Mẫu đơn tri kỷ cùng thi nhân: Khoe rằng vẻ đẹp không đâu sánh, đệ nhất nhân gian một thứ hương

Mẫu Đơn và những nỗi lòng thi nhân…
Chân thi Bạch Cư Dị và “Đêm tiếc hồng phai thắp nến xem”
Trù trướng giai tiền hồng mẫu đơn,

Vãn lai duy hữu lưỡng chi tàn.

Minh triêu phong khởi ưng xuy tận,

Dạ tích suy hồng bả hoả khan.
Bản dịch của Điệp Luyến Hoa

Trù trướng giai tiền hồng mẫu đơn (Ảnh: pinterest.com)
Buồn rũ trước thềm cánh mẫu đơn,

Chiều buông đôi nhánh mới khô tàn.

Sớm mai gió nổi bay đi hết,

Đêm tiếc hồng phai thắp nến xem.
Có vẻ như vẫn còn mơ hồ, còn chưa hiểu về “đôi nhánh” còn sót lại qua mấy ngày mưa gió nặng nề. Gió mưa của số phận, của những cơn bão cung đình đưa 2 thân phận đi về cát bụi.
Sợ ngày mai, hai cành hoa đi rồi, nên tối nay thắp nến ra ngắm xuân sắc của hoa lần cuối.
Có đau buồn nào hơn mình tiễn đưa mình khi sinh mệnh tứ đại của mình ông Trời chưa kêu mà đã “Dạ!”. Nó gợi nhớ câu chuyện chôn hoa trong Hồng Lâu Mộng…
Nó cũng gợi nhớ tới nhạc phẩm Donna Donna lời Việt nhiều người biết:
“Ánh đèn vàng hiu hắt

Khói trầm cay đôi mắt

Em nằm đó…sao thôi cười thôi khóc”
Thật nao lòng! Thực ra, bông Mẫu Đơn láy đi láy lại như một ám ảnh không nguôi của Chân thi họ Bạch.
“Gửi Bạch Cư Dị” của Từ Ngưng, nỗi lòng của kẻ bị lưu đày
“Nơi kinh kỳ mỗi mùa hoa thắm

Bao ngựa xe đi ngắm Mẫu Đơn

Giang Châu Tư Mã chạnh buồn

Năm năm cứ nhớ phố phường Tràng An”.

Nơi kinh kỳ mỗi mùa hoa thắm. Bao ngựa xe đi ngắm Mẫu Đơn (Ảnh: pinterest.com)
Thi nhân Lưu Tích Vũ và bài thơ “Uống Rượu Ngắm Hoa Mẫu Đơn”: Hoa không nở vì người già

Ẩm tửu khán mẫu đơn

Kim nhật hoa tiền ẩm

Cam tâm tuý sổ bôi

Đãn sầu hoa hữu ngữ:

Bất vị lão nhân khai.

Dịch nghĩa:

Hôm nay rượu đối hoa

Đành lòng say mấy chén

Buồn thẳm khi hoa nói:

Không nở cho người già.

(Ảnh: pinterest.com)
Không gian ở đây là phía truớc mặt rất gần. Người ẩm tửu với hoa mẫu đơn có thể tỏ tường, tận mặt mà nhìn nhau. Kẻ nhìn tận mặt người e cúi đầu rất thân thiết, tri âm tri kỷ.
Ngày hôm nay, giữa thanh thiên bạch nhật, truớc đóa hoa Mẫu Đơn (hình như chỉ là một đóa), ta uống rượu.
Hẳn không là bất chợt, thoáng qua. Dành cả ngày để lặng lẽ tâm sự vô thanh với hoa. Hoa không thể uống thì mình uống với riêng hoa. Cũng là hai kẻ tri âm bầu bạn.
Cam tâm tuý sổ bôi. “Cam tâm” đành lòng, có cái gì đó vui vẻ, yên ổn nhưng vui gượng kẻo mà… Vui ngoài mà bối rối, cam chịu ở bên trong
“Túy sổ bôi” nghĩa là “say mấy chén”. Đành lòng vui nên vừa uống mấy chén đã say. Nếu không có tâm sự với hoa, nếu bình thường uống rượu thì mấy chén này chưa thể say. Có thể hiểu: Đối ẩm với hoa, uống say rồi, vẫn còn thêm mấy chén nữa, cho say hơn

