Cheng vận hành một cửa hàng thiết bị điện tử phát triển mạnh ở thị trấn Miaoxia. Tận dụng lợi thế từ mạng xã hội WeChat, cô quảng bá cho thương hiệu nào trả nhiều hoa hồng cho mình nhất, điển hình là OPPO và Vivo.
Được biết các khoản thanh toán này dao động từ mức 40 nhân dân tệ (6 USD) và tăng dần đối với di động cao cấp, trong trường hợp này những mẫu smartphone cao cấp của OPPO đã chạm ngưỡng 200 nhân dân tệ.
'Đó là lý do tại sao tôi tích cực quảng cáo OPPO R9 Plus cho các khách hàng tiềm năng', cô nói. 'Công việc kinh doanh của tôi đang rất ổn định, chưa bao giờ tốt hơn thế'.
Cheng và hàng chục ngàn người có cùng suy nghĩ đã tạo thành một đội quân tiên phong giúp OPPO và Vivo chống lại Apple và Samsung. Bằng cách hợp tác với những cửa hàng điện tử tại những tỉnh thành xa xôi, OPPO và Vivo đã bước ra từ hư không để chiếm vị trí số 1 và số 2 trong top những hãng smartphone bán chạy nhất Trung Quốc trong quý 3/2016.
Thậm chí, Xiaomi, thương hiệu được yêu thích tại Trung Quốc, cũng không thể cạnh tranh nổi, huống hồ chi là iPhone của Apple. Cụ thể hơn, thị phần iPhone tại Trung Quốc trong quý vừa qua chỉ đạt mức 7%, mức thấp nhất trong gần 3 năm qua.
OPPO và Vivo là công ty con thuộc tập đoàn BBK Electronics do tỷ phú ẩn dật Duan Yong Ping thành lập nên, bởi thế mà hai thương hiệu này mới dùng chung một chiến lược. Họ khai thác sức mạnh tiêu dùng của các khách hàng ở vùng nông thôn cách xa các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải. Do vậy, iPhone giá cao của Apple khó lòng có đất sống ở những vùng như thế.
Họ tránh sử dụng thương mại điện tử và hướng tới phát triển các cửa hàng, nơi 3/4 doanh số smartphone được bán ra. Trong khi đó, Apple lại không muốn hợp tác với những đại lý bán lẻ tự do ở địa phương, bởi đôi khi những người này thường bắt các thương hiệu phải chịu phí trưng bày và áp phích quảng cáo trong cửa hàng.
'OPPO và Vivo sẵn sàng chia sẻ lợi nhuận với các cửa hàng địa phương nên đã tạo ra được một mạng lưới bán hàng tích cực và trung thành trên khắp Trung Quốc', Jin Di, một nhà phân tích của IDC có trụ sở tại Bắc Kinh, nhận định. Mặc dù không hãng nào công khai chi tiết về các chương trình trợ cấp nhưng theo Jin, OPPO và Vivo là những công ty chịu chi nhiều nhất cho tiếp thị trong năm vừa qua. 'Họ đang làm một điều gì đó thực sự khác biệt, họ biết làm marketing tại địa phương'.
Trong nhiều năm qua, Trung Quốc là mảnh đất giàu tiềm năng đã thúc đẩy sự tăng trưởng của Apple và Samsung. Riêng Apple đã thu về gần 59 tỷ USD tại Trung Quốc trong năm tài chính 2015, còn giá cổ phiếu của hãng thì tăng hơn 60%. Có thời điểm, Trung Quốc đóng góp gần 30% doanh thu cho Apple. Hãng cùng với Xiaomi đã thay nhau chiếm lĩnh khắp thị trường này với các sản phẩm cao cấp của họ.
Ngay cả khi nền kinh tế Trung Quốc bắt đầu có những dấu hiệu bão hòa và bất ổn, CEO Tim Cook vẫn lạc quan cho rằng đây là một thị trường hứa hẹn và Apple sẽ đầu tư mạnh vào Trung Quốc cho những thập kỷ tới.
Sau đó, sự suy thoái của Trung Quốc cùng với việc iBooks và iTunes bị cấm tại đây đã khiến doanh thu Apple sụt giảm nhanh chóng. Nhưng quan trọng hơn cả có lẽ là sự cạnh tranh cực kỳ mạnh mẽ và hiệu quả của các thương hiệu địa phương. OPPO và Vivo vẫn chủ yếu cạnh tranh bằng các mẫu smartphone giá rẻ nhưng nếu họ tiến sâu hơn vào phân khúc cao cấp thì Apple sẽ cần một câu trả lời.
