Máy ảnh không gương lật nói chung đang ngày càng trở nên phổ biến do người dùng ngày càng có những yêu cầu cao hơn, tốt hơn về hình ảnh so với những dòng máy ảnh compact ngày xưa và một yếu tố cũng không nhỏ là sự gọn nhẹ, có thể dễ dàng cầm theo bên mình mọi lúc hoặc có thể dùng nó như là một phương án backup cho bộ DSLR nặng nề của mình. Hiện tại, máy ảnh không gương lật là phân khúc phát triển nhanh nhất trong thị trường máy ảnh kỹ thuật số những năm gần đây và Sony là một trong những hãng được rất nhiều người sử dụng, trải dài từ mục đích sử dụng từ chuyên nghiệp đến không chuyên cũng như gia đình... và tất nhiên họ cũng có rất nhiều máy ảnh đã ra mắt và trong số đó cũng có không ít máy đã ngừng sản xuất nhưng có không ít người vẫn tìm mua cũ để sử dụng do thói quen, tính năng và do người quen giới thiệu...

Chúng ta tổng hợp các phân khúc máy ảnh không gương lật của Sony đã và đang có mặt trên thị trường, ngoài ra mình còn phân loại theo từng nhóm, mục đích sử dụng cũng như các kích thuước cảm biến để giúp các bạn tham khảo. Bên cạnh đó việc hiểu và biết về các loại máy còn giúp bạn tự chọn được máy nào phù hợp nhất với nhu cầu hiện tại và tương lai cũng như túi tiền của bạn.

Nói thêm một ít về lich sử các dòng máy của Sony:

• Sony Alpha hay Sony α là dòng sản phẩm máy ảnh DSLR và SLT được Sony công bố vào ngày 5 tháng 6 năm 2006. Sony α được thành lập và mở rộng dựa trên công nghệ máy ảnh của Konica Minolta và hệ thống ngàm ống kính của Minolta AF. Trước Sony, Minolta đã sử dụng thương hiệu α cho hệ thống máy ảnh AF của họ tại thị trường Nhật Bản, khi thành lập Sony Alpha, Sony cũng giữ lại hệ thống ngàm ống kính đã được Minolta sử dụng đó là hệ thống 'ngàm A' như chúng ta biết hiện nay.
• Sony tham gia vào thị trường máy ảnh DSLR bắt đầu từ tháng 7 năm 2005, bắt đầu với sự kiện công ty này liên doanh với Konica Minolta. Từ 2006 đến 2008, Sony là công ty phát triển nhanh nhất trên thị trường DSLR, đạt 13% thị phần trong năm 2008 và trở thành công ty DSLR lớn thứ ba trên thế giới.
• Tháng 5 năm 2010, Sony giới thiệu hai mẫu máy ảnh ống kính rời không gương lật Alpha NEX là NEX-3 NEX-5 và hệ thống ngàm E dành riêng cho các máy ảnh không gương lật của mình.
• Tháng 8 năm 2011, Sony xác nhận đang sản xuất dòng máy ảnh Full frame. Rồi cho đến 2013 dòng máy Alpha ra đời với cảm biến Full frame với các đại diện A7 và A7R làm mưa làm gió trên thị trường, cho đến nay, hệ thống A7series đã tròn 4 năm với rất nhiều thành công.
• Các máy ảnh Sony Alpha được thiết kế và sản xuất theo nguyên tắc, mẫu máy cao hơn trong dòng sản phẩm thì có thêm tính năng so với mẫu thấp hơn bên dưới mình.

Sự khác nhau về kích thước của ngàm E và ngàm A Sony. Ngàm E-mount (bên trái) và công nghệ không gương lật đem lại nhiều ưu điểm so với A-mount (bên phải), giúp thu gọn thân máy cũng như sản xuất được những ống kính nhỏ hơn ở cùng tiêu cự và khẩu độ.

• Ngàm A: Chuẩn ngàm được áp dụng trên các dòng máy có gương DSLR hoặc gương mờ SLT Alpha (ILCA-xx, DSLR-Axx, SLT-Axx). Dấu hiệu màu cam đỏ với một vòng tròn màu cam đỏ đánh dấu trên máy ảnh dùng ngàm A. Với ống kính, hãng cũng phân biệt bằng mã ống kính, ví dụ ghi là SAL50M28 thì chữ A cho biết ống kính thuộc ngàm A.