Đành lòng vui nên vừa uống mấy chén đã say (Ảnh: pinterest.com)
“Chỉ lo buồn, sầu thảm khi nghe hoa có nói thành lời..”. Người ẩm tửu quá say nên đã sống trong một thế giới khác ngoài thực tại. Tác giả xác nhận lời của hoa là có thật. Hoa đã nói thành âm thanh, bằng giọng người rõ ràng.
“Bất vị lão nhân khai” là tiếng nói của hoa. Nhà thơ chỉ kể lại cái điều mà Thiên Nhĩ Thông của mình nghe được ở một không gian khác. Các nhà thơ xưa, là những người đã sống trong văn hóa tu luyện, đã qua tu Đạo, tu Phật, họ quả thực đã câu thông được với những sinh mệnh của vũ trụ. Chẳng phải trong kinh A Di Đà, mọi sinh mệnh của thế giới Cực Lạc đều có thể đối thoại được với nhau hay sao?
Lời của hoa: BẤT VỊ LÃO NHÂN KHAI..Câu thơ có 5 tiếng này khiến cho lời của hoa ngắn như một phủ định triệt để, ngắn như một tuyên ngôn. Nó dường như là một nhát dao dứt khoát cắt đứt quan hệ mà người ẩm tửu tưởng rằng hoa và mình là tri kỷ. Hoa nói chuyện vô thanh với mình suốt một ngày…
Không vì người già mà nở
Lời của hoa quá bất ngờ, nó làm dậy sóng lòng người (lòng ta và lòng thi nhân). Ai có nỗi bẻ bàng bị tình phụ có thể thấy mình trong đó.

Không vì người già mà nở (Ảnh: pinterest.com)
Cảm hứng này từng có bài Mẫu Đơn của Tiết Đào:
“Hương nồng tỏa gợi tình sâu lắng

Lời chẳng trao, hàm ý thiết tha

Chỉ muốn bên hiên nhàn gối chiếu

Đêm khuya, thương nhớ, ngỏ cùng hoa..”
“Không vì người già mà nở” đâu phải lời nũng nịu gái trai? Đó là khí tiết, là phẩm chất của một loài hoa không chấp nhận bạo quyền để vâng mệnh làm vừa lòng bạo quyền.
Tôi tin vào tôi. Tôi là tôi. Như núi Kính Đình tôi vững chãi, ngạo nghễ mặc thường nhân…

Lưu thi nhân đã cho hoa nói nhưng thực ra hoa đang phát ngôn cho nhân cách, cho lòng tự tôn của chính mình. Cứ đến thời là tôi nở. Bản chất quốc sắc thiên hương là của tôi. Chẳng vì một nguyên nhân nào khiến tôi phải phụ thuộc.

Không chịu nhún nhường trước cường bạo, vì nhân cách của mình mà nở (Ảnh: pinterest.com)
“Không vì người già mà nở” có nghĩa là cũng không vì người trẻ mà tôi khoe sắc, lẳng lơ. Không vì bất cứ ai. Theo thiên tính theo thiên thời mà tôi nở.
Lưu là 1 trong “nhị Vương bát Tư Mã” định khôi phục sự đổ đốn cho nhà Đường nhưng kế hoạch “Vĩnh Trinh cách tân” đã thành mây khói. Lưu bị giáng chức đi đày. Rồi Đường Hiến Tông phục hưng, sùng Phật. Rồi 4 vị vua kế tiếp điên đảo triều chính. Đường Vũ Tông diệt Phật sùng Đạo Giáo, ngộ độc đan dược chết tuổi 36… Lưu là nhà chính trị. Có lẽ vậy mà ẩn mình trong hoa Mẫu Đơn thể hiện ý chí không lay chuyển của kẻ sỹ trong thời loạn…

Hôm nay, trước hoa, uống. Bùi ngùi, mấy chén, say (Ảnh: pinterest.com)
Có lẽ, cái hay nằm ở bàn lề khép mở 2 tâm trạng. Nó nằm ở hai tiếng ĐẢN SẦU (chỉ thấy buồn thăm thẳm).
Tưởng rằng mình đủ tư cách uống rượu trước một loài hoa nhân cách, khí tiết. Nên mình tương giao với hoa giữa thanh thiên bạch nhật. Cả 2 đều chính nhân quân tử đối diện, đâu cần có những nghi lễ. Cuộc tương ngộ này không phải là cần e ấp, truy hoan tình cảm gái trai.
Nó không cần bóng đêm để than thở, không cần nhiều người để có không khí lễ hội. Trước hoa Mẫu Đơn, thân già trải qua bao đọa đầy đang cần một đối tượng để tự vấn.

Câu 1 tự tin. Câu 2 thiếu tự tin. Đã ” đành lòng” buông xuôi nghèn nghẹn với mình với Hoa lại còn tìm một giải pháp thoát mình mới đối diện được với Hoa. Đó là uống say để quên thân phận già nua, thất bại; quên thân phận tài cao, chí khí nhưng bị hất ra ngoài thế sự. Về già, mong chén rượu đục như Đỗ Phủ. Chỉ nhờ rượu thăng hoa mình thành người khác thì mới có thể ngắm hoa Mẫu Đơn giữa ban ngày, không khoảng cách.

