Hai siêu phẩm smartphone năm nay đều được trang bị những phương pháp bảo mật hiện đại. Tuy nhiên đâu mới thực sự là smartphone cân bằng giữa sự bảo mật và thuận tiện?

Có thể nói lĩnh vực bảo mật sinh trắc trên smartphone đã có một bước tiến khi hai nhà sản xuất lớn nhất là Samsung và Apple đều được trang bị cùng một hình thức bảo mật mới: bảo mật khuôn mặt. Sự khác biệt là bảo mật khuôn mặt trên Note 8 chỉ là một trong ba cơ chế bảo mật sinh trắc, nhưng lại là phương pháp bảo mật duy nhất trên iPhone X. Như vậy, trên Note 8, bạn có nhiều lựa chọn hơn. 

Tất nhiên, mỗi phương pháp bảo mật sinh trắc học đều có độ bảo mật cũng như các ưu nhược điểm riêng. Có thể nói vân tay và mống mắt là những hình thức có độ bảo mật cao hơn, vì đây là hai đặc điểm sinh học rất khó trùng lặp, thậm chí với cả những cặp sinh đôi. Trong khi đó, việc tìm kiếm những người có khuôn mặt 'na ná' nhau không phải khó, còn trường hợp gần như giống nhau y hệt (sinh đôi) cũng không ít. Bù lại, đây là phương pháp bảo mật đơn giản và dùng tiện lợi hơn.

Trên iPhone X, Apple đã hứa hẹn đem lại cho phương pháp quét khuôn mặt độ bảo mật cao hơn. Cách làm của họ, không giống như những kỹ thuật trước đây, là quét khuôn mặt bằng tia hồng ngoại và số hóa một mô hình 3D của khuôn mặt. Kết hợp với những hình thức khác như xác thực mắt nhìn hay công nghệ AI, Apple từng tuyên bố rất mạnh mẽ về mức độ bảo mật của Face ID.

Tuy nhiên chỉ sau chưa đầy nửa tháng, nhiều thử nghiệm đã chỉ ra rằng Face ID có thể không đảm bảo như Apple khẳng định. Những thử nghiệm ban đầu cho thấy các cặp sinh đôi hoặc sinh ba có thể dễ dàng đánh lừa được Face ID. Đây là điều Apple đã cảnh báo từ trước, nhưng có lẽ họ đã không ngờ đến hàng loạt trường hợp vượt qua Face ID tiếp theo.

Cậu bé 10 tuổi mở được iPhone X của bố mẹ là trường hợp qua mặt Face ID mới nhất

Có thể kể đến việc hai người anh em họ, với khuôn mặt không giống nhau hoàn toàn, đã có thể cùng mở khóa một chiếc iPhone X. Vài ngày sau, tiếp tục đến một cậu bé 10 tuổi mở được iPhone X của cả cha và mẹ, khiến cha mẹ cậu bé này cảnh giác và nghĩ tới chuyện xóa bớt tin nhắn cá nhân. Những trường hợp với khuôn mặt chỉ hơi giống nhau cũng có thể mở được Face ID cho thấy có một kẽ hở trong cách hoạt động và học hỏi của hệ thống này. 

Bkav là đơn vị đầu tiên vượt qua được Face ID bằng mặt nạ

Khám phá đình đám nhất gần đây liên quan đến iPhone X đến từ công ty bảo mật Việt Nam Bkav. Chỉ với một chiếc mặt nạ được chế tạo thủ công, các nhà nghiên cứu của Bkav đã có thể mở khóa thành công Face ID, trong khi trước đó Apple cho biết họ đã hợp tác với những nhà sản xuất mặt nạ chuyên nghiệp để 'dạy' cho hệ thống AI phân biệt mặt nạ. Tính năng có phần đơn giản hơn là nhận diện mắt chuyển động cũng dễ dàng bị vượt qua với mắt giả làm từ ô liu, nấm… 