Một số người cho rằng mẫu iPhone kỷ niệm 10 năm ra mắt vào năm 2017 sẽ là át chủ bài giúp Apple giành thắng lợi.
'Apple cần cung cấp một thứ gì đó tiên tiến, đột phá để thu hút những người dùng smartphone tại Trung Quốc', Neil Shah, giám đốc hãng nghiên cứu Counterpoint Research cho biết. OPPO và Vivo có thể sử dụng thời gian Apple chững lại để củng cố vị trí của họ, ông nói thêm.
OPPO và Vivo đã xuất xưởng khoảng 40 triệu smartphone trong quý 3/2016, chiếm 34% tổng số smartphone được bán ra tại thị trường lớn nhất thế giới, theo IDC. Trong năm 2012, tổng thị phần của hai hãng này chỉ đạt khoảng 2,5%. Doanh số iPhone giảm hơn 1/3, xuống mức 8,2 triệu chiếc trong cùng thời kỳ, chưa bằng một nửa của Vivo. Samsung, từng một lần dẫn đầu thị trường, bây giờ chỉ chiếm khoảng 5% thị phần, theo Counterpoint.
Khi Apple chùn chân tại Trung Quốc, Tim Cook đã phải có những động thái nhằm thu hút người dùng mua iPhone. Cook đã tới Trung Quốc nhiều lần trong năm nay, công bố kế hoạch xây dựng trung tâm nghiên cứu ở Bắc Kinh và Thâm quyến cũng như đầu tư tới 1 tỷ USD vào Didi Chuxing đối thủ của Uber. Trong buổi báo cáo thu nhập quý vừa rồi, Cook vẫn tự tin rằng trong quý này thị trường Trung Quốc sẽ tăng trưởng trở lại.
Samsung từ chối bình luận về vấn đề này, trong khi Apple không phản ứng gì khi trang Bloomberg đề cập đến.
Chưa rõ Apple sẽ làm thế nào để lấy lại thị phần. Nỗ lực thâm nhập thị trường trung cấp với iPhone 5c và iPhone SE đều thất bại. Apple không tạo ra những cộng đồng mạng xã hội trực tuyến sôi động cho người dùng như những gì các đối thủ địa phương đang làm. Giảm giá để cạnh tranh sẽ khiến lợi nhuận của Apple bị ảnh hưởng.
OPPO và Vivo đưa những thông số kỹ thuật cao cấp vào một chiếc điện thoại được bán với giá rẻ hơn nhiều so với đối thủ của họ tại Trung Quốc. iPhone 7 được bán tại Trung Quốc với giá khởi điểm 5.388 nhân dân tệ trong khi đó chỉ cần bỏ ra 2.999 nhân dân tệ người dùng đã có trong tay chiếc OPPO R9 Plus với màn hình 6 inch, khung nhôm nguyên khối, camera 16 MP và pin dùng được trong 19 giờ (đàm thoại, xem hình ảnh và duyệt web). Smartphone cao cấp Xplay 6 của Vivo có giá 4.498 nhân dân tệ cũng rẻ hơn iPhone 7.
'Cả hai công ty này đều đầu tư rất mạnh vào thị trường marketing', Nicole Peng, giám đốc khu vực châu Á Thái Bình Dương đến từ công ty nghiên cứu thị trường Canalys cho biết. OPPO và Vivo có một vị trí vững chắc trong thị trường tầm trung với những mẫu điện thoại có giá từ 200 tới 500 USD, cô nói thêm. 'Chiến lược kênh offline của họ đã phát huy tác dụng'.
Người đàn ông đứng sau hai công ty đánh bại Apple tại Trung Quốc bắt đầu sự nghiệp ở phân khúc thấp của thị trường công nghệ. Duan kiếm tiền bằng cách bán đầu DVD, điện thoại và máy chơi game tương tự như của Nintendo. Bubugao Communication Equipment Co. Ltd., công ty mẹ của Vivo, nổi lên sau khi cơ cấu lại, chia tách vào năm 1999. Sau thời gian này Duan hợp tác cùng đồng nghiệp lâu năm Tony Chen và những người khác thành lập ra công ty có tên Guangdong OPPO Electronics Co.
Duan khá kín tiếng kể từ khi chuyển tới Mỹ vào năm 2001, nhưng thỉnh thoảng ông vẫn khiến mọi người phải chú ý. Năm 2006, ông bỏ ra 620.100 USD để giành chiến thắng trong cuộc đấu giá bữa ăn trưa với Warren Buffett, một mức giá kỷ lục. OPPO ra mắt smartphone đầu tiên với bàn phím cứng giống BlackBerry vào năm 2011. Cùng năm đó, Bubugao thành lập một công ty mà sau này sẽ trở thành Vivo.
