điện, cung cấp điện cho hệ thống điện tử…