Phát hiện kim loại dẫn điện nhưng không dẫn nhiệt, phá vỡ định luật cơ bản nhất của vật lý


(Ảnh: Internet)
Junqiao Wu, trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ.


Nhóm nghiên cứu đang tiến hành thí nghiệm tại ĐH California ở Berkeley. (Ảnh: Internet)


Tính chất này không chỉ thay đổi vốn hiểu biết của chúng ta về các chất dẫn, mà còn đặc biệt hữu dụng khi có thể được sử dụng để chuyển đổi nhiệt năng thất thoát từ động cơ và thiết bị ngược trở lại thành điện năng, hay thậm chí tạo ra các tấm phủ kính cửa sổ chống nắng tốt hơn vào mùa hè.


Tuy các nhà nghiên cứu đã biết đến nhiều loại vật chất khác có khả năng dẫn điện tốt hơn dẫn nhiệt, nhưng tính chất này mới chỉ được quan sát tại mức nhiệt âm hàng trăm độ C, như vậy không cách nào ứng dụng trong thực tiễn. Trái lại, VO2 thường tồn tại dưới dạng một chất dẫn tại mức nhiệt ấm áp bên trên nhiệt độ phòng, do đó có tính thực tiễn cao hơn.


Để tìm ra tính chất mới lý thú này, nhóm nghiên cứu quan sát cách thức hạt electron chuyển động bên trong mạng tinh thể VO2, và đo lường lượng nhiệt năng sản sinh trong quá trình này.



Phát hiện kim loại dẫn điện nhưng không dẫn nhiệt, phá vỡ định luật cơ bản nhất của vật lý
(Ảnh: Internet)
Ngạc nhiên thay, họ phát hiện độ dẫn nhiệt đến từ sự chuyển động của các hạt electron trong VO2 nhỏ hơn 10 lần so với được dự đoán bởi Định luật Wiedemann-Franz.

Nguyên nhân là do các hạt electron trong VO2 chuyển động khá đồng đều. Các hạt electron chuyển động hòa hợp với nhau, giống như đang diễu hành, thay vì các hạt đơn lẻ “mạnh ai người nấy đi” trong kim loại thông thường. Nhiệt được sinh ra nhờ vào chuyển động nhiệt hỗn loạn của các hạt cấu tạo nên vật chất. Ở các kim loại thông thường, nhiệt được truyền dẫn hiệu quả bởi có rất nhiều hình dạng vi mô khác nhau để các hạt electron đơn lẻ có thể nhảy giữa. Trái lại, ở VO2, hình thức chuyển động kiểu diễu hành, có tính phối hợp rất đồng đều giữa các hạt electron bên trong sẽ cản trở sự truyền nhiệt vì có ít hình dạng khả thi hơn để các hạt electron nhảy ngẫu nhiên ở giữa.


Điều thú vị là, khi các nhà nghiên cứu trộn VO2 với các chất liệu khác, họ có thể tinh chỉnh cả lượng điện năng lẫn nhiệt năng VO2 có thể truyền dẫn, và với đặc điểm này VO2 sẽ trở nên cực kỳ hữu dụng trong các ứng dụng tương lai. Lấy ví dụ, khi thêm kim loại Vonfram vào VO2, họ đã hạ thấp mức nhiệt độ tại đó VO2 chuyển rắn, đồng thời tăng cường tính dẫn nhiệt. Có nghĩa là VO2 có thể giúp tản nhiệt khỏi một hệ thống, bởi nó chỉ dẫn nhiệt khi cán một mốc nhiệt độ nhất định. Trước khi đạt mức nhiệt đó, nó sẽ là một chất cách nhiệt.


VO2 còn có một tính chất đặc thù: trong suốt tại mức nhiệt khoảng 30 độ C, nhưng khi vượt quá 60 độ C, nó sẽ phản xạ ánh sáng tia hồng ngoại nhưng vẫn cho phép ánh sáng khả kiến đi xuyên qua. Vậy nên nó thậm chí có thể được dùng làm lớp phủ kính cửa sổ nhằm giảm nhiệt độ phòng vào mùa hè mà không cần đến điều hòa.



Hình trên: dưới mức nhiệt 30 độ C, VO2 cho phép ánh sáng khả kiến và ánh sáng tia hồng ngoại đi xuyên qua. Hình dưới: trên 60 độ C, VO2 sẽ phản xạ ánh sáng tia hồng ngoại nhưng vẫn cho phép ánh sáng khả kiến đi xuyên qua. (Ảnh: Internet)

“Chất liệu này có thể giúp cân bằng nhiệt độ. Bằng cách tinh chỉnh độ dẫn nhiệt phù hợp, VO2 có thể tản nhiệt hiệu quả, tự động vào mùa hè nóng bức do có độ dẫn nhiệt cao, cùng lúc ngăn chặn tình trạng hao nhiệt vào mùa đông do có độ dẫn nhiệt thấp tại mức nhiệt độ thấp hơn”, nhà nghiên cứu tên Fan Yang cho biết.


Cấn tiến hành thêm nhiều nghiên cứu trước khi thương mại hóa chất liệu này, nhưng thật thú vị khi biết rằng các tính chất kỳ dị, hữu ích của nó tồn tại ở mức nhiệt độ phòng.


Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Science.