Một đôi mắt khá thô sơ như thế này cũng có thể đánh lừa tính năng nhận mắt chuyển động của iPhone X

Nhận xét về khả năng tự học hỏi và lấy mẫu của trí tuệ nhân tạo bên trong iPhone X, nhà nghiên cứu bảo mật Marc Rogers cho rằng một trong bốn vấn đề của Face ID chính là 'lỗ hổng trong mạng nơ-ron có thể khiến dữ liệu đúng bị trộn với dữ liệu sai lệch'. Cách làm của Bkav cũng chứng tỏ rằng Face ID không phải hệ thống đủ an toàn như nhiều người vẫn nghĩ.

Thế nhưng, đây lại là cách bảo mật sinh trắc duy nhất trên iPhone X. Không chỉ dùng để mở khóa máy, Face ID còn có thể dùng để xác nhận thanh toán, một trong những tính năng cần bảo mật cao nhất. Đáng tiếc là Apple đã kiên quyết loại bỏ bảo mật vân tay để chỉ sử dụng một phương pháp không quá an toàn.

Không giống như Apple, Samsung cho người dùng nhiều lựa chọn bảo mật hơn trên Galaxy Note 8. Bên cạnh khuôn mặt, người dùng Note 8 có thể xác thực bằng cả mống mắt hoặc vân tay, tự do lựa chọn giữa sự đơn giản, dễ dùng và độ bảo mật cao.

Ngoài ra, Samsung cũng nhận biết được rằng bảo mật khuôn mặt không phải giải pháp tốt nhất về bảo mật, do vậy trong ứng dụng Samsung Pay mới được triển khai ở Việt Nam đây không phải là một trong những tùy chọn xác thực. Người dùng Samsung có thể xác thực bằng mã khóa, vân tay hoặc mống mắt, nhưng khuôn mặt thì không đủ bảo mật. 

Quá trình đăng ký mống mắt trên Note 8 chỉ mất vài giây

Tuy phức tạp hơn khuôn mặt, tính năng bảo mật mống mắt của Note 8 cũng không hề khó sử dụng. Người dùng chỉ cần đăng ký mống mắt một lần trong vài giây, sau đó có thể mở ở rất nhiều môi trường, kể cả trong bóng tối. Mặc dù Samsung khuyến cáo không nên đeo kính khi mở bằng mống mắt, thử nghiệm thực tế của VnReview cho thấy chiếc Note 8 mở khóa tốt khi chúng tôi đeo kính không màu và môi trường ánh sáng tốt, thậm chí khi đeo kính râm cũng nhận được nhưng tốc độ chậm hơn một chút. Nếu có anh chị em sinh đôi, bạn cũng không cần lo lắng vì bảo mật mống mắt có thể phân biệt được đặc điểm mống mắt của hai người. Tất nhiên, bảo mật mống mắt của Samsung cũng không thực sự an toàn và đã bị Bkav qua mặt trên chiếc Galaxy S8. 

Ngoài khuôn mặt và mống mắt thì Note 8 cũng có bảo mật vân tay

Nhưng ngoài khuôn mặt và mống mắt thì Note 8 còn có nhiều lựa chọn bảo mật khác. Nếu bạn thích và trung thành với bảo mật vân tay thì Note 8 cũng đáp ứng được. Tốc độ quét vân tay trên Note 8 nhanh, dù vị trí đặt không thực sự thuận lợi nhưng giữa khu vực vân tay và camera đã có đường phân cách, giúp người dùng đỡ chạm tay nhầm. 

Note 8 cung cấp nhiều lựa chọn với độ bảo mật cao hơn iPhone X

Nhìn chung xét về số lượng thì Note 8 đang cung cấp nhiều phương pháp bảo mật hơn so với iPhone X. Chiếc điện thoại của Samsung cho phép người dùng chủ động chọn giữa tính bảo mật cao và độ dễ sử dụng, thậm chí có thể kết hợp các phương pháp với nhau.

TA