Hiện tại, Vivo tập trung vào camera trong khi OPPO nổi bật với khả năng sạc nhanh và pin. Nhưng chiến lược offline của họ vẫn như cũ: Huy động hàng ngàn chủ cửa hàng tư nhân. OPPO cho biết họ bán smartphone của mình thông qua khoảng 240.000 cửa hàng tư nhân trong tháng Sáu - gấp sáu lần số cửa hàng McDonald trên toàn cầu.
Số cửa hàng của Vivo bằng một nửa của OPPO. Dù không tiết lộ doanh số nhưng OPPO tuyên bố rằng 90% smartphone của họ được bán offline, Jin cho biết.
Chiến thuật bán hàng online trong thời gian ngắn của Xiaomi nổi tiếng khắp thế giới nhưng nó chỉ thành công ở các thành phố lớn. Còn nếu áp dụng ở các vùng nông thôn thì lại không khả thi, bởi nơi đây người mua muốn được tư vấn và xem tận mắt sản phẩm. Bằng cách hợp tác với một mạng lưới cửa hàng offline, trong thời gian ngắn OPPO và Vivo đã xây dựng được một nền tảng mà các hãng khác khó lòng dõi theo.
Ngược lại, Apple có dưới 40 cửa hàng trên khắp Trung Quốc và hầu hết trong số đó nằm ở những thành phố lớn. Mặc dù các cửa hàng của Apple được khen là độc đáo và sang trọng với những thiết bị giá cao bóng bẩy bên trong nhưng người tiêu dùng Trung Quốc, đặc biệt là ở các thành phố nhỏ nghèo khó, thích bước vào các cửa hàng địa phương hơn bởi nó đáp ứng được nhu cầu của họ. Kiểu hỗ trợ sau bán hàng này chính là một công cụ marketing mạnh mẽ, Jin đến từ IDC cho biết.
Bây giờ, OPPO và Vivo không mấy quan tâm tới công ty có giá trị nhất thế giới - Apple. Giám đốc điều hành của họ nói rằng, chúng tôi sẽ tiếp tục gắn bó với chiến lược giúp công ty thành công và tiếp tục khám phá những chiến thuật mới nhằm duy trì vị thế. 'Chúng tôi phải giữ tâm trí thật sáng suốt trong thị trường có tốc độ thay đổi cực nhanh này', Allen Wu, phó chủ tịch phụ trách bán hàng của OPPO cho biết. 'Tất cả những gì chúng tôi cần làm là bình tĩnh và đưa ra những bước đi chính xác'.
Với Vivo, họ sẽ nhắm vào những người tiêu dùng trẻ tuổi với các thiết bị có hiệu suất cao. 'Camera và âm nhạc sẽ là trọng tâm chính của chúng tôi trong tương lai. Chúng tôi thấy rằng khách hàng đang mong đợi nhiều hơn trong hai lĩnh vực này', Ni Xudong, phó chủ tịch Vivo cho biết.
Thông điệp đó đã tạo ra tiếng vang lớn đánh vào thị hiếu của người tiêu dùng, trong số đó có cô Chen Siyu, một kế toán viên trẻ tuổi. Cô sử dụng smartphone Vivo của mình ít nhất 4 tiếng mỗi ngày để trò chuyện với bạn bè, xem video và thậm chí là xin việc làm.
'Tôi đã chọn Vivo vì thiết kế và khả năng chụp ảnh của nó', Siyu, 26 tuổi sống ở thị trấn Pu'tian, Phúc Kiến, chia sẻ. 'Giá bán không quá cao và không chậm lag sau khi sử dụng trong một thời gian dài như nhiều điện thoại Android khác'.
Còn tại Việt Nam, số liệu thống kê đến tháng 8/2016 của GfK cho thấy, thị phần smartphone nước ta vẫn bị ngự trị bởi Samsung, với 35,4% thị phần trong tháng 8. Tiếp sau đó là OPPO 27,2% và Apple đạt 7,1%. Cộng cả 3 hãng lớn lại thì thị phần chiếm đến 70% tổng thị trường smartphone, đẩy hàng chục thương hiệu khác về mức 30%.
Như vậy, gần chục thương hiệu lớn và loạt thương hiệu nhỏ lẻ khác cộng lại không bằng thị phần của Samsung và chỉ hơn thị phần OPPO khoảng 3%.
Nguồn:Thế giới di động