Người già nhưng tâm không thể già (Ảnh: pinterest.com)
Không hiểu có duyên nợ gì với loài hoa này mà Lưu Vũ Tích làm rất nhiều thơ cho Hoa. Đây là bài “Thưởng Mẫu Đơn”:
“Ngoài sân thược dược đẹp riêng mình,

Sen trước ao tranh một chút tình.

Duy chỉ mẫu đơn là quốc sắc,

Nở hoa chính lúc rộn kinh thành”
Thược dược có vẻ đẹp riêng; ngay cả sen mà ở trong ao cũng vừa đủ nối với hồn nhà thơ chỉ “chút tình”. Loài hoa chung thủy mà tri âm với Lưu vẫn là Mẫu Đơn.

‘Quốc sắc thiên hương’ vẫn là mẫu đơn (Ảnh: pinterest.com)
Bì Nhật Hưu vốn nổi tiếng bởi những bài thơ tự sự mô tả nỗi khổ đau của tầng lớp dưới đáy. Người ta thường nhớ tới ông trong “Lời than của bà già nhặt hạt giẻ” (Tượng uấn thán) với câu chuyện người phụ nữ già nua, cô quạnh nhặt hạt giẻ để cầm đói qua ngày bên đồi, nơi bời bời lúa chín sắp vào kho của quan…
“Cuối thu, quả dẻ chín

Rụng lăn dưới cỏ đồi

Lưng còng, bà tóc bạc

Nhặt dẻ, đạp sương mai

Hồi lâu được một nắm

Hết ngày đầy giỏ cời “..
Nhưng trước hoa Mẫu đơn, ông cùng hòa mình vào cảm hứng chung của các thi nhân cương cường giữ phẩm tiết :
“Hoa rụng cánh tàn mới toả thơm,

Tên hay người gọi “Bách hoa vương”.

Khoe rằng vẻ đẹp không đâu sánh,

Đệ nhất nhân gian một thứ hương.”

Khoe rằng vẻ đẹp không đâu sánh. Đệ nhất nhân gian một thứ hương. (Ảnh: pinterest.com)
La Vinh
Quốc sắc thiên hương: Vì sao hoa Mẫu Đơn gắn với nhan sắc nàng Kiều và Dương Quý Phi?
Nguồn gốc của ‘quốc sắc thiên hương’ và vì sao chỉ có Mẫu Đơn mới xứng là hoa trong thiên hạ?
Khóa học đặc biệt Minh Huệ – học để bồi đắp thiện lương, để làm người chân chính…

Cập nhật ngày:
15-11-2017, 11:27

TIN LIÊN QUAN

Những thông điệp sâu sắc Nguyễn Du gửi gắm qua Truyện Kiều(P.3): Trời đất vô tình đâu có chiều theo cái tình của con người mà vận tác?

Người xưa coi văn chương là một hành vi sáng tạo rất thiêng liêng. Văn là để chuyên chở Đạo Đức. Nó như kim chỉ nam chỉ đạo những con chữ sinh thành dưới ngọn bút lông. Vì thế, văn chương là cái Chí, là quan niệm nghiêm túc về cuộc sống. Tài năng

Hương sắc Việt Nam: Mẹ ơi, con mơ mãi mẹ trẻ lại, đâu người thiếu nữ kiêu sa của một thời?

Hương sắc Việt Nam là món quà của ban biên tập Nghệ Thuật Đại Kỷ Nguyên dành tặng những người con đất Việt gắn bó với văn hóa truyền thống nên thơ của nước nhà và mong muốn vẻ đẹp này được lưu giữ mãi không phai với thời gian… Con lui cui cùng

Ai ơi sực tỉnh đi thôi, Đại Giác Giả dưới trần gian đang đợi. Vì cứu độ chúng sinh, Ngài đã đến rồi!

Bệnh là tìm đến thuốc Đau là vào nhà thương Kém sức khỏe – thể dục Luống cuống tìm con đường Đời: sinh, lão, bệnh, tử Tứ khổ đế, lẽ thường Đã rớt xuống cõi tục Là lầm lụi xót thương. Trời đã bắt con người Nương náu

Kiệt tác Đường thi của Bạch Cư Dị: Cứ tưởng xuống trần chơi ít bữa, nào ngờ phút chốc đã trăm năm…

Bạch Cư Dị (772 – 846), biểu tự Lạc Thiên, hiệu Hương Sơn cư sĩ, Túy ngâm tiên sinh hay Quảng Đại giáo hóa chủ, là nhà thơ Trung Quốc nổi tiếng thời nhà Đường. Ông là một trong những nhà thơ hàng đầu của lịch sử thi ca Trung Quốc. Những người yêu

Muôn sắc hoa, muôn sắc cuộc đời: Như trái tim lửng lơ nhỏ lệ, trĩu nặng hồng hoa gượng cùng nhân thế…