• Ngàm E: Ngàm sử dụng các ống kính từ khi Sony sản xuất dòng máy ảnh NEX (3,5,7...) với chuẩn ngàm mới của họ là ngàm E (ILCE-xx, NEX-xx). Chữ 'E' trong ngàm E là chữ viết tắt của khoảng cách 18mm (Eighteen mm) từ ngàm đến cảm biến của các máy ảnh E-mount. Dòng máy ảnh E-mount hoàn toàn không dùng gương lật, có thể hoán đổi ống kính. Mặc dù có đặc điểm nhỏ gọn đáng kể và dễ dàng mang theo, máy ảnh E-mount vẫn có khả năng cho kết quả hình ảnh không thua kém máy ảnh A-mount. Ký hiệu dòng máy sử dụng ngàm E có dấu chấm trắng, mã ống kính có chữ E, ví dụ SEL16F28.

Ở nội dung bài này, chủ yếu mình sẽ nói về dòng máy ảnh không gương lật sử dụng ngàm E của Sony, nên mình sẽ bỏ qua các nội dung liên quan đến dòng A để các bạn khỏi bị phân tâm.

Dòng thời gian sự xuất hiện của các dòng máy ảnh không gương lật ngàm E:

• Theo như bảng trên thì chúng ta dễ dàng xác định được chiếc máy ảnh mà mình cần tìm đã ra đời vào khoảng thời gian nào, thuộc phân khúc máy dòng nào, cũng như nó là máy ảnh Crop hoặc máy Full frame.
• Dễ nhận thấy là bắt đầu quý 2/ 2017 Sony đã cho ra mắt phân khúc dòng máy ảnh chuyên nghiệp_Professional với đại diện máy A9 chứ không còn được ví von là 'máy chỉ để chơi, không dùng để làm việc nghiêm túc như trước giờ'.
• Thứ tự phân cấp các dòng máy dành cho mọi nhu cầu từ Mới bắt đầu_Entry level với các dòng NEX-3 cũng như dòng lai E-mount nhưng dáng DSLR ngày xưa cho đến các dòng Trung gian_Mid-range NEX-5, cao hơn là dòng Nâng cao_Advanced Amateur với các đại diện dòng Sony A6000/6300/6500 cho đến dòng Sony A7series với phân khúc cao hơn Bán chuyên_Semi-Professional với chiếc A7 III chuẩn bị xuất hiện và cao nhất là dòng dành cho Chuyên nghiệp_Professional với đại diện máy A9.
• Giai đoạn bắt đầu khoản từ những năm 2010 cho đến 2014 là quá trình của những chiếc máy dòng phổ thông với giá rẻ hoặc một số máy ở các dòng cao hơn trung gian với vòng đời ngắn ra mắt và kết thúc trong khoảng 1 năm.
• Càng về sau thì dòng đời máy được kéo dài ra hơn với chu kỳ sản phẩm thường kéo dài từ ba đến năm năm với sự ra mắt của các dòng máy Nâng cao cũng như Bán chuyên như dòng A6xxx Crop và A7series Full frame có thể do như cầu sử dụng nhiều cũng như về chất lượng đáp ứng được nhu cầu sử dụng.

Bảng tổng hợp so sánh thông số của các dòng máy ảnh không gương lật ngàm E chia theo ngày ra mắt:

Bảng tổng hợp trên dành cho các bạn tham khảo về tổng thể cấu hình cũng như loại máy và sự khác nhau giữa chúng. Nhìn vào bảng trên chắc các bạn cũng khá rối vì nó có rất nhiều máy được ra đời và kết thúc vòng đời của mình và nó lại lẫn lộn giữa các phân khúc máy cũng như cảm biến Crop và Full.

Để chi tiết và rỏ ràng hơn là bảng phân chia theo thứ tự phân cấp các dòng máy thành 2 bảng riêng, 1 bảng dành riêng cho dòng Mới bắt đầu_Entry level và các dòng Trung gian_Mid-range, 1 bảng còn lại là các máy dòng Nâng cao_Advanced Amateur và dòng Bán chuyên_Semi-Professional cũng như dòng Chuyên nghiệp_Professional

1. Dòng dành cho người Mới bắt đầu_Entry level và các dòng Trung gian_Mid-range:

A. Dòng Mới bắt đầu_Entry level là dòng máy cho người mới bắt đầu tìm hiểu máy ảnh bao gồm các tính năng cơ bản, dễ sử dụng, tính tự động cao. Sử dụng cảm biến Crop APS-C.