Quý Khải (theo Sciene Alert)



Từ khoá : CDATA, Khoa học, Công Nghệ

TIN LIÊN QUAN

Công nghệ sạc pin từ nhiệt độ cơ thể cho các thiết bị đeo tay

Trong tương lai bạn sẽ không phải lo lắng về pin các thiết bị đeo thay như smartwatch .

Phát hiện đặc tính mới của siêu dẫn có thể thay đổi thế giới

Siêu dẫn sẽ hiện thực hóa những giấc mơ như tàu cao tốc 1.200km/h của Tesla, hay đơn giản là ván trượt bay lơ lửng của Lexus.

Loài cá nhiệt đới di cư về vùng cực vì biến đổi khí hậu

Các nhà nghiên cứu mới đây đã tiến hành điều tra một số loài cá sống ở vùng nhiệt đới và phát hiện bất ngờ cho thấy, chúng đang có dấu hiệu rời bỏ vùng nước ấm quen thuộc để di chuyển lên các vùng nước lạnh ở vùng cực.

Lần đầu tiên tạo thành công tính siêu dẫn cho vật liệu thường

Lần đầu tiên trong lịch sử ngành vật lý, các nhà khoa học đã tạo được tính siêu dẫn (khả năng dẫn điện với điện trở bằng 0) cho một vật liệu thông thường.

Chế tạo thành công Pin mặt trời siêu nhẹ

Các nhà khoa học Mỹ phát minh loại pin quang điện siêu mỏng và siêu nhẹ, có thể đặt trên đỉnh những bong bóng xà phòng mà không làm vỡ chúng.

Công nghệ phát hiện ung thư phổi bằng cách đo nhiệt độ hơi thở

Việc chuẩn đoán úng thư phổi trở lên đơn giản hơn nhờ công nghệ phát hiện ung thư phổi bằng cách đo nhiệt độ hơi thở người bệnh.

Cây nhiệt đới cao nhất thế giới ở Malaysia

Một cây nhiệt đới trên đảo Borneo, Malaysia, lập kỷ lục với chiều cao tương ứng ba con cá voi xanh xếp chồng lên nhau.

Công nghệ biến nước thải thành dầu thô sinh học

Các nhà khoa học Mỹ sử dụng công nghệ hóa lỏng thủy nhiệt với nhiệt độ và áp suất cao để biến nước thải thành dầu thô sinh học chỉ trong vài phút.

THỦ THUẬT HAY

Hướng dẫn tải hàng loạt video Youtube theo Playlist

Trong quá trình sử dụng Youtube, rất nhiều bạn thường xuyên lưu lại các video thú vị, bản nhạc hay vào Playlist của cá nhân. Vậy có cách nào để tải tất cả các video này về điện thoại, máy tính? Rất đơn giản, cùng tìm

Những mẫu slide PowerPoint miễn phí tuyệt đẹp dành cho giáo viên

Cho dù bạn đang giảng dạy một lớp học, giảng bài ở giảng đường, chạy một chương trình hướng dẫn hoặc đào tạo sinh viên thì các mẫu slide PowerPoint sau đây là sự lựa chọn hoàn hảo. Một số mẫu cung cấp cho bạn bảng

Cách bảo mật mã QR cá nhân để bạn hạn chế việc bị lộ thông tin

Đây là cách bảo mật mã QR cá nhân và những vấn đề liên quan để bảo đảm an toàn và chắc chắn rằng thông tin cá nhân của bạn không bị kẻ xấu lợi dụng.

Hướng dẫn sử dụng tính năng Nearby Share trên điện thoại Android để chuyển dữ liệu lên máy tính Windows

Nearby Share là một tính năng được giới thiệu lần đầu vào năm 2020, cho phép người dùng chuyển tệp tin và dữ liệu giữa các thiết bị Android. Tuy nhiên, với bản cập nhật mới nhất của Google, tính năng này đã được mở

Hướng dẫn kết nối OPPO Watch với smartphone nhanh chóng, chính xác

Nếu bạn đang sở hữu OPPO Watch và không biết làm sao để kết nối với điện thoại thì tham khảo ngay dưới bài viết đây nhé!

ĐÁNH GIÁ NHANH

realme ra mắt sản phẩm mới kế nhiệm dòng C-series giúp bạn tự tin bước vào giai đoạn “bình thường mới”

Sau hơn 4 tháng giãn cách xã hội, cuộc sống tại nhiều tỉnh thành trên cả nước đã dần trở về trạng thái “bình thường mới”, buộc mọi người phải thích nghi với những thói quen chưa từng có như thường xuyên mở điện thoại

Trên tay Samsung Galaxy F41: Cụm 3 camera sau, chip Exynos 9611, pin 6.000 mAh, giá cả hợp lý

Mới đây, Samsung đã chính thức ra mắt phiên bản đầu tiên thuộc dòng Galaxy F với viên pin siêu khủng và mức giá hợp lý. Galaxy F41 dự kiến sẽ “đối đầu” với rất nhiều sản phẩm cùng cấp thuộc dòng OPPO, Realme, Redmi và

So sánh cấu hình, hiệu năng Snapdragon 625 và Exynos 7872: Lựa chọn nào tốt hơn?

Mới đây, Samsung vừa chính thức ra mắt bộ vi xử lý mới thuộc phân khúc tầm trung của hãng là Exynos 7872 và nó đã được trang bị trên chiếc smartphone vừa mới ra mắt của Meizu là M6s.