Trên máy ảnh DSLR cũng như MRL, có một số nút rất ít được sử dụng đến cũng như khai thác hết công dụng của nút đó trong từng trường hợp cụ thể. Trong bài viết này, TCN muốn chia sẻ một nút đã có rất lâu trên máy SLR và DSLR đó là nút DOF preview - Nút xem trước độ sâu trường ảnh.
[media=https://www.youtube.com/watch?v=XWqbTISunJ0?wmode]
Vị trí của nút xem trước độ sâu trường ảnh trên Canon 5D mark IV.
Hiện nay, nút này không còn xuất hiện trên các dòng máy MRL vì tính chất sử dụng EVF và màn hình của dòng máy này đã thể hiện độ sâu trường ảnh khi chúng ta thay đổi khẩu độ. Nhưng, nút này vẫn có tác dụng của nó mà các máy DSLR không bỏ đi. Sau đây là cách sử dụng và các trường hợp sử dụng nút này.
Trên các dòng máy SLR hoặc DSLR, nút này thường được bố trí gần ngàm ống kính. Và thường nhỏ hơn và đặt đối diện nút tháo lắp ống kính để dễ phân biệt.
Vị trí nút xem trước độ sâu trường ảnh trên máy Nikon D810.
1. Tác dụng của xem trước độ sâu trường ảnh.
Trong một số thể loại nhiếp ảnh, việc biết trước độ sâu trường ảnh hết sức quan trọng để quyết định lấy nét vào đâu của đối tượng để có thể có độ sâu trường ảnh tốt nhất ở khẩu độ lớn nhất có thể. Nhất là trong nhiếp ảnh macro, do ống kính tiến sát con vật quá nhỏ nên độ sâu trường ảnh rất mỏng, đội khi, ta có thể lấy nét vào giữa mộ con cánh cam với khẩu độ phù hợp có thể nét hết cả con cánh cam. Đây là lợi thế của nút xem trước độ sâu trường ảnh.
Tuy nhiên, yếu điểm của nút này khi sử dụng với kính ngắm quang học OVF thì sẽ bị tối đi do khẩu độ đang siết thật sự. Nhưng nếu chuyển sang chế độ liveview trên DSLR, ta có thể thấy rõ được điều này hơn.
2. Chụp đảo đầu
Không phải ai cũng đủ tiềm lực kinh tế để sắm đủ loại ống kính cho các thể loại nhiếp ảnh. Và các nhiếp ảnh gia đã có những 'sáng kiến' để bù lại việc thiếu ống kính, và thí dụ rõ nhất là việc đảo đầu một ống kính để có thể chụp macro.
Nhưng với các ống kính ngày nay, khi tháo ống kính ra khỏi ngàm thì ống kính sẽ tự động trở về khẩu độ lớn nhất vì vòng khẩu được điều khiển bằng điện tử. Trong trường hợp này, trước khi tháo ống kính ra, người chụp có thể hiệu chỉnh siết khẩu trước, sau đó nhấn vào nút xem trước độ sâu trường ảnh và tháo ống kính ra trước khi tắt máy ảnh. Lúc này, khẩu độ của ống kính giữ nguyên như lúc ta chỉnh tên máy và chỉ việc đảo đầu để chụp một bức ảnh macro có độ sâu trường ảnh như mong muốn.
Hình bên phải: Lúc nào ống kính không có vòng chỉnh khẩu độ cũng mở hết khẩu độ khi tháo ra.
Hình bên trái: Sử dụng kỹ thuật mở ống kính với nút xem trước độ sâu trường ảnh lá khẩu sẽ khép
Đảo đầu ống kính để chụp macro. Có thể siết khẩu để có độ sâu trường ảnh như ý muốn.
3. Chụp Freelensing
Trong một số trường hợp, nhiều người chụp ảnh muốn tháo ống kính ra khỏi máy chụp để tạo hiệu ứng gần giống như baby lens và cho phép lọt sáng phía sau ống kính nhằm giảm tương phản tạo hiệu ứng 'lãng mạn' trong hình ảnh. Đương nhiên, điều này vẫn có thể chụp bình thường và làm hiệu ứng này bằng các phần mềm chỉnh ảnh. Nhưng, chụp với kỹ thuật này trên DSLR vẫn làm cho nhiều người thích thú.
Với trường hợp này, để kiểm soát độ sâu trường ảnh ta vẫn làm giống như kỹ thuật chụp đảo đầu ống kính.
Chụp freelensing tháo ống kính ra khỏi máy và chụp.
4. Modeling Flash (Xem hướng bóng đổ khi chụp đèn flash)
Khi chụp hình với flash, ta thường không biết trước hướng bóng đổ của đối tượng như thế nào lên trên hậu cảnh. Nhưng với nút xem trước độ sâu trường ảnh, khi người dùng nhấn vào, đèn flash sẽ chớp liên tục một khoảng thời gian ngắn để cho người chụp có thấy được vùng đổ bóng cũng như độ sáng trên đối tượng.
Điều này rất tiện khi ta chụp với nhiều flash rời với bộ kích đèn (lưu ý: nên mua bộ kích đèn có tính năng modeling flash)
5. Gán cho nút này một chức năng mới.
Đối với một số dòng máy, một số tính năng phải vào menu để hiệu chỉnh hoặc kích hoạt. Vì thế, để tiện dụng cho việc chụp hình, một số nhiếp ảnh gia đã gán cho các nút 'ít được sử dụng' theo đúng tính năng gốc của nó sang một tính năng khác tiện dụng hơn. Hãy tìm hiểu nút tính năng nào mà bạn hay sử dụng nhưng không có các nút vật lý, có thể vào menu gán cho nút xem trước độ sâu trường ảnh thường 'ở không' này nhiệm vụ mới.
Có thể gán cho nút xem trước độ sâu trường ảnh chức năng khác trong menu.
Mong rằng qua bài này, các bạn có thể sử dụng tối đa chiếc máy ảnh DSLR của mình. Anh em còn mẹo nào trên các loại máy thì cùng nhau chia sẻ nhé.