Anh Đào mong manh, Hoa Chuông trắng ngần Giai điệu thanh khiết Ướp vào lá xanh Tigon trái tim Lửng lơ nhỏ lệ Nặng trĩu màu hồng Gượng cùng nhân thế. Hải Đường kiêu sa Tràn căng, lộng lẫy Anh Túc run rẩy Trên đỉnh rét gào

Những ‘thiên đường Maldives’ có thật ở Việt Nam

Cơn sốt mang tên thiên đường Maldives về một vùng biển đẹp như thiên đường sẽ biến mất trong vòng 50 năm nữa đã cuốn hút rất nhiều du khách từ nhiều nơi trên thế giới tìm về. Ở Việt Nam cũng có những thiên đường biển đẹp

Những thông điệp sâu sắc Nguyễn Du gửi gắm qua Truyện Kiều(P.2): Điều gì giúp thế nhân thoát khỏi vô minh?

Người xưa coi văn chương là một hành vi sáng tạo rất thiêng liêng. Văn là để chuyên chở Đạo Đức. Nó như kim chỉ nam chỉ đạo những con chữ sinh thành dưới ngọn bút lông. Vì thế, văn chương là cái Chí, là quan niệm nghiêm túc về cuộc sống. Tài năng

Nguồn gốc của ‘Nhất tự vi sư, bán tự vi sư’: Khi những ngày sôi động lắng xuống…

Người xưa có câu: “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, có nghĩa là “Một chữ là thầy, nửa chữ (cũng) là thầy”. Câu này nhắc nhở mỗi người về đạo thầy trò: sống ở đời là “phải biết ơn người dìu dắt, dạy dỗ mình, dù chỉ là điều nhỏ nhặt nhất”. Trong ...

THỦ THUẬT HAY

Thủ thuật

Vì sao thư rác tới? Cách phòng tránh

Do những kẻ vô đạo đức có thể kiếm được lợi nhuận từ việc gửi thư rác nên mới có nhiều những e-mail không mong muốn, gây phiền nhiễu và thường là bất hợp pháp xung quanh ta đến vậy.

Thủ thuật

System Info - Thêm thông tin trong mục giới thiệu, sao lưu SHSH blobs ngay trên máy

Apple đã cung cấp cho người dùng một số thông tin về iPhone, iPad trong mục giới thiệu như tên, số hiệu máy, phiên bản hệ điều hành, dung lượng, imei v.v...

Thủ thuật

Đây là những gì bạn cần làm khi Windows 10 không còn được hỗ trợ trên PC

Máy tính của bạn đã có sẵn phiên bản Windows 10 Creators Update chưa? Bản cập nhật miễn phí mới nhất của Microsoft cho hệ điều hành đang liên tục phát triển bao gồm nhiều tính năng mới. Tuy nhiên, không phải ai cũng có

Thủ thuật

Hướng dẫn ẩn trạng thái online trong Messenger với vài bước đơn giản

Mặc định mỗi khi sử dụng Facebook, trạng thái sử dụng của người dùng trong ứng dụng Facebook Messenger sẽ được hiển thị là Online thông qua chấm xanh lá cây kế bên ảnh đại diện. Bên cạnh lợi ích là cho phép người khác

Thủ thuật

Facebook group và Facebook page trong marketing online

Ngày nay, các group và các page trên Facebook đã, đang và sẽ trở thành những miếng bánh béo bở trong các dịch vụ quảng cáo trực tuyến mang lại khoản lợi nhuận kếch xù cho các nhà marketing và các chủ doanh nghiệp.

ĐÁNH GIÁ NHANH

Điện thoại / Đánh giá

Đánh giá camera Xperia XZ: Lấy nét nhanh, màu sắc tốt, camera selfie đẹp

Sony Xperia XZ được xem là thiết bị di động chụp hình tốt nhất của dòng Xperia XZ, thực hư ra sao hãy cùng theo dõi bài viết này để biết thêm chi tiết.

Máy tính / Đánh giá

Đánh giá Asus FX504: Không chỉ thiết kế “cool” ngầu mà còn là hiệu năng ấn tượng

Asus FX504 thực sự khiến mình ấn tượng với cái cách mà đội ngũ thiết kế của hãng tạo nên vẻ đẹp cho sản phẩm. Những họa tiết Maya cổ không chỉ tạo nên cảm giác huyền bí mà còn là dấu ấn riêng của chủ sở hữu mỗi khi

Điện thoại / Đánh giá

Đánh giá giao diện ZenUI trên Asus Zenfone Go và Go Plus: Nhẹ nhàng, tiện lợi và tùy biến cao.

Đánh giá giao diện người dùng trên Asus ZenFone Go, smartphone có thiết kế trẻ trung và giá bán rất vừa túi tiền với đại bộ phân người dùng Việt Nam.