Ngoài ra, còn một dòng lai E-mount khác, ít được biết đến hơn, mang dáng DSLR ngày xưa là α3000/α3500 với kích thước thân máy lớn hơn, mới nhìn tương tự những dòng DSLR bình thường.

Dòng α5000 và α5100 ở phân khúc này được ra mắt vào đầu năm 2014 khi mà dòng đời của các dòng máy NEX chuẩn bị kết thúc và vẫn mang dáng vẻ Rangefinder của chiếc A6000 hiện tại mặc dù nó chỉ là dòng thấp thôi, không liên quan đến dòng α3000/α3500 bên trên.

B. Dòng Trung gian_Mid-range là dòng máy dành cho người mới bắt đầu cũng như những người chuyển từ các dòng máy khác, các hãng khác qua, bao gồm các tính năng cơ bản, dễ sử dụng, tính tự động cao. Sử dụng cảm biến Crop APS-C.

Đây là dòng cao hơn so với dòng NEX-'3' với việc thêm nhiều chức năng tiện ích bao gồm kết nối Wi-Fi, cảm ứng, khả năng cài đặt ứng dụng từ Internet... Bên cạnh đó, hệ thống điều khiển được làm mới cũng là một trong những tính năng được rất nhiều người chú ý bởi nó có khả năng ảnh hưởng lớn đến quá trình sử dụng. Về thiết kế thì dòng NEX-'5' bao gồm: NEX-5/5C, NEX-5N, NEX-5R và NEX-5T dựa trên thiết kế của dòng Alpha NEX-5 tuy nhiên ở chiếc NEX-5T và NEX-5R có màn hình xoay lật 180° chứ không phải là màn hình lật lên xuống.

2. Dòng Nâng cao_Advanced Amateur, Bán chuyên_Semi-Professional và dòng Chuyên nghiệp_Professional:

C. Dòng Nâng cao_Advanced Amateur là dòng máy có các tính năng cao cấp hơn tuy vẫn còn thiếu nhiều tính năng cao cấp do phụ thuộc bởi công nghệ và sức mạnh của phần cứng, giá rẻ và mềm hơn các dòng cao do sử dụng các thành phần, thiết kế vẫn là các linh kiện tương đối rẻ, ở dòng này, tuổi thọ của máy đã được nâng lên với khả năng chụp được quá 100.000 tấm, các đại diện thông dụng là Sony A6000/6300/6500 hay 2 đại diện dòng NEX đã ngừng sản xuất là NEX-7 và NEX-6, vẫn sử dụng cảm biến Crop APS-C để giúp giảm giá thành hơn so với loại cảm biến Full frame.

• Là dòng máy hướng đến sở thích hoặc việc chụp không chuyên, những người thích nhiếp ảnh và đang tìm kiếm một chiếc máy ảnh tốt để có thể chụp mọi thứ hằng ngày khi ta nhìn thấy. Có thể là những hình ảnh về những chuyến đi chơi, du lịch, hình ảnh trong gia đình,...

Dòng máy Sony NEX-6 là chiếc máy ảnh ra đời sau, mang nhiều nét tương đồng với chiếc NEX-7 ra mắt trước đó 1 năm. Là dòng máy ảnh cao cấp hơn nhiều so với các dòng NEX trước đó, nếu so với NEX-C3 hay NEX-5N thì thân hình của NEX-7/6 to hơn khá nhiều, vẫn là kiểu thiết kế với dáng Rangefinder nhưng NEX-7 có phần đệm tay bằng da thay vì nhựa thông thường như trên NEX-C3 hay NEX-5N. Sony trang bị cho NEX-7 hệ thống điều khiển với ba bánh xe điều khiển (hai ở trên đỉnh và một ở đằng sau), cho phép người dùng chọn giữa các chế độ chụp và các tính năng một cách chuyên nghiệp nhất. Không những thế, NEX-7 còn là chiếc mirrorless đầu tiên trên thế giới vào thời đó sử dụng ống ngắm OLED TruFinder độ phân giải XGA, đem tới khả năng quan sát vật thể một cách rõ nét và độ tương phản cao. NEX-6 thì được trang bị kính ngắm điện tử EVF công nghệ OLED, có độ phân giải XGA, vòng chỉnh chế độ chụp P/A/S/M, hai bánh xe chỉnh thông số (khẩu, tốc, ISO,...) và màn hình lật lên xuống. NEX-6 cũng được trang bị khả năng lấy nét theo pha với 99 điểm nét giúp việc lấy nét nhanh hơn.

Ngoài ra, ở thời điểm này chúng ta còn thấy sự xuất hiện của chiếc Hasselblad Lunar_ là bản kết hợp giữa hai thương hiệu Hasselblad và chiếc Nex-7 của Sony, cơ bản thì Hasselblad chỉ lấy thân của Nex-7 rồi đắp các thành phần khác vào chứ không can thiệp sâu vào vỏ của Nex-7. Với giá bán ra khoảng 6,5 ngàn USD vào thời điểm ra mắt chúng ta có rất nhiều lựa chọn khác nhau cho nguyên vật liệu để Hasselblad gắn vào cái báng cầm của NEX, và chỉ có cái báng này là nhìn đẹp nhất trên chiếc máy này.

Ở cùng phân khúc nhưng mới hơn chúng ta có dòng A6xxx như chiếc A6000 đã quá nổi tiếng trong thời gian qua, tiếp theo là đại diện A6300 và A6500, đây là những đại diện được Sony quảng cáo là chiếc máy ảnh không gương lật có hệ thống lấy nét nhanh nhất thế giới 0,06 giây với 425 điểm lấy nét AF. Với thiết kế nhỏ gọn và chất lượng vượt trội, hiện các model này đang được săn lùng rất nhiều, trong đó Sony A6000 là một trong số những model được săn lùng nhiều nhất.

Nếu bỏ qua chiếc Sony A6000 đã ngừng sản xuất thì hai chiếc A6300 và A6500 còn lại sở hữu hệ thống lấy nét tự động tốt nhất hiện nay, mặc dù nó không phải là nhanh nhất, nhưng cho đến nay nó được coi là thông minh nhất và có khả năng đáp ứng nhanh nhất, và một điều nữa là nếu đem so với các dòng DSLR cùng phân khúc thì có lẽ không có đại diện nào có khả năng tương tự.

• Về khả năng quay phim, bắt đầu từ dòng này chúng ta có khái niệm quay phim bằng mirrorless và chiếc A6000 đã làm rất tốt công việc của mình, A6300 và A6500 thừa hưởng khả năng quay phim của A600, được nâng cấp khả năng quay 4K toàn cảm biến. Điểm trừ duy nhất là việc quản lý nóng máy khi quay mà thôi.
• A6500 là chiếc mirrorless APS-C được tích hợp bộ xử lý ảnh được nâng cấp cho tốc độ hoạt động nhanh hơn và đặc biệt có thể chống rung 5 trục với mức độ hiệu quả lên đến 5 stop, tương thích với dàn ống kính E-mount của Sony hiện nay và tương thích với một vài ống kính A-mount thông qua ngàm chuyển của Sony như đàn anh Sony A7R II hay A7 II. Ngoài ra Sony A6500 còn có nhiều đổi mới để phục vụ những tay máy chuyên nghiệp tốt hơn như bộ nhớ đệm lớn hay màn hình cảm ứng.
• Chiếc Sony A6500 nói riêng và dòng A6x00 nói chung là một minh chứng rõ ràng cho thấy Sony có thể gây khó khăn cho các nhà sản xuất khác trong thị trường máy ảnh mirrorless APS-C. Chiếc máy nhỏ gọn này chứa bên trong phần cứng mạnh mẽ, tính năng thường thấy trên các máy cao cấp mà giá chỉ bằng một thiết bị tầm trung. Sự thành công đó đã được chứng minh qua doanh số và sự phổ biến của dòng máy ảnh này.

D. Dòng Bán chuyên_Semi-Professional bắt đầu của dòng này là sự xuất hiện của series máy với mã bắt đầu là A7x và chiếc máy mới nhất dòng này là chiếc A7R III sắp được bán ra trong vài ngày tới, đặc điểm là có cảm biến Full frame. Đây là các mẫu máy cao cấp của Sony và được đầu tư mạnh mẽ, kết hợp với các ống kính G Master và Carlzeiss với chất lượng quang học cao và thiết kế nhỏ gọn, chất lượng không thua kém các máy DSLR cao cấp của các hãng khác.

• Là dòng máy hướng đến những người bán chuyên nghiệp, tức là sử dụng máy ảnh không phải là mục đích kiếm tiền chính hoặc dùng nó như là một dạng máy backup cho bộ máy hoặc dàn máy có sẵn của mình.

Các dòng máy A7 thường có cấu hình cao, đầy đủ các tính năng. Hỗ trợ người dùng chuyên nghiệp theo mục đích khá rõ ràng, cụ thể:

• Sony A7: sử dụng với mục đích chụp nhanh như thể thao, phóng sự... với khả năng lấy nét theo pha kết hợp lấy nét contrast nhanh, chính xác, tốc độ chụp cũng nhanh hơn so với A7R (5fps so với 4fps), dành cho những ai không quan tâm lắm đến độ phân giải (24.3MP so với 36MP)
• Sony A7R: sử dụng với mục đích cần độ chi tiết cao với độ phân giải lớn, dãi dynamic-range, rộng không có bộ lọc răng cưa cho chi tiết cao nhất có thể, không quan tâm lắm đến tốc độ lấy nét. Thích hợp với các thể loại ảnh chân dung, thời trang, phong cảnh, quảng cáo...
• Sony A7S: ra đời sau một thời gian so với bộ đôi A7 và A7R, thế mạnh chính của dòng A7S là quay video với khả năng giải quyết được độ nóng trong khi quay. A7S được nâng cấp với dãi dãi dynamic-range tốt hơn, hình ảnh thu được ở độ phân giải FullHD 1080p chi tiết hơn với giảm thiểu được khá nhiều hiện tượng răng cưa cũng như moiré so với các máy ảnh khác, ngoài ra được tích hợp với bộ codec XAVC S mạnh hơn giúp khi quay video ở độ phân giải 1080p cho hình ảnh sạch hơn ở các mức ISO cao và khả năng quay 120fps slow motion ở độ phân giải 720p. Khả năng xuất ra video UHD 4K qua đầu thu gắn rời.​

Ở thời điểm này chúng ta còn thấy sự xuất hiện của chiếc Hasselblad Lusso_ là bản kết hợp giữa hai thương hiệu Hasselblad và chiếc A7R của Sony, về cơ bản thì nó cũng giống như chiếc Hasselblad Lunar như bên trên, chỉ thay đổi về thiết kế bề ngoài với loại 'phụ kiện' dắt tiền hơn từ Hasselblad chứ bên trong ruột vẫn là chiếc A7R mà thôi. Với giá bán ra khoảng hơn 10 ngàn USD vào thời điểm ra mắt so với bộ combo A7R và 24-70mm chỉ khoản 3 ngàn USD, liệu bạn có nâng cấp lên chiếc Lusso xa xỉ này không?

Cuối năm 2014 và đầu 2015 là thời điểm xuất hiện của hai dòng Sony Alpha a7 II và a7R II, nó là bản nâng cấp cho hai dòng A7 và A7R với những cải tiến:

• Sony A7 II: Cải tiến những chi tiết cần thiết giúp người chụp thao tác dễ dàng hơn. Máy sở hữu cảm biến full-frame 24.3 MP với hệ thống chống rung 5 trục do hãng phát triển, thân máy nặng và dày hơn, màn hình đẹp hơn cùng với việc hỗ trợ thêm một số tính năng trong chế độ quay phim. Kiểu dáng của A7 II vẫn dựa trên khung máy của A7. Tuy nhiên lớp vỏ ngoài đã được làm bằng chất liệu tốt hơn, khả năng chống bám vân tay và chịu mưa được cải thiện, bổ sung thêm một số bộ phận làm từ hợp kim magnesium hơn. Mặt trước đã được làm hoàn toàn từ kim loại và ngàm máy ảnh cũng chắc hơn. Phần báng tay cầm cũng làm lớn hơn để dễ cầm nắm.
• Sony A7R II: Sony đã rất tập trung khi đưa những công nghệ mới vào chiếc A7R II này, đặc biệt là nâng cấp cấu hình với cảm biến ảnh BSI-CMOS (Exmor R) 42.4MP, khả năng quay phim 4K, hệ thống chống rung 5 trục, 399 điểm lấy nét, kính ngắm điện tử OLED có độ phóng đại lớn... Về cơ bản, A7R II là sự kết hợp giữa thân máy của A7 II, tích hợp hệ thống ổn định hình ảnh 5 trục với cảm biến nằm bên trên. Tiếp đến là sự kết hợp thêm một số tính năng hỗ trợ quay phim của A7s như các Picture Profile (PP), S-log. A7R II cũng được tích hợp tính năng chụp không tiếng động (Silent Shooting) sử dụng màn trập điện tử (không dùng màn trập cơ), không gây ra tiếng động. Ngoài ra A7R II cũng bổ sung thêm cơ chế tắt/mở màn trập dạng e-front curtain shutter.

Sony A7S II là phiên bản nâng cấp của chiếc A7S, A7S II đã chính thức hỗ trợ ghi hình 4K vào thẻ nhớ, với thiết kế dựa trên khuôn máy của A7R II cũng như hỗ trợ chống rung 5 trục. Sony vẫn áp dụng bộ cảm biến full-frame Exmor 12.2 MP tương tự như phiên bản cũ, tích hợp kính ngắm điện tử EVF độ phóng đại 0.78x cùng lớp phủ T* của Zeiss. Ngoài ra độ bền màn trập của máy cũng được nâng lên 500.000 lần, hỗ trợ chế độ chụp im lặng. Ngoài ra, Sony cũng áp dụng khả năng quay Full HD 120fps ở chất lượng 100Mbps mà không bị crop khung hình như A7S và cũng hỗ trợ các profile màu mới như S-Gamut3.Cine/ S-Log3 và S-Gamut3/ S-Log3. Về khả năng chụp thiếu sáng A7S II sẽ có khả năng chụp thiếu sáng tốt hơn A7R II lên đến 2 stops, ISO của A7S II được nâng lên đến 409600.

E. Dòng Chuyên nghiệp_Professional là dòng máy có cấu hình cao nhất, linh kiện đắt tiền nhất, phù hợp với các mục đích sử dụng chuyên nghiệp.

Tổng kết

Qua quá trình phát triển 8 năm của dòng máy ảnh không gương lật ngàm E của Sony, từ chiếc NEX-3 cho đến chiếc máy dòng chuyên nghiệp A9 với sức mạnh cao nhất hiện nay, Sony đã giải quyết được toàn bộ các vấn đề phát sinh và phân khúc máy ảnh dành cho tất cả mọi người. Sony cũng đang tập trung vào 3 yếu tốc: Độ phân giải, độ nhạy sáng và tốc độ với tổng cộng 25 dòng máy ảnh đã được sản xuất cho đến thời điểm hiện tại, giúp người dùng có nhiều sự lựa chọn hơn, từ việc sử dụng những máy đã hết dòng đời với giá rẻ hoặc những máy mới được tích hợp các công nghệ mới nhất hiện tại.

Qua bảng liệt kê dòng thời gian sự xuất hiện của các dòng máy ảnh không gương lật ngàm E ở trên ta có thể thấy được thị trường máy ảnh Full frame đang là thị trường ổn định và Sony sẽ tập trung vào đó. Những máy ảnh cao cấp và đắt tiền như A7R III hay chiếc A9 chỉ là một phần nhỏ trong mảng máy ảnh thay ống kính. Nó không phải là con át chủ bài để thu hút người dùng. Sony sẽ vẫn chú tâm đến thị trường máy ảnh APS-C. Đây là sự khởi đầu rất tốt cho những ai mới bắt đầu chơi. Hiện tại giá của máy APS-C và Full Frame còn xa nhau vì những thành phần cơ học và linh kiện bên trong chênh lệch nhau khá nhiều. Tuy nhiên trong tương lai, có thể những thành phần đó sẽ ít đi, rút gọn lại hơn với sức mạnh cao hơn sẽ giúp giá thành sản xuất máy ảnh APS-C và Full frame sẽ gần nhau hơn, mọi người dễ dàng trang bị những bộ máy theo ý mình mà vẫn phù hợp với túi tiền hiện